۱۴۰۳/۱/۳۰ ۸:۱۵
| تاريخ: ۱۳۹۷ پنج شنبه ۲ اسفند ساعت ۱۶:۲۴ | بازدید: 1562 نظرات: 0 کد مطلب: 10687 |
نامادری با زبان مادری
عبدالله رحمانی
زبان مادری به عنوان مهمترین ابزاری ارتباطی، نقش مهمی در فرآیند شکل گیری هویت فردی و جمعی افراد ایفا می کند، اما در برخی از موارد با این عامل مهم شخصیتی با نامهربانی و نامادرانه برخورد می شود.
زبان از گذشته دور تاکنون مهمترین ابزار ارتباطی بوده و انسان ها نخستین واژه ها و نیازهای زندگی را با زبان مادری بیان می کنند؛ زبانی که راحت ترین شیوه برای بیان احساس ها، یادگیری و آموزش افراد است.
اما در بسیاری از مناطق جهان با وجود تنوع فرهنگی به سبب توجه بیشتر به زبان های ملی و بین المللی، زبان مادری فراموش شده و در برخی موارد به این سرمایه گرانبها نه به عنوان یک فرصت بلکه به عنوان یک تهدید نگاه می شود.
هر چند در ماده 101 منشور حقوق شهروندی به صراحت به این موضوع اشاره شده و طبق آن «شهروندان از حق یادگیری و استفاده و تدریس زبان و گویش محلی خود برخوردار می شوند» اما این اصل هنوز در سیستم آموزش رسمی کشور جایگاه خود را پیدا نکرده است.
تاکید این منشور بر زبان مادری، برای اقوام ایرانی از جمله تُرک، کُرد، لُر، بلوچ، لک، گیلکی و مازنی...نویدی بود که بعد از آن توجه بیشتری به زبان های مادری در این مناطق صورت گیرد.
هر چند نخستین گام ها با تصویب تدریس رشته زبان کُردی در دانشگاه کردستان در سال 1394 برداشته شد و با پذیرش 120 دانشجو در رشته زبان و ادبیات کُردی این دانشگاه، امیدها از افق انتظارها و واقعیت ها فراتر رفت اما برای ارج نهادن به زبان های مادری کافی نبود.
حال که انقلاب اسلامی در طلیعه دهه پنجم قرار دارد، انتظارها برای اجرای اصل پانزدهم قانون اساسی و اجازه تدریس ادبیات محلی و قومی(زبان مادری) در مدارس، در کنار زبان فارسی طبق این اصل در بین اقوام مختلف ایران بیشتر شده است.
انتظار مردم محلی فراگیری زبان مادری همزمان با زبان ملی در مقاطع ابتدایی است تا زمینه شناسایی استعدادهای برتر و شکوفایی بیشتر نخبگان جامعه در حوزه های مختلف فراهم شود.
از سوی دیگر برای داشتن آموزش و پرورش پویا با رویکرد مشارکت پذیری بیشتر دانش آموزان و جذابیت بخشیدن به فضای علم و دانش، توجه به زبان مادری نه تنها لازم به نظر می رسد بلکه اکنون به یک ضرورت تبدیل شده است.
برای مقابله با هجمه های فرهنگ بیگانه و غربی با اجرای اصل 15 قانون اساسی و ماده 101 منشور حقوق شهروندی، ضمن توجه به هویت و اصالت اقوام مختلف زمینه ها برای احیا و توجه بیشتر به زبان مادری در مناطق مختلف کشور در دستور کار دستگاه های مرتبط از جمله آموزش و پرورش، فرهنگ و ارشاد اسلامی و ... قرار گیرد.
روز پنجشنبه/2 اسفند سال 1397/ مصادف با 21 فوریه و سالروز زبان مادری است؛ حدود 64 سال قبل و همزمان با سال 1952 میلادی دانشجویان شهر «داکا» پایتخت امروز کشور بنگلادش که در آن زمان پاکستان شرقی نامیده می شد، برای ملی کردن زبان بنگالی به عنوان زبان دوم پاکستان آن زمان تظاهرات کردند اما پلیس داکا به سوی آنان شلیک کرد و شماری کشته شدند و به همین علت این روز به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شد.
منبع: ایرنا
