یادی مامۆستا هاوار له مەهاباد بەرز ڕاگیرا

به‌پێی هه‌واڵیی هاژه، ڕۆژی پێنجشەممه 20 بانه‌مه‌ڕ، کۆڕی یادکردنەوەی پێشەنگی شێعری نوێی کوردی عەلی حەسەنیانی ناسراو به مامۆستا هاوار له خانه‌ی 1330ی مەهاباد بەڕێوە چوو.

لە سەرەتای کۆڕەکه‌ دکتۆر زاگرۆس حەسەنیانی کوڕی مامۆستا هاوار به‌خێرهێنانی بەشداربووانی کوڕەکه‌ی کرد. پاشان نووسەر و وەرگێڕ سەلاح ئاشتی به خوێندنەوەی وتارێک بە وردی لەسەر ڕۆڵ و کاریگه‌ری مامۆستا هاوار دوا. ئاشتی له بەشێک له وتارەکەیدا ئاماژەی بەوە کرد: له ساڵانی 30 و 40ی هەتاویدا کۆمەڵێک مرۆڤی خوێندەوار دەستیان به زانکۆکانی تاران ڕادەگەیشت که لەوانه دەکرێ ئاماژە به عەلی حەسەنیانی و فاتح شێخولئیسلامی و سواره ئیلخانی زاده بکرێ. ئه‌وانه وەک سێ یاری نیشتمانی به ئاوڕدانەوە له ئه‌دەبیاتی خۆمان، کەوتنه ژێر باندۆری کەشوهەوای سیاسی و ئەدەبی سەردەمیانه و شێوەیه‌ک به‌خۆداچوونه‌وە له داهێنانی شێعردا.

له بەشێکی دیکه لە وتارەکەیدا کوتی: لێکدابڕانی ئه‌و سێ کەسە گەورەترین زەبری له گورچووی ئه‌دەبیاتی ئێمه وەشاند، چوون پێکه‌وە بوونیان دەیتوانی ببێت به جەریانێکی شێعری که هەم زمان و هەم ئاسۆی دیدی ئێمـه سەبارەت به ژیان ڕوونتر بکاتەوە.

له درێژ‌ه‌ی کۆڕەکه‌دا دکتور سمایل مستەفازاده، دکتور سەلاح خەدیو، سەدیق ئیسلامیان، ئەحمەد بەحری، حەسەن محەممەدی، عەزیز فازلی، ڕەسووڵ کەیمی و نیما حوسێنی به خوێنده‌وەی بابه‌ت و وتار و شێحر کۆڕەکەیان ڕازاوەتر کرد.

عەلی حەسەنیانی ناسراو (1939 تاران - 1992 کۆپنهاگ) به هاوار شاعیر و نووسەر و پارێزەری خەڵکی مەهاباد بووە. ساڵی 1338ی هه‌تاوی به شێعری "جەلاد" یه‌که‌م شێعری نوێی کوردی له ڕۆژهەڵاتی کوردستان نووسیوە

لە ساڵی 1959 خوێندنی «ماف»ی لە زانکۆی تاران دەست پێکردووە. دواتر لە چەند شاری ئێراندا کاری پارێزەری کردووە. هاوار یەکێک لە پێشەنگەکانی شێعری نوێی ڕۆژهەڵاتی کوردستانە و شێعری «جەللاد» لە یەکەم شیعرە نوێیەکانی ئەو بەشەیە. «هاوار» لەگەڵ «سوارە» و «چاوە» بە سێکوچکەی پێشەنگی شیعری نوێی ڕۆژهەڵات ناسراون. لەپاش دامەزرانی ناوەندی بڵاوکردنەوەی فەرهەنگ و ئەدەبی کوردی (ئینتشاراتی سەلاحەددین ئەییووبی) لە ورمێ و بڵاوبوونەوەی گۆڤاری «سروە»، لەگەڵ ئەم ناوەندەدا هاوکاری هەبووە و لە دامەزرێنەرانی «ئەنجومەنی ئەدەبی» مەهاباد بووە.

بەرهەمەکانی عەلی حەسەنیانی (هاوار):

شاری وێران، کۆمەڵێک وتاری جۆراوجۆر کە لە لایەن ناوەندی سەلاحەددین ئەییووبی لە ورمێ چاپ کراوە.

بزەی زەمەند (گوناهـ)، دیوانی شیعرەکانی کە ساڵی ١٩٩٣ لە ئەڵمانیا چاپ کراوە.

کارمامز، ڕۆمانێکە کە ساڵی ١٩٩٩ لە هۆڵەندا چاپ کراوە.

دەروێش، ڕۆمانێکە کە یەکەم جار لە ساڵی ٢٠٠٧ لە مەهاباد چاپ کراوە.

بزەی ژیان، ڕۆمانێکە کە یەکەم جار لە ساڵی ٢٠٠٧ لە مەهاباد چاپ کراوە.

«بێدەنگیی دەریا»، لەگەڵ «سەلاحەددین ئاشتی» لە فارسییەوە وەری گێڕاوەتەوە سەر کوردی و یەکەم جار ساڵی ٢٠٠١ چاپ کراوە.