تاريخ: ۱۳۹۶ دوشنبه ۲۸ اسفند ساعت ۱۳:۵۰ بازدید: 2076      نظرات: 0      کد مطلب: 6311

سۆزەی نەورۆزی پیرەمێرد

سەلاحەددین ئاشتی


هەر دەمێک باسی هاتنی نەورۆز و تێکهەڵەنگووتنی ساڵی کۆن و نوێ و ئەنگووتنی هەناسەی بای بەهاری دێتە گۆڕ، بێ‌سێ‌ودوو "پێرەمێرد"ی مەزنم دێتەوە یاد. داگیرسانی ئاگری پرشنگداری وەرزی بەهار، بێ بیستنی سروودی دڵنشینی نەورۆزی ئەم کەڵەپیاوە ڕەنگی کاڵە.

لە ڕاستی‌دا ئەوەندەی مێژوو باسی جێژنان دەکا، نەورۆز تاقانەیەکی تەمەندارە، کە هەموو سەری ساڵان عومری لە نوێ دەنووسرێتەوە و هەرگیز پیر نابێ. وەکوو دیارە لە وڵاتی کوردەواری، کاتێک زەمان لە کەلی مانگی دوازدە ترازاوە و ئاوەژوو بۆتەوە بۆ نێو کەلووی کاوڕ و تەنگانەی زستان و هۆمەنی سەرماوسۆڵ تێپەڕیوە و ڕووڕەشی هەر بۆ ڕەژی ماوەتەوە، ئاوری نەورۆز کراوەتەوە. لەم هەل و هاتەدا، ئاواتی داهاتوویەکی ڕووناک تۆوی پڕژاندووە و لەگەڵ خوناوکە و ڕێژنەی بارانی بەهاری پنجی داکوتاوە؛ بەڵام ئەوەی ڕاستی بێ پیرەمێرد، کە پیاوێکی بیرمەندی دنیادیدە بوو، سەرەڕای گیروبەندی خۆیی و نەخۆیی، لە شاری سلێمانی گیانێکی تازەی وەبەر جێژنی نەورۆز نا. شاعیری ئەم کەونەنیشتمانە، لە بەرزەئاسۆیەکی دیکەوە بەرامەی بەهاری هێنا و تۆوێکی تازەی گوڵە  گەزیزە و نەورۆزەی نەمرینی لە پێدەشت و چیای ئەندێشەدا چاند و پەروەراند. ئەم شاهەنگاوە بەرەبەرە هەموو نیشتمانەکەی گرتەوە و ڕێگا بۆ تێڕوانینێکی تازە و داڕێژرانی بناغەی جێژنێکی نەته‌وەیی تەخت کرا و ئاڵای نەخشینی بۆ هەڵکرا.

لە ڕوانگەی ئازادیخوازانەوە، بەتایبەت لە سەدەی ڕابردوودا، نەورۆز بەپێی لێکدانەوەیەکی خەست‌وخۆڵی سیاسی- مێژوویی، وەک جێژنی سەرکەوتنی کاوە بە سەر زەحاک‌دا لێکدرایەوە و ئەمەش گڕ و تینێکی دیکەی بەخشی بە گیانی گڕگرتووی نەورۆز و مانایەکی تازەی بە باڵای بڕی. نەورۆز بوو بە هێما و نیشانەی ژیان و بەرخۆدانی نیشتمان و گەشەی دا بە بیری نەتەزین و نەبەزین. گەرچی کورد لەگەڵ ڕەوتی "تاڵی کەوە و خۆشی کەوە" ڕاهاتووە، بەڵام بێ‌پسانەوە بە هیوای خۆش کردنەوەی هەتاهەتایی کۆڵی نەداوە، بۆیە بە گەفی مردن نەمردووە و  بە مزگانیی ژیانەوە ماوە.

پێوە نەبووم هیچ بنووسم، بەڵام پاڵەپەستۆی تەوژمی کەلامی پیرەمێردی ڕووناکبیر، لەم هەل‌ومەرجە بە خوێن شەڵاڵ و نامرادەدا، تەزووی خستە دەروونمەوە و دنەی دام هەتا وەدەنگ بێم و بۆ  جێژنەپیرۆزە و نەورۆزانە، چەپکە گوڵی شێعرەکەی بنووسمەوە. هیوادارم ڕووحی بە ئەندازەی چی ئاسمانە شاد بێ.

گۆرانیی نەورۆزەکەمان:

ئەم ڕۆژی ساڵی تازەیە نەورۆزە هاته‌وە

جەژنێکی کۆنی کوردە بە خۆشی و بە هاتەوە

 

چەند ساڵ گوڵی هیوای ئێمە پێ‌پەست‌ بوو تاکوو پار

هەر خوێنی لاوەکان بوو گوڵی ئاڵی نەوبەهار

 

ئەو ڕەنگە سوورە بوو کە لە ئاسۆی بڵندی کورد

موژدەی بەیانی بۆ گەلی دوور و نزیک ئەبرد

 

نەورۆز بوو ئاگرێکی وەهای خستە جەرگەوە

لاوان بەعەشق ئەچوون بە بەرەوپیری مەرگەوە

 

وا ڕۆژ هەڵات لە بەندەنی بەرزی وڵاتەوە

خوێنی شەهیدە ڕەنگی شەفەق شەوق ئەداتەوە

 

تا ئێستە ڕووی نەداوە لە تاریخی میللەتا

قەڵغانی گوڶلە سنگی کچان بێ لە هەڵمەتا

 

پێی ناوێ بۆ شەهیدی وەتەن شیوەن و گرین

نامرن ئەوانە وا لە دڵی میللەتا ئەژین٭

جێی ئاماژەیە کە دەقی ئەم شێعرەی شاعیری گەل، پیرەمێرد، مانگی نیسانی ۱۹٤۸، بەناوی"گۆرانیی نەورۆزەکەمان" لە ژمارە ٤ی نۆیەم ساڵی گۆڤاری گەلاوێژ(۱۹۳۹- ۱۹٤۹)دا بڵاو کراوەتەوە. بۆ زانیاریی زیاتر بڕ: پیرەمێرد چیی لەبارەی نەورۆزەوە نووسیوە، ئامادە کردنی سدیق ساڵح، ساڵی ۲۰۱۳، بنکەی ژین، سلێمانی.



برچسب ها:

ارسال به دوستان
ارسال به دوستان
چاپ
نسخه چاپی


نظر کاربران


نظر خود را براي ما ارسال كنيد