انتشار کتاب‌های جدید دکتر "آزاد بهمنش" با نوشتاری دو زبانه‌ (انگلیسی و فارسی)

پیکارِ جَنینِ معماری در تبیین اصیلِ مفاهیم: معماری به مثابه‌ی تجربه‌ی معنوی؛ پیوند فلسفه، زمان و هویت در آثار تالیفیِ جدید دکترین "آزاد" (مهر 1404).

در جهانی که معماری تنها به عنوان یک ابزار برای ساخت و ساز در نظر گرفته می‌شود، دکتر "آزاد بهمنش" از طریق آثار جدید خود نشان داده است که معماری چیزی فراتر از خطوط و فرم‌هاست. او معماری را به‌عنوان تجربه‌ای معنوی و ذهنی می‌بیند که به عمق وجود انسان نفوذ می‌کند. سه جلد کتاب جدید و برجسته او، «معماریِ حال، حالِ فضا»، «دژاووی معماری: تکرار ناآشنا در حافظه‌ی فضا» و «معماری ناآگاه فضا: پیله‌ی خاموش رویا» از انتشارات شهرآب با همکاری نشر آینده‌سازان تهران در پرداختن به ابعاد فلسفی و روان‌شناختی محیط، انسان و فضا، به شکلی متفکرانه و دقیق، پیوند میان فلسفه، زمان و هویت در معماری را بررسی کرده است. این نوشتارها در تلاش است تا این پیوند را به‌طور عمیق‌تر تحلیل کند و به شکلی حرفه‌ای و جامع، ابعاد معنوی معماری را روشن نماید.

دکتر "آزاد بهمنش" و کتابهای جدیدش با دو زبان‌ انگلیسی و فارسی با پیشینه‌ای در فلسفه و انسان‌شناسیِ محیط:

دکتر "آزاد بهمنش"، در طول سال‌ها فعالیت حرفه‌ای نظری- دانشگاهی و عملی خود در معماری و معماری داخلی با انجام پروژه‌های متفاوت در ایران و خارج از کشور و همچنین تبیین متفاوتِ معنای محیط، نگاهی منحصربه‌فرد به معماری داشته است که بر اصول بنیادین انسان‌شناسی محیط و فلسفه طراحیِ بناها استوار است. او معماری را فراتر از رشته‌ای فنی و هنری می‌داند و بر اهمیت تأثیرات روان‌شناختی، معنوی و فلسفی فضا بر انسان‌ها تأکید می‌کند. آثار "دکتر آزاد" از پیوند این دو حوزه‌‌ی مهم حکایت دارند که در آن معماری نه فقط به‌عنوان ابزار طراحی، بلکه به‌عنوان یک ابراز روحی و فرهنگی در نظر گرفته می‌شود.

در آثار تالیفی و اجرایی ایشان، بیش از هر چیز، بر این نکته تأکید می‌شود که هر فضای معماری نه‌تنها کارکردهای مشخصی دارد، بلکه باید به انسان‌ها فضایی بدهد که از آن عبور نکرده و در آن حضور یابند. این نگاه به‌ویژه از دیدگاه فلسفی و انسان‌شناختی در کتاب‌های او چون «معماری حال» و «دژاووی معماری» مشهود است. دکتر بهمنش بر این باور است که معماری باید به ابعاد پنهان روان‌شناختی انسان توجه کند و فضایی بسازد که همگان از آن به‌طور عمیق و معنوی بهره ببرند.

مجموعه کتابهای پیشین این معمار و مدرس دانشگاه با توجه به پروژه‌های اجرایی او در حوزه های "معاریِ بصری، ادراک مجیط، سبکهای معماری و طراحی داخلی/ دکوراسیون، الگونگاری طراحی و اجرای معماریِ غرفه های نمایشگاهی، روانشناسی بصری، روند طراحی و ..." در بخش‌های متفاوتِ بیان و درک محیط پیرامون بوده است.

• معرفی کتابهای جدید:

1.      کتاب معماریِ حال، حالِ فضا: پیوند زمان و تجربه معنوی فضا

کتاب «معماریِ حال، حالِ فضا» در حقیقت به دنبال احیای معنای فضا در جهان مدرن است که در آن سرعت و تکنولوژی به انسان‌ها این امکان را نمی‌دهند که به‌طور کامل در زمان و مکان زندگی کنند. دکتر "بهمنش" در این کتاب بر مفهوم «حضور» در فضا تأکید دارد و به ما یادآوری می‌کند که معماری باید فضایی ایجاد کند که انسان را در «لحظه» حاضر کند، جایی که این لحظه تبدیل به تجربه‌ای معنوی از محیط اطراف شود.

در این اثر، دکتر "آزاد" فضا را به‌عنوان موجودی زنده می‌بیند که از طریق تعامل با انسان‌ها به حقیقت خود می‌رسد. او از مفاهیم پدیدارشناسی برای نشان دادن این معنا بهره می‌برد که در آن «حضورِ» انسان در فضا، فراتر از حضورِ فیزیکی، به‌طور عمیق‌تری به درک معنای فضا می‌انجامد. این کتاب به معماران و طراحان داخلی یک رویکرد جدید ارائه می‌دهد که در آن هر طراحی باید انسانی باشد و به ابعاد روان‌شناختی و معنوی انسان توجه کند.

