با سلام به تمام مسئولان و دست اندرکاران محترم و دلسوز شهرداری مهاباد؛ آن چه در زیر میآید نه نظرات تخصصی یک کارشناس که دلنوشتههای یک شهروند معمولی است در مورد برخی مسائل شهر با این هدف که بر مواردی جزئی ولی تأثیرگذار که ممکن است از دید راهبردی و کلاننگر مسئولان پوشیده باشد نور بتاباند و برجسته گردد تا برای بازنگری و اقدام در دستور کار قرار گیرد.
در کنار جاده مشرف به پل تازه احداث غرب شهر، تپه طولانی موجود با بافت سست و متخلخل تهديدى بالقوه برای عابران و اتومبیلهایی است که از کنار آن میگذرند. نیاید آن روزی که قطعه سنگی فروافتاده از بالای آن حادثه ناخوشایندی ایجاد کند و پیامدهای حقوقی آن اقدامات درخشان و دلسوزانه شهرداری را زیر سایه برد و بر زحمات ارزشمند مسئولان خط فراموشی بکشد.
جلوگیری دائمی از خطر آفرینی وضع موجود با روشهایی چون پرتاب سطحی سیمان و یا مهار ریزش از طریق نصب قطعات توری به سادگی امکان پذیر است. روشی که در برخی شهرهای همجوار صورت گرفته تصاویر آن موجود است و ما را از تحمل هزینههای سنگین دیوارکشی بینیاز خواهد کرد.
مقدرات هر شهر، لااقل در شرایط کنونی نه قائم به سیستم که وابسته به سلایق هستند و با تعویض هر مسئول یا گروه مسئولان شهر نیز متأثر از تغییر حالت و دگرگونی میشود. شهر ما در گذشته از این رویه لطمات زیاد دیده است. برداشتن و جابجانی یک سنگ یا پشتهای خاک از یک نقطه ضربه جبران ناپذیری نیست ولی حذف سلیقهای غیرکارشناسی یک درخت یا تخریب و تغییر کاربری منطقهای سبز فاجعهای غیر قابل برگشت است که بر تاریخ اکوزیستی شهر اثر میگذارد. پیامدهای تصمیم به هر اقدام چه منطقی و یا سلیقهای از نظر زمانی بلندمدت خواهد بود و بافت عمومی را تحت تأثیر قرار خواهد داد. خوشبختانه در این دوره مدیریت شهرمان تأثیر سلایق کمتر دیده شده است.
وجود دکههای خوراک پزی در جاجای شهر ضمن آن که امکانی است جهت فراهم آوردن غذای ارزان و سریع برای مردم تأمین کننده وسیلۀ رزق چند خانواده نیز هست. اما آیا طرح و ظاهر دکهها چه اندازه به پاکیزگی و زیبایی شهر خدمت میکند یا برعکس به وجاهت آن لطمه میزند؟ گذشته از این محل احداث و ایجاد آنها بیش از آن که یک ملک شخصی باشد مکانی است متعلق به تمام آحاد مردم که حق دارند آزاد بدون پرداخت پول و یا اجبار به خرید چیزی از آن استفاده کنند. آیا مجوزی برای تحویل حق عمومی شهروندان به اشخاص خصوصی وجود دارد؟ نمونههای این ادعا را در پارکهای شهر، پیادهروهای روبروی پارک شهر و زیر آبشار میتوان دید.
به این مورد اضافه کنیم خطرات فيزيكی و آلودگیهای صوتی و بهداشتی ناشی از حضور دهها تریلی طویل، جرثقیلها، نفتکشها، انبارها، تعمیرگاههای اتومبیل، وانتبارها و... که فضا را بر زندگی مردم تنگ کردهاند. نمونه بارز آن در شرق خیابان پلیس و در دو منطقه موسوم به "قاضی" و "قصابخانه " قابل مشاهده است.
آبیاری در مجموعه اقدامات یکی از عناصر پر اهمیت و طراز اول مشغولیتهای شهرداریها است. در شهر ما شیوه آبیاری فضاها به تدریج در مسیر حرکت به سمت استفاده از انشعابهای زیرزمینی و نصب علمکها پیش میرود. آب کاربرد این روش در پهنههای مسطح مفید و قابل توجیه است که البته همیشه خرابی علمکها و به دنبال آن انسداد مسير و نیاز به حفاریها را به همراه دارد اما در شرایطی که شهر ما از عوارض غيرهمواری نظیر مناطق تاقهدار، فجر، مكريان، سرداران، پل تازۀ غرب شهر و مانند آن برخوردار است ارزشمندترین امکان را در شکل استفاده از روش ثقلی در اختیار داریم عبور آب از جویبار طویلی به عرض 10 سانت در مسیر درختان با پر آب کردن حوضچههای پای یک درخت و عبور به سمت درختان دیگر نه تنها از هزینههای فراوان نیروی کار و استفاده از تانکر آب و آلودگیهای صوتی و محيطی و نظایر آن میکاهد بلکه به شهر لطف و طراوت و تسكين ناشی از عبور جویباری میبخشد که شادی میآفریند و تاکنون از آن غافل ماندهایم.
در همین راستا وجود عارضهای است ناشی از کم توجهی کارگران زحمتکش آبیاری در شکل استفاده از فشار آب متراکم شلانگهای آبیاری بر سطوح چمن و کنده و پراکنده شدن آن است زیان فراگیر و گستردهای که تنها از طریق تهیه لولههای آلومینیومی به تعداد کافی به طول 20 سانت که یک سر آن پرچ شده باشد و در اختیار گذاشتن آن برای نصب در شلانگها و اجبار کارگران به استفاده از آن به سادگی قابل حل است و تاکنون مغفول مانده، تخریب عناصر و احداثات شهر توسط افراد بیمسئولیت یقیناً یکی از دغدغههای شهرداری هر شهر است.
شکستن درختان، لگدمال کردن چمنها، چیدن گلها، شکستن و کندن و بردن نیمکتها و ملزومات ورزشی و نظایر آن اقدامات نامطلوبی هستند که بر هزینههای غیر لازم شهرداری میافزایند. شاید بتوان گفت در ممالک پیشرفته نسبت بودجه لازم برای دو اقدام نوسازی و احداث در برابر نگهداری و حفظ" 80 به 20 باشد ولی در مناطق کم برخوردار از نظر فرهنگی و اقتصادی این نسبت معکوس است. گرچه یکی از راههای مؤثر جلوگیری از تخریبها اقدامات اجتماعی در شکل فرهنگسازی و استفاده است ولی در کنار آن و هم طراز با آن کاربرد روشهای فیزیکی در اشکال احداث حفاظ درختان و فضاها، از رسانههای جمعی ارتقای کیفیت و شیوه نصب سازههای فلزی نظیر نيمكت و ملزومات ورزشی و مانند آن است.
طرحهای پیشنهادی مفید و عملی بیشتری با اعتقاد بر تخصیص حداقل بودجه کاستن از هزینهها، ارتقای مطلوبیتها و در نهایت زیباتر و آبادتر ساختن شهر وجود دارد که در صورت تمایل ارائه خواهد شد اگر قلبی دردآشنا و گوشی نیوشا موجود باشد.
موفقتر از پیش باشید