سال های ماندگار در مهاباد

زانیار دانشیار

 

انور یوسفی متولد مهاباد از پیشكسوتان هنر عكاسی است که كم كم به این هنر علاقه مند شده و با تكیه بر استعداد و پیشینه ی هنری خود در زمینه طراحی و نقاشی دست به دوربین شده و از همان اول كار با پشتكار فراوان خویش در پی نا شناخته های هنر عكاسی قدم در دنیایی میگذارد كه امروز "سالهای ماندگار" را برای خودش رقم میزند.

گنجینه ای بی نظیر و شاهكاری محض كه از هر زاویه به آن بنگریم قابل ستایش است.

در دهه ١٣٥٠ شمسی، عكاس مجموعه سالهای ماندگار دست  به سفرهای عكاسی زده و در اقدامی جالب مجموعه ای بی نظیر از آثارعكاسی خود را كم كم جمع آوری نموده و با بهره گیری از دوربینی آنالوگ و تكیه بر توانایی های ذاتی و اكتسابی خود، لحظه هایی را به ثبت می رساند كه بعد از ٤ دهه امروز مخاطب خود را به بهترین شكل ممكن جذب مینماید. فارغ از مقوله تكنیك كه آن نیز جای بحث و تامل دارد، ظرافت این آثار در بكارگیری صحیح فرم و محتوا و غنی بودن آن میباشد. محور نمایشگاه و ژانر آن مستند اجتماعی بوده كه فرهنگ، آداب، رسوم و نحوه زندگی كردن یك ملت را با بیانی هوشمندانه و زیبا شناسانه به مخاطب خود هدیه میدهد. فرم های چشم نواز و محتواهای ارزشمند از نقطه قوت های این نمایشگاه به شمار می روند.

به باور نگارنده، این نمایشگاه تعجب و تحسین همگان را بر انگیخت. هم جامعه هنری  و هم مخاطبان عادی .

فرم گرایان بر این باورند كه اگر فرم ها در یك قاب تصویر صحیح و جذاب باشند عكاس رسالت خویش را به انجام رسانیده است.

عده ای دیگر هم بر خلاف دسته قبلی بر این باور هستند كه محتوای یك اثر است كه آن را جاودانه میكند و بر تكنیك و فرم ارجحیت دارد.

اما زمانی كه توسط یك فرم خوب محتوایی موثر ارائه میشود، تاثیر گذاری یك اثر چندین برابر شده و تعامل بین فرم و محتوا و به چالش كشیدن این موضوع نشان از همبستگی فكری عكاس در مسیر هدف و ایدئولوژی توانمند وی دارد. ویژگی كه در آثار آقای یوسفی مشهود میباشد. هر چند كه با مقداری سخت گیری و ریزبینی میتوان گفت كفه ترازو به سمت محتوایی بودن آثار سنگینی میکند و به اندیشه عكاس پی برد كه بیشتر به محتوای آثار خود بها داده و در جاهایی كه ناگزیر بوده ارجحیت را به محتوا داده و فرم را قربانی كرده كه باز هم نشان از ذكاوت ایشان میباشد، لازم بذكر است این ویژگی در برخی از آثار وی مشهودتر میباشد.

بحث درباره تكنیك كار و پرداختن به این مقوله در حوصله این مقاله نمیباشد، چرا كه محتوا بقدری توانمند است كه اگر بنا بر نقد باشد میتوان كتابی از آن نوشت.

یكی دیگر از نكات جالب نمایشگاه سالهای ماندگار حضور قوی زن در آثار عكاس میباشد. در بدو ورود به نمایشگاه، مخاطب با یك مجموعه عكس سریالی برخورد میكند كه از مراسم قدیمی و سنتی (ژن به ژنه) پرده بر میدارد. این رسم دیرینه و اشتباه دیگر در میان جامعه مدرن و آگاه امروزه جایی ندارد و به تاریخ پیوسته است. در این بین حضور زن كورد به عنوان تكیه گاه و محور محتوایی هر تابلو چالشی را در ذهن بیننده بوجود می آورد كه بیشتر جذب آثار میشود.

حضور كودكان معصوم و زیبا، مردانی از جنس غیرت و قدرت، پرتره هایی زیبا و پر احساس در این نمایشگاه شما را متحیر خواهند كرد.

نمایشگاهی كه همه پدران و مادران در آن به دنبال حس نوستالژیك و كودكانه های خود میگردند و هم نسل امروز به روایت تصویر با تاریخ و گذشته خود آشنا میشوند.

عكاس و هنرمند كورد، آقای انور یوسفی، امروز با ارائه این مستند قوی و گنجینه ارزشمند، تاریخ یك  ملت را در معرض دید عموم قرار دادند و به باور نگارنده هر تابلو، یك سناریوی بی نظیر از زندگی یك ملت بوده و پر از قصه و روایت و حرف برای گفتن.

در نهایت این نمایشگاه هدیه ای به یاد ماندنی از جانب ایشان به تمام جامعه هنری جهان و ملت كورد میباشد و یقین داریم همیشه نام و جایگاه ایشان در قلب و ذهن ما ماندگار میباشد .

ژن به ژنه: در سال های گذشته در برخی از مناطق کوردستان و در میان بعضی از خانواده ها مرسوم بود، دختران دو خانواده با پسران خانواده دیگر در یک روز معین و همزمان ازدواج نمایند.