۱۴۰۳/۹/۲ ۱۱:۹
| تاريخ: ۱۳۹۷ چهارشنبه ۱۶ خرداد ساعت ۲۰:۲۹ | بازدید: 1478 نظرات: 0 کد مطلب: 8602 |
غلبه بر چالش پلاستیک در پیرانشهر
مصطفی اقبال کارشناس ارشد علوم محیط زیست در خصوص شعار روز جهانی محیط زیست
روز ۵ ژون مصادف با ۱۵ خردادماه روز جهانی محیط زیست بود. در ۵ ژوئن سال ۱۹۷۲ بود که برای نخستین بار، کنفرانسی با موضوع انسان و محیط زیست توسط سازمان ملل متحد در شهر استکهلم سوئد برگزار شد. همزمان با این مراسم، قطعنامه ای تصویب شد که تشکیل برنامه محیط زیست سازمان ملل (United Nations Environment Programme) یا به اختصار UNEP را در پی داشت. این نشست به کنوانسیون استکهلم شهرت یافت و در آن حق برخورداری انسان از محیط زیست سالم هم طراز با حقوق بشر شناخته شد. به همین مناسبت تاریخ آغاز این کنفرانس را با عنوان روز جهانی محیط زیست وارد تقویم کردند.
پس از آن کنوانسیون جهانی محیط زیست هرسال یک موضوع مهم محیط زیستی را به صورت شاخص مورد هدف قرار می دهد و آن سال را با یک شعار در این خصوص جهت تلاش برای رفع مشکل موجود شروع می کند. شعار امسال روز جهانی محیط زیست “غلبه بر چالش پلاستیک” انتخاب شده است.
انتخاب این عنوان برای شعار سال به خوبی گویای خطرات ناشی از زباله های پلاستیکی است. زباله های پلاستیکی اکنون به چالشی بزرگ برای تمام دنیا تبدیل شده است به گونه ای که دبیرکل سازمان ملل متحد در بیانیه ای به مناسبت روز جهانی محیط زیست اعلام کرد که تعداد تکه های پلاستیکی در آب های کره زمین بیشتر از کل اجسام موجود در کهکشان هاست!
انتخاب این شعار برای روز جهانی محیط زیست نشان از همه گیر بودن معضل زباله های پلاستیکی دارد. معضلی که اکنون در برخی کشورها به بحران تبدیل شده و در صورتی که اهتمام ویژه ای به این موضوع در ایران و منطقه ما داده نشود، ما هم با بحران زباله های پلاستیکی مواجه خواهیم شد.
چنانچه نگاهی کوتاه به محیط زیست خود (محیط شهری و خارج از شهر) بیاندازیم، به خوبی شاهد تشکیل هسته های اولیه این بحران در سطح شهرستان پیرانشهر نیز خواهیم بود. قطعا در ورودی های شهر و در تفرجگاه های شهرستان، در اطراف روستاها و جاده ها شاهد دپوی زباله های پلاستیکی بوده ایم. زباله هایی که در مرحله اول زیبایی طبیعت را از ما می گیرد و در مراحل بعدی با ایجاد آلودگی های شیمیایی موجب به خطر افتادن سلامتی انسان ها می شود.
اگر به هدف تعین شعار برای روز جهانی محیط زیست برگردیم، مشخص خواهد شد که این نامگذاری ها دلیلی فراتر از یک شعار دارد. اصولا فعالان محیط زیست در جهان معتقدند برای غلبه بر چالش های محیط زیست، علاوه بر اقدامات دولتی نیاز به آگاه سازی عمومی است. در واقع مشکلات محیط زیست حتی با وجود سختگیرانه ترین قوانین بدون مشارکت مردمی تاثیرگذار نخواهد بود. لذا بخش عمده ای از تلاش های فعالین محیط زیست در جهان معطوف به آگاه سازی مردم همانا فرهنگ سازی است.
زمانی مردم بر اهمیت حفظ محیط زیست آگاه خواهند شد که با مخاطرات تخریب محیط زیست آشنا شوند و مزایای محیط زیستی پاک را بدانند. لذا در این خصوص نیز لازم است فعالین و دوستداران محیط زیست اقداماتی برای جلوگیری از تبدیل چالش زباله های پلاستیکی به بحرانی در منطقه انجام دهند.
