وجود آب و هوای مناسب، قدمت تاریخی و سبک متفاوت ساخت و ساز، سبب شده تا از دیرباز روستاهایی با بافت اصیل و بومی و معماری خاص، با مردمانی با آداب و رسوم کهن در کرمانشاه شکل گیرد که اگر کمی به آنها رسیدگی شود، میتوانند شهرتی جهانی کسب کنند.
به گزارش ایسنا، حدود سه سال پیش بود که سازمان گردشگری ملل متحد در طرحی ابتکاری موضوعی تحت عنوان «دهکده های جهانی گردشگری» را با هدف توسعه گردشگری، رونق اقتصادی و ماندگاری روستائیان در روستاها مطرح کرد و مقرر شد تا هرساله تعدادی روستا از کشورهای مختلف دنیا به عنوان روستای جهانی معرفی شوند.
مسئولین وزارت میراث فرهنگی نیز باتوجه به ظرفیت های بالایی که کشورمان در حوزه گردشگری روستایی دارد، در گام اول 130 روستایی که بالاترین ظرفیت های گردشگری و شاخص های مورد نظر را داشتند، شناسایی و مورد ارزیابی قرار دادند.
پس از هر مرحله ارزیابی تعداد روستاهای منتخب کم و کمتر می شد تا اینکه در نهایت هشت روستا شامل روستای کندوان در آذربایجان غربی، ابیانه در اصفهان، کندلوس در مازندران، پالنگان در کردستان، بیشه در لرستان، میمند در کرمان، سهیلی در قشم هرمزگان و قاسم آباد در گیلان انتخاب شدند و پرونده آنها برای ارسال به سازمان جهانی گردشگری آماده شد.
سرانجام مهر سال گذشته در مجمع عمومی سازمان جهانی گردشگری که به میزبانی شهر سمرقند ازبکستان برگزار شد، از بین روستاهایی که از کشورمان پرونده آنها به این سازمان ارسال شده بود، روستای کندوان توانست به عنوان دهکده جهانی گردشگری انتخاب و در شبکه روستاهای جهانی قرار گیرد.
برای امسال هم آنطور که معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی کشورمان در روزهای اخیر اعلام کرده، پرونده هشت روستا آماده شده تا قبل از 18 اردیبهشت به سازمان جهانی گردشگری ارسال شود.
ابیانه اصفهان، کندولوس مازندران، پالنگان کردستان، بیشه لرستان، میمند کرمان، فهرج یزد، اصفهک خراسان جنوبی و قلعه بالا سمنان به عنوان هشت روستای اصلی و سهیلی هرمزگان و قاسم آباد گیلان به عنوان دو روستای پشتیبان، روستاهایی هستند که امسال پرونده آنها برای جهانی شدن تدوین شده است.
نکته مورد توجه در این لیست نبود هیچ نامی از روستاهای کرمانشاه است، آن هم در شرایطی که کرمانشاه به واسطه شرایط آب و هوایی و جغرافیایی و نیز قدمت تاریخی، روستاهایی دارد که هر ساله مقصد گردشگران بسیار زیادی از سراسر ایران هستند و می توانست نمایندهای در این لیست داشته باشد.
نمونه روستاهای شاخص کرمانشاه، با بافت اصیل و سنتی و معماری خاص با مردمانی خونگرم و میهمان نواز و آداب و روسوم غنی را می توان در منظر فرهنگی طبیعی تاریخی اورامانات و یا در برخی شهرستانهای شرق استان دید که نام هیچکدام از آنها در این لیست قرار نگرفته است.
اینکه چرا نباید هیچ نامی از روستاهای شاخص کرمانشاه در لیست روستاهای نامزد دریافت لوح دهکده جهانی گردشگری باشد، ابهامی است که رئیس میز تخصصی گردشگری روستایی ایران در خصوص آن توضیح میدهد.
یاور عبیری در گفت و گو با ایسنا، بااشاره به تدوین پرونده هشت روستا از کشورمان برای ارسال به سازمان جهانی گردشگری، اظهار کرد: روستاهایی که در این لیست قرار می گیرند، باید یکسری شرایط و شاخص ها را داشته باشند.
وی تصریح کرد: جمعیت زیر 15 هزار نفر، قرار گرفتن در منطقه ای که به لحاظ طبیعی دارای ویژگیهای خاصی است، فعالیت سنتی همچون کشاورزی و امرار معاش مردمان روستا از این طریق، داشتن فرهنگ، سبک زندگی و ارزش های مشترک و اهمیت نقش گردشگری در زندگی مردم روستا شرایط لازم برای حضور روستاها در این لیست است.
رئیس جامعه حرفه ای اقامتگاه های بوم گردی کشور با بیان اینکه روستاهای متقاضی باید دارای شاخص هایی هم باشند، گفت: داشتن جاذبه های گردشگری و طرح حفاظتی برای آنها، پایداری اجتماعی، پایداری محیط زیست، داشتن زنجیره کامل گردشگری، داشتن زیرساخت های لازم و... از شاخص های مد نظر برای انتخاب روستاها است.
