كنگاور مركز شهرستان كنگاور در 87 كیلومتری شمال خاوری كرمانشاه و در مسیر كرمانشاه – مدان واقع شده است .ارتفاع این شهر از سطح دریا یک هزار و 500 متر است؛ این شهر اولین شهر شرقی استان و به عبارتی دروازه ورودی استان کرمانشاه می باشد. مردم این شهرستان
به زبان کوردی با گویش کلهری و کرمانشاهی و لکی صحبت می کنند.
كنگاور یكی از شهرهای قدیمی ایران است كه قدمت آن به دوره ساسانی می‌رسد. بعد از شكست ایران، عرب‌ها نام آن را قصرالصوص نامیدند. كنگاور به دلیل همجواری با معبد باستانی آناهیتا، اهمیت ویژه‌ای داشته است. این شهر تا زمان ساسانیان آباد بود، ولی پس از غلبه عرب‌ها ویران شده است. در حال حاضر آثار قلعه خرابه سنگی معبد آناهیتا در محله گچ كن آن باقی مانده است.
تعداد 116 اثر تاریخی ثبت شده ملی در شهرستان کنگاور از دوران مادها، هخامنشیان، ساسانیان، صفویه، اشکانیان و قاجاریه بازتابی از فرهنگ و تمدن ایرانیان را به نمایش گذاشته است.
در این شهر، خسرو پرویز بر روی صفحه‌ای، بنای ستون داری از گچ و آجر ساخته بود. یاقوت حموی در قرن هفتم هجری قمری نوشته است كه ساختمان‌های ساسانیان بیست ذرع از سطح زمین بلند تر است. شهر كنگاور به دلیل بقایای كاخ یا معبد آناهیتا شهرت ملی و جهانی دارد.
معبد آناهیتا
'ایزدور خاراکسی' در سال 37 میلادی از کنگاور عبور کرده و از این شهر با نام 'کنکبار' یاد کرده و همچنین از معبدی در این شهر برای نیایش الهه آرتمیس یاد می کند.
شاید شهرت کنگاور از آغاز تا امروز به دلیل بنای سنگی است که پیش از اسلام بر فراز صفه ای در مرکز این شهر بنا شده است و به نام معبد آناهیتا شهرت یافته است.
این معبد که یکی از مهمترین آثار تاریخی ملی کشور محسوب می شود در داخل شهر کنگاور با مصالح سنگ لاشه، بلوک های سنگی تراش خورده و ملات گچ نیم کوب ایجاد شده است.
مورخین آن را معبدی برای الهه آناهیتا دانسته اند.
آناهیتا ایزد بانوی آبهای روان، زیبایی، فراوانی و برکت در دوران پیش از اسلام بوده است.
عده ای از محققان این بنا را کاخی ناتمام معرفی کرده اند که خسرو پرویز پادشاه ساسانی برای همسرش شیرین احداث کرده است، برخی نیز زمان ساخت آن را به اواخر سده سوم و عده ای از مورخان این معبد را به دوره هخامنشی، اشکانی و ساسانی نسبت می دهند.
پل تاریخی کوچه
این پل در 12 کیلومتری شهرستان کنگاور بر سر راه جاده کنگاور به تویسرکان در کنار روستای کوچه و بر روی رودخانه خرم رود احداث شده است.
تاریخ احداث این پل به دوره صفویه و زمان شاه عباس بر می گردد، مصالح به کار رفته در این پل عموما آجر و گچ و قلوه سنگ است و دارای پنج چشمه طاق از نوع جناغی است.
روزگاری به دلیل حجم زیاد رودخانه پایه های زیرین پل، محافظ و در واقع مهار کننده جریان تند آب بود که اکنون به دلیل خشکی کامل رودخانه کاملا نمایان است.
تپه تاریخی گودین
این تپه در 12 کیلومتری جنوب شرقی کنگاور و یک کیلومتری شهر گودین قرار دارد، این تپه تاریخی نخستین بار در سال 1965 میلادی برابر با 1344 هجری شمسی توسط دکتر کایلریانگ کانادایی مورد حفاری قرار گرفت.
این تپه دارای هفت لایه تاریخی است و آثار بدست آمده از آن حکایت از استقرار طولانی و تقریبا بی وقفه از اواسط هزاره ششم پیش از میلاد است.
جدیدترین طبقه آن مربوط به دوران اسلامی و قدیمی ترین طبقه متعلق به اواخر دوره نوسنگی است.
آثار به دست آمده در این تپه شامل کاسه های سفالی اتاق های متعلق به دوران ماد، ستون های چوبی با پایه های سنگی و الواح سنگی که حکایت از داد و ستد این منطقه با منطقه شوش در آن زمان را دارد.