2-  کتابِ دژاوویِ معماری: تکرار ناآشنا در حافظه‌ی فضا

کتاب جدید «دژاوویِ معماری: تکرار ناآشنا در حافظه‌ی فضا» از دکتر آزاد بهمنش به موضوع «دژاوو»، پدیده روان‌شناختی که انسان در آن احساس می‌کند که یک مکان یا موقعیت را پیش‌تر تجربه کرده است، می‌پردازد. بهمنش این پدیده را نه فقط به‌عنوان یک تجربه ذهنی، بلکه به‌عنوان مفهومی فرهنگی و فلسفی می‌بیند که در طراحی فضاهای معماری نیز بازتاب پیدا می‌کند. او این احساس آشنایی را به‌عنوان یکی از ابزارهای طراحی معرفی می‌کند که به فضاهایی که برای انسان‌ها آشنا و آشناترند، عمق و معنا می‌بخشد.

در این کتاب، دکتر "آزاد" به تأثیرات «زمان» و «خاطره» بر طراحی فضاها پرداخته است. او توضیح می‌دهد که طراحی فضاهایی با استفاده از الگوهای فرهنگی و فرم‌های آشنا می‌تواند خاطرات جمعی انسان‌ها را زنده کند و در ذهن آن‌ها احساس تکرار و آشنایی ایجاد کند. این فضاها تنها بر اساس ویژگی‌های ظاهری طراحی نمی‌شوند، بلکه با توجه به پیوندهای فرهنگی، اجتماعی و حتی روان‌شناختی انسان‌ها شکل می‌گیرند.

3- کتابِ معماریِ ناآگاهِ فضا: پیله‌ی خاموشِ رویا

کتاب «معماری ناآگاهِ فضا: پیله‌ی خاموش رویا» به‌ویژه در بررسی تأثیرات ناخودآگاهِ معماری بر انسان‌ها و روابط اجتماعی پرداخته است. دکتر "آزاد بهمنش" در این اثر به‌طور دقیق‌تر از جنبه‌های روان‌شناختیِ محیط صحبت می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه حتی در فضاهایی که طراحان به‌طور مشخص به آن‌ها توجه نکرده‌اند، تأثیرات روان‌شناختی و اجتماعی پنهانی وجود دارد که انسان‌ها را به‌طور ناخودآگاه تحت تأثیر قرار می‌دهد.

دکتر "آزاد" در این کتاب به‌ویژه بر اهمیت طراحی فضاهایِ انسانی و اجتماعی تأکید دارد که در آن‌ها انسان‌ها در سطح ناخودآگاه نیز می‌توانند تجربه‌های خاصی از ارتباطات، تعلق و امنیت داشته باشند. این کتاب برای معماران فرصتی است تا از طراحی‌های صرفاً کارکردی و تکنیکی فراتر رفته و به طراحی فضاهایی بپردازند که بر تأثیرات روان‌شناختی و اجتماعی انسان‌ها در سطح ناآگاه تأثیر بگذارد.

4-  هم‌افزایی فلسفه، روان‌شناسی و معماریِ محیط: پیوندهایی فراتر از فرم و عملکرد

دکتر "آزاد بهمنش" در آثار خود به‌طور مستمر بر این نکته تأکید دارد که معماری نه تنها به‌عنوان یک علم و هنر برای خلق فضاهای زیبا و کارآمد، بلکه به‌عنوان فرآیندی معنوی و روان‌شناختی در نظر گرفته می‌شود. او در این کتاب‌های جدیدِ خود، فلسفه را به‌عنوان یک ابزار مهم برای درک عمیق‌تر فضا معرفی می‌کند و بر این نکته تأکید دارد که طراحی فضاهای معماری باید انسان را به تجربه‌ای معناگرا و عمیق‌تر از محیط پیرامون خود دعوت کند.

نتیجه‌ی گفتمان با " دکتر آزاد بهمنش": معماری به عنوان تجربه‌ای پویا و معنوی

نوشتار و کتاب‌های دکتر "آزاد بهمنش" در کنار پروژه های اجرایی او به ما یادآوری می‌کنند که معماری چیزی بیشتر از طراحی بناها و فضاهای کاربردی است. معماری باید به‌عنوان تجربه‌ای زیسته، معنوی و روان‌شناختی در نظر گرفته شود که در آن انسان‌ها نه تنها در فضا زندگی می‌کنند، بلکه در آن حضور دارند و از آن معنا می‌گیرند. این آثار نه تنها به معماران و طراحان کمک می‌کنند تا به جنبه‌های عمیق‌تر و انسانی معماری توجه کنند، بلکه به‌طور گسترده‌تری به پژوهشگران و علاقه‌مندان به علوم انسانی و فلسفه نیز مفاهیم جدیدی از فضا، زمان و تفهیم صحیح معماری ارائه می‌دهند.

دکتر "آزاد" با این تألیفات، نگاهی تازه به معماریِ معاصر معرفی کرده است که به‌طور مستقیم با تجربه انسانی از فضا، زمان و خاطره پیوند دارد. این آثار به‌ویژه برای معماران و طراحان داخلی، فرصت مغتنمی است برای بازاندیشی در طراحی فضاهای انسانی و معنوی که در آن‌ها، فضا نه تنها به‌عنوان یک مکان، بلکه به‌عنوان یک تجربه‌ی پویا و زندگی‌بخش درک شود.