وی در ادامه با تاکید براینکه در استان کرمانشاه چند روستا می توانند نامزد حضور در این فهرست باشند، عنوان کرد: یکی از شاخص ترین روستاهای استان برای تبدیل شدن به دهکده جهانی، روستای «هجیج» در اورامانات است، اما متاسفانه پاره ای از مسائل باعث شده تا امکان اضافه شدن نام این روستا در لیست امکانپذیر نباشد.
عبیری اضافه کرد: برای نمونه روستایی که انتخاب می شود، باید از نظر سیما و منظر اصالت خود را کاملا حفظ کرده باشد، درحالیکه طی سالهای گذشته ساخت و سازهای جدیدی در هجیج شکل گرفته که مطابق با معماری بومی و اصیل منطقه نیست و همین مسئله سیمای این روستا را از حالت اصیل خود دور کرده است.
وی در ادامه ضعف در زیرساخت ها را یکی دیگر از مشکلات «هجیج» برای قرار گرفتن در این لیست عنوان کرد و افزود: علیرغم اینکه راه دسترسی به روستای هجیج وجود دارد، اما در زمان پیک سفرها، به دلیل نامناسب بودن جاده منتهی به این روستا، شاهد ترافیک چند کیلومتری هستیم.
مدیراقامتگاه بوم گردی آرتین دینور کرمانشاه با بیان اینکه داشتن یک زنجیره گردشگری کامل یکی دیگر از ملاک ها برای انتخاب روستاها در این لیست به شمار می رود، گفت: زنجیره گردشگری یعنی خدمات در آن روستا در بحث اقامتی، پذیرایی، حمل و نقل و تابلوی راهنما و... به صورت کامل وجود داشته باشد، اما متاسفانه این زنجیره کامل را در هجیج نداریم.
وی خاطرنشان کرد: در بحث اقامتی در حال حاضر این روستا نه هتل و نه اقامتگاه بوم گردی دارد و بیشتر بار اقامتی آن روی خانه مسافرها قرار داد که بخشی از آنها هم غیرمجاز هستند.
عبیری تعداد مراکز پذیرایی و وضعیت حمل و نقل در روستای هجیج را هم مناسب ندانست و گفت: از طرفی از زمانی که از شهر پاوه خارج می شویم تا زمانی که به روستای هجیج می رسیم، عملا تابلوهای راهنمای چندانی را در مسیر نمی بینیم که این مسئله به عنوان یک ضعف محسوب می شود.
وی در ادامه عدم برگزاری رویدادهای گردشگری را نیز از دیگر موانع قرار گرفتن هجیج در این لیست عنوان کرد و افزود: متاسفانه تاکنون در روستای هجیج یک رویداد گردشگری منسجم را همچون برنامه «هزار دف» در روستای پالنگان که هرساله برگزار می شود، برگزار نکرده ایم.
رئیس میز تخصصی گردشگری روستایی ایران لزوم مشارکت فعالتر زنان در فعالیت های گردشگری را هم به عنوان یک امتیاز بزرگ برای روستاهای گردشگری از نظر سازمان جهانی گردشگری دانست و گفت: در این راستا بانوان روستای هجیج باید نقش فعالتری را در حوزه گردشگری روستا ایفا کنند.
وی خاطرنشان کرد: همچنین مردم و فعالین گردشگری هجیج باید وب سایتی را مختص به این روستا راه اندازی کنند و در آن از فعالیت های گردشگری خود بگویند. از طرفی باید در زمینه تولید محتوا شامل عکس و فیلم از زیبایی های هجیج به زبان های مختلف دنیا کارهای زیادی شود.
به گفته این فعال گردشگری، روستای هجیج شاخص های ممتازی مانند واقع شدن در کنار یک چشمه جوشان و سد، امکان قایقرانی برای گردشگران، داشتن چند اثر تاریخی، بافت پلکانی و آداب و رسوم غنی و درآمد مردم از راه گردشگری را دارد که می تواند آن را به یک روستای جهانی تبدیل کند، اما به شرطی که مسئولین مشکلاتی که گفته شد را درست کنند.
وی در ادامه عنوان کرد: باتوجه به اینکه طرح دهکده های جهانی از سال 2021 از سوی سازمان جهانی گردشگری مطرح شده، بنابراین کرمانشاه می تواند با برنامه ریزی برای سالهای آتی نماینده ای در لیست پرونده های ارسالی کشورمان داشته باشد.
عبیری ادامه داد: پیشنهادات خود را به مسئولین میراث فرهنگی استان ارائه داده و از آنها درخواست کردم تا روی چند روستا همچون هجیج و شرکان در پاوه و یا کرم بست در دینور اقداماتی را انجام دهند، چرا که با کمی توجه و رسیدگی می توانند جزو روستاهای جهانی گردشگری قرار گیرند.
وی متذکر شد: البته برای اینکه بتوانیم روستاهای منتخب در کرمانشاه را برای جهانی شدن آماده کنیم، تنها میراث فرهنگی از عهده کار بر نمی آید و باید استانداری، شهرداری ها، فرمانداری ها، راهداری و همه دستگاه های ذیربط پای کار باشند.