هدف اصلی باکو از تداوم درگیری‌ها با ارمنستان

یک کارشناس مسائل قفقاز معتقد است جنگ قره‌باغ برای خود این منطقه نیست بلکه برای رسیدن به هدف نهایی و ایجاد دالان زنگزور است.

 

«اقدامات ضدتروریستی محلی» در منطقه قره‌باغ کوهستانی از سوی جمهوری آذربایجان، بار دیگر تنش و درگیری در این منطقه را میان ایروان و باکو تشدید کرد.

 

ارمنستان روز سه‌شنبه اعلام کرد نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان مواضع نظامی و نیروهای این کشور را هدف قرار داده‌اند و از سوی دیگر جمهوری آذربایجان تاکید کرد باکو «اقدامات ضدتروریستی محلی را در قره‌باغ برای بازگرداندن نظم قانون اساسی آغاز کرده است. از این رو، فعالیت‌های ضدتروریستی محلی برای اطمینان از اجرای مفاد بیانیه سه‌جانبه، سرکوب تحرکات گسترده در منطقه اقتصادی قره‌باغ، خلع سلاح و تضمین خروج نیروهای مسلح ارمنستان از سرزمین‌های ما، خنثی کردن ارتش آن‌ها، امنیت زیرساخت‌ها، تامین امنیت جمعیت غیرنظامی بازگشته به سرزمین‌های آزاد شده از اشغال، غیرنظامیان درگیر در کار ساخت و ساز و مرمت و پرسنل نظامی ما و در نهایت بازگرداندن نظم قانون اساسی جمهوری آذربایجان آغاز شده است».

 

حملات جمهوری آذربایجان به خانکندی، مرکز قره‌باغ کوهستانی پس از آن آغاز شد که باکو نیروهای ارمنی مستقر در قره‌باغ را به یک بمب‌گذاری که منجر به کشته‌شدن هفت پلیس این کشور شد، متهم کرد. باکو تاکید کرد تنها اهداف نظامی را در قره‌باغ هدف قرار می‌دهد اما مقام‌های محلی خبر داده‌اند در این حملات، چند غیرنظامی کشته و زخمی شده‌اند. فرماندهی صلح‌بانان روسیه در قره‌باغ نیز اعلام کرده بیش از ۲۰۰۰ غیرنظامی از مناطق خطرناک تخلیه شدند.

 

تخلیه غیرنظامیان از قره‌باغ

«سید محمد رضا دماوندی» در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از تحولات و درگیری‌های اخیر میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان گفت: داستان قره‌باغ و حمله اخیر جمهوری آذربایجان به معنای آنچه که  می‌خواهد مناطق از