در این راستا پیشنهاد می شود:
ماموستایان و بزرگان روستاها در نکوهش استفاده از ظروف پلاستیکی در مراسمات مختلف سخنرانی هایی را در طول سال ایراد کنند.
هر فرد دوستدار طبیعت سعی کند در یک تشکل فعال محیط زیستی در سطح شهر خود عضویت داشته باشد تا از موازی کاری و فعالیت های منفرد و منفعل جلوگیری شود و فعالیت ها در این زمینه منسجم، هدفمند و کارساز باشند
دبیران و معلمان و اساتید دانشگاه در هر رشته ای، بخشی از زمان تدریس خود را در طول ماه به اهمیت محیط زیست اختصاص دهند و در سال جاری بر چالش های پیش رو در خصوص بحران زباله های پلاستیکی تاکید داشته باشند.
دوستداران و فعالین محیط زیست صرفا فعالیت های خود را محدود به مقاطع خاص زمانی نکنند و در جامعه رفتارهایی را بروز دهند که توسعه دهنده فرهنگ حفظ محیط زیست بویژه مبارزه با چالش زباله های پلاستیکی باشد. فعالیت های روزانه ای همچون خودداری از خرید نان در بسته های پلاستیکی، همراه بردن زنبیل یا کیسه های پارچه ای برای خرید میوه، سبزی و دیگر لوازم منزل، خودداری از خوردن و آشامیدن در ظروف پلاستیکی در مراسمات و گوشزد کردن این موضوع به صاحبان مراسم و …
آگاه سازی دهیاران و شوراهای روستا توسط فرماندری ها و ادارات مسئول در محیط زیست در خصوص نحوه آگاه سازی مردم برای کاهش مصرف زباله های پلاستیکی بویژه ظروف یکبار مصرف و حتی برخورد قانونی با کسانی که زباله های پلاستیکی بویژه ظروف یکبار مصرف مراسمات را در محیط رها می کنند.
سرمایه داران و تجار دوستدار محیط زیست همراه با یکدیگر از همایش ها و برنامه های مختلف محیط زیست در سطح شهرستان با تقبل اسپانسری و بعضا اهدای جوایز جهت تشویق بیشتر مردم برای شرکت در این اینگونه همایش ها حمایت کنند.
فعالین محیط زیست و متخصصین این رشته، جهت آگاه سازی بیشتر مردم هسته های تخصصی تشکیل داده و با تولید و انتشار محتواهای الکترونیک محلی در رسانه های شهرستان، در این زمینه فعالیت کنند.
مردم به صورت عمومی اقدامات خود را در راستای حفظ محیط زیست بویژه در کاهش استفاده از زباله های پلاستیکی و یا جمع آوری آنها از محیط زیست در فضای مجازی به صورت گسترده منتشر کنند.
هرگونه اقدام مخرب محیط زیستی بویژه تخریب با زباله های پلاستکی مضموم واقع شود به گونه ای که شخص مورد نظر متوجه اشتباه کار خود گردد.
این اقدامات می تواند بسیار بیشتر باشد و هرفردی می تواند راهکارهای خود را پیشنهاد کند و عملی سازد.
همانطور که اشاره گردید، در صورتی که اقدامی برای مبارزه با این چالش انجام نشود، به بحرانی گسترده در سطح منطقه تبدیل خواهد شد. این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد که بدانیم، اقتصاد منطقه ما در حال گذار به سمت توریسم و گردشگری است و در زمینه گردشگری علاوه بر جاذبه های زیبای طبیعی و تاریخی، پاک بودن آن نیز اهمیت ویژه ای دارد و محیط زیست پاکیزه در منطقه ما می تواند به یک برتری برای جذب گردشگر در سطح کشور تبدیل شود. بویژه که استان های شمالی کشور (قطب گردشگری طبیعی کشور) اکنون با بحران زباله در جنگل ها و سواحل مواجه هستند و قطعا ادامه روند فوق منجر به دفع گردشگر در این نواحی خواهد شد چنانچه اکنون نیز شاهد این قضیه هستیم.
در انتها با تاکید بر ارزش جمله “جهانی بیاندیشیم و منطقه ای عمل کنیم” سعی کنیم پیام چالش جهانی زباله های پلاستیکی را درک و در راستای مقابله با آن اقدام کنیم باشد که کوردستان پاک بماند.
