کشاورزی قدیمی ترین نحوه ی فعالیت در جهان است؛ هنوز بیش از نیمی از مردم جهان در کشتزارها زندگی می کنند. به علت آنکه تولید، فرآوری و توزیع غذا محیط زیست را تغییر می دهد و همچنین به دلیل ابعاد این گونه فعالیتها، آثار زیست محیطی کشاورزی غیر قابل اجتناب است . این آثار هم می تواند مثبت باشد و هم منفی. مثلا آفت زداهای جدید در کوتاه مدت در کشاورزی انقلابی بر پا کردند. اما معلوم شد که تاثیر دراز مدت آنها فوق العاده نامطلوب بوده است.
کشاورزی هم دارای تاثیرات زیست محیطی اولیه و هم ثانویه است. تاثیر اولیه که در محل نیز نامیده می شود. تاثیری است که در مقر انجام فعالیتهای کشاورزی رخ می دهد. تاثیر ثانویه یا تاثیر دور از محل یک تاثیر زیست محیطی به دور از منطقه ی کشاورزی است که معمولا در پایین دست آب یا باد پیش می آید.
تاثیرات کشاورزی بر محیط را به سه دسته می توان تقسیم نمود: محلی، ناحیه ای و جهانی. تاثیرات محلی آنهایی است که در محل زراعت یا نزدیکی های آن رخ می دهد؛ این تاثیرات شامل فرسایش، از دست رفتن خاک و افزایش رسوبگذاری در پایین دست رودخانه های محلی است. تاثیرات ناحیه ای عموما نتیجه ی تاثیر ترکیبی فعالیتهای کشاورزی در ناحیه ی بزرگ و مشترک است. از جمله تاثیران ناحیه ای می توان از تشکیل کویرها، آلودگیهای بزرگ– مقیاس، افزایش رسوبگذاری در رودخانه ها و مصبهای عمده و تغییرات حاصلخیزی شیمیایی خاک در نواحی بزرک نام برد. در زمره ی تاثیرات جهانی یا کره ای می توان از تغییرات اقلیمی و تغییرات بالقوه وسیع در چرخه های شیمیایی نام برد.
از جمله مشکلات زیست محیطی عمده ی ناشی از کشاورزی، باید جنگل زدایی، کویر زدایی، فرسایش خاک، چرای بی رویه، تباهی منابع آب، شور شدن، تجمع عناصر فلزی سمی، تجمع ترکیبات آلی سمی و آلودگی آبها و پر غذایی آنها را نام برد.
ازجنگ جهانی دوم به بعد فعالیتهای تولیدی غذای بشر به بیش از یک میلیارد هکتار زمین آسیب جدی وارد آورده است. این مقدار زمین ۵/۱۰ درصد از بهترین خاکهای جهان و مساحتی هم ارز مجموع چین و هندوستان است. چرای بی رویه، جنگل زدایی و فعالیتهای کشاورزی مخرب به حدود ۹ میلیارد هکتار زمین تا به آن حد خسارت وارد آورده که بهبود آنها مشکل به نظر می رسد؛ احیای دوباره ی بقیه ی آنها نیز نیازمند فعالیتهای جدی است. این وضع چگونه پیش آمده و چه شده است که به یکی از با ارزش ترین منابع این کره، چنین آسیب شدیدی وارد آمده؟
پاسخ ساده ی آن اینکه کشاورزی به خاک آسیب می زند هر وقت که خاک را از پوششهای طبیعی جنگل یا علفزار آن پاک کنیم خاک شروع به از دست دادن حاصلخیزی اش می کند. بخشی از این وضع به علت فرسایش فیزیکی است. هر گاه که حفاظت پوششهای گیاهی از خاک گرفته شود خاک در معرض باد و آب قرار می گیرد و بخشهای آزاد و کم اتصال آن به حرکت در می آید. به علاوه استفاده شدید از ماشین آلات سنگین جا به جا کننده ی زمین بعد از جنگ جهانی دوم بر فشردگی خاک افزوده و موجب گردیده که خصوصیات ساختمانی مناسب آن برای تولید محصول از دست برود.
