۱۴۰۳/۲/۸ ۱۴:۳
| تاريخ: ۱۴۰۲ چهارشنبه ۲۳ اسفند ساعت ۲۱:۳۲ | بازدید: 844 نظرات: 0 کد مطلب: 22781 |
سنجرخان، فرصتی مغتنم برای شروع فصلی در سریال‌های تاریخی
صلاح عزیزیان
در فضایی که خلاء کتابخوانی بر جامعه حاکم است، شاید ساخت سریال سنجریان گوشه‌ای از این خلاء را پر کرد تا باری دیگر بر اهمیت کتابخوانی به ویژه تاریخ پی ببریم.
این سریال که روایت کننده تاریخ ایران و بخشی از کوردستان در دوران حکومت قاجار است، بیان کننده اوضاع و احوال مملکت داری ناقص، ظلم و ستم حاکمان ولایت و همچنین استیلای کشورهای استعمارگر انگلیس و تزار روسی بر ایران است.
فضایی که گویی خاک مملکت و مردمانش بی ارزش‌تر از عیاشی شاهان دربار و راضی نگه داشتن دولت‌های درسایه است، بنای حکومت بر اساس دریافت خراج از رعیتی است که درگیر مقابله با تجاوزهای تزار و انگلیس، قحطی و خشکسالی است.
سریال سنجرخان از نظر محتوایی حائز توجه است چراکه برای بیشتر شهروندانی که تاریخ کشور و حداقل تاریخ معاصر خود را نخوانده‌اند، با این سریال از اوضاع بخشی از کوردستان در کرمانشاه و استان کوردستان آشنا می‌شوند، همین موضوع می‌تواند جرقه‌ای در ذهن بینندگان این سریال ایجاد کند که چه رویدادهای تاریخی دیگری قبل و بعد از سنجرخان در تاریخ مهر و موم شده و کسی سراغ آن رفته است.
این سریال در نوع خود تجربه‌ای جدید بود تا سایر هم وطنان نیز از تاریخ بخشی از کشور آشنایی پیدا کنند و بدانند که تاریخ کوردستان پر از رشادت‌های دلیر مردانی است که در برابر حکومت فاسد قاجاری، تزاری، انگلیس، روسیه و دولت عثمانی قد علم کرده‌اند تا خاک وطن و مردمانش را از تجاوز و بی عدالتی برهانند.
لازم به ذکر است که کشتار بی رحمانه تزاری تنها به شهرهای سنندج و چند شهر دیگر ختم نشد و کشتار بی رحمانه مردم مهاباد بدست تزارهای روسی و بعد از آن قحطی فراگیر از دیگر موضوعاتی است که در این برهه روی داد و نیازمند توجه و نشر آن در بین مردم است.
با گریزی به تاریخ معاصر می‌توان گفت که بسیاری از حرکت‌های خود جوش مردمی در اقصی نقاط ایران در دوره قاجاری و پهلوی ناشی از ظلم و ستمی بود که توسط حکومت بی کفایت مرکزی و حاکمان محلی به مردم روا می‌شد، در این برهه از تاریخ، کوردستان بارها به میدان کشتار و قتل‌عام مردم تبدیل شده بود و حاکمان مرکزی بی اعتنا به تجاوز انگلیس، تزارها و حتی عثمانی‌ها به فکر تأمین مایحتاج دربار بودند.
ایران که در تاریخ معاصر خود بارها صحنه تاخت و تاز انگلیس‌ها و تزارهای روسیه و حتی تجاوز دولت جنایتکار بعثی به خاک کشور بود، ظرفیت ساخت ده‌ها سریال دیگر را دارد تا هر بار به گوشه‌ای از جنایت‌های آنها در حق مردم عادی پرداخته شود.
سریال سنجرخان اگرچه روایت کننده رویدادهای تاریخ در طی چند سال از تاریخ معاصر است اما زندگی اجتماعی و ارزش‌ها در کوردستان را هم برای سایر هم وطنان به نمایش گذاشت.
ساخت سریال سنجرخان در کوردستان از نظر فنی نیز تجربه‌ای جدید برای سازندگان آن بود، استفاده از فضاهای باز و میدان‌های مبارزه همواره یکی از چالش‌های عوامل فیلم است که در مقایسه با سریال‌هایی که در شهرک سینمایی پایتخت ساخته می‌شوند، به مراتب دشوارتر است.
نبود شهرک سینمایی در کوردستان و همچنین تأمین اعتبار پروژه‌های فاخر از دیگر چالش‌های پیش رو برای تولید این سریال بود که برای کسانیکه در تولید فیلم دستی دارند، مشخص بود.
استفاده از پرده سبز تاحدود زیادی مشکلات را کم رنگ کرده بود و بدون آن استفاده از فضاهای تاریخی شهر سنندج بدلیل آنکه بخش زیادی از آنها در بافت داخل شهر قرار داشتند، میسر نبود. در این بین استفاده از فضاهای بسته برای پر کردن خلاء برای برخی بینندگان مشخص بود.
نقش آفرینی بازیگران بومی در این سریال معایب و محاسنی داشت که می‌توان بصورت فنی و کارشناسی به آن پرداخت. سریال‌های تاریخی که جزو پروژه‌های فاخر بشمار می‌روند در حقیقت نقش آفرینی بهترین بازیگران را می‌طلبد، در سریال سنجرخان نقش آفرینی تعدادی از بازیگران جوان و کم تجربه و مقایسه آن با نقش‌آفرینی بازیگران قدر سینما در سایر سریال‌ها کمی به مذاق بینندگان حرفه‌ای سریال خوش نمی‌آمد. در مقابل ایفای نقش در سریال فاخری که بیان کننده تاریخ این مرز و بوم است برای بسیاری از بازیگران کوردستان افتخاری محسوب می‌شود و لذا تعصب ویژه برخی بازیگران در ایفای نقش یکی از نقاط قوت بازیگران بود و در آن هر بازیگر سعی کرده بود بهترین بازی خود را ارائه دهد، هرچند که ایفای نقش تخصص ویژه‌ای می‌طلبد و مستلزم تجربه و استعداد پرورش یافته است.
سریال سنجرخان برای پخش در صداوسیما، کش و قوس‌های فراوانی را پشت سر گذاشت اما به عنوان اولین تجربه هم در ساخت این سریال در کوردستان و هم از لحاظ محتوایی، تجربه موفقی بود که می‌تواند زمینه را برای ساخت چندین سریال تاریخی دیگر مربوط به تاریخ معاصر کوردستان فراهم کند.
در زمانه‌ای که تحریف تاریخ و تفرقه افکنی به حربه‌ای برای بدخواهان تبدیل شده ساخت سریال‌های تاریخی واقع‌گرایانه نه تنها به ایجاد حس همدلی در بین مردمان این سرزمین کمک می‌کند بلکه شهروندان را با تاریخ معاصر خود و حقایق تاریخی نیز آشنا می‌کند.
تاریخ همواره چراغ راه آینده بوده و هست و در شرایطی که کتابخوانی به حاشیه رفته، صنعت سینما می‌تواند ضمن اینکه شهروندان را از سریال‌های پر از تحریف و مبتذل ترکیه‌ای دور کند، بخشی از تاریخ را برای شهروندان روایت کند.
|