خاک کشت شده حاصلخیزی عناصر شیمیایی خود را نیز از دست می دهد زیرا عناصر شیمیایی در آب محلول شده و به پایین دست رودخانه یا قسمتهای عمیق خاک منتقل می شود. گاه میزان از دست رفتن حاصلخیزی را بر حسب مدت لازم برای از دست رفتن نیمی از ذخایر اولیه ی عناصر ضروری محصول محاسبه می کنند. زمان از دست رفتن نیمی از عناصر شیمیایی در هر مورد تفاوت می کند. این میزان در اقلیمهای گرم همچون جنگلهای پر باران استوایی بسیار سریعتر از مناطق سردتر یا خشکتر است که پوشش گیاهی طبیعی آنها را جنگلها و علفزارهای معتدله تشکیل می دهد.
سابقه ی شخم زدن خاک که موجب زیرو رو شدن کامل آن می شود در اقلیمهای معتدله ی جهان بسیار قدیمی است. در طبیعت هیچ چیزی شبیه به شخم یا عمل آن وجود ندارد. گیاهان و موجودات خاک به تاثیرات آن سازگاری ندارند. بنابراین انسان در استفاده از شخم باید محتاط باشد. معمولا یک زمین واحد سالهای پی در پی شخم زده و کشت می شود (جز در بعضی از سالها که زمین آیش می ماند یا محصول آن جمع نمی شود.) شخم و کشت همه ساله موجب شدت گرفتن بهره برداری از زمین و افزایش تولید محصول شده است. خاک را می توان به عنوان آن دسته از مواد زمین توصیف کرد که به مرور زمان از لحاظ فیزیکی، شیمیایی و زیست شناختی به گونه ای دگرگون شده که، علاوه بر تامین شرایط گونه های گیاهان ریشه دار، با حالت اولیه ی مواد مادری خود نیز متفاوت شده و به صورت مجموعه ای از لایه های افقی نسبتا موازی با سطح درآمده است همراه با تشکیل خاک موادی همچون رس و عناصر غذایی از قبیل آهن، کلسیم و منیزیم از لایه های بالا (E,A) شسته شده و در لایه های پایین تر (B) ته نشین می شود. آبشویی زمانی رخ می دهد که آب از سطح در خاک نفوذ کرده و مواد محلول حاصل از هوا زدگی را با خود به پایین یا به دور می برد. این فرآیند، ترکیب لایه ها و قابلیت نگهداشت آب را درخاک تغییر می دهد. بالاترین لایه ها (A,O) میکرواکوسیستم های پیچیده ای هستند؛ هر سانتی متر مکعب این لایه ها انبوهی از موجودات ذره بینی، حشرات، کرمهای خاکی و ریشه های گیاهان را در خود دارد. نوع خاک هر محل بستگی به عواملی از قبیل اقلیم، مواد مادری، شیب یا پستی و بلندی، فعالیتهای زیستی و زمان دارد شامل می شود. شخم و کشت به عنوان شیوه ی زندگی مردم، برای چندین هزار سال بوده و هنوز نیز چنین است و این خود تغییرات عمده ای در خاک به وجود آورده است. شخم موجب می شود که خاک در معرض فرسایش قرار بگیرد. این کار تاثیرش از نظر فرسایش حتی از حذف پوشش گیاهی نیز بیشتر است. خاک بر اثر شخم از هم پاشیده می شود و لذا باد یا جریان آب آن را می برد. خاک شخم خورده بالاترین لایه اش را که از نظر داشتن مواد آلی از همه حاصلخیزتر است از دست می دهد. هر چه مواد آلی خاک کمتر باشد آسیب پذیری اش در مقابل فرسایش بیشتر می شود. پس از آنکه فرسایش آغاز شد فرآیند به خودی خود شتاب می گیرد. همه ی انواع کشت و زرع با فرسایش خاک همراه است اما میزان این فرسایش با نوع محصول و شیوه ی کشاورزی فرق می کند. حدود یک سوم رو خاک در امریکا با فرسایش لف شده و ۸۰ میلیون هکتار زمین یا نابود گشته و یا اینکه بهره وری اش حاشیه ای است. امروزه ۹۰% کشتهای ردیفی و غلات ریز امریکا بدون هرگونه ملاحظات در مورد حفظ خاک صورت می گیرد. گفته می شود که فرسایش در حال حاضر حتی بیشتر از دوره ی ایجاد تپه های شنی بزرگ در دهه ی ۱۹۳۰ است که طی آن ۴۰ میلیون هکتار از زمینها به علت فرسایش های خاک از دور تولید کشاورزی خارج شد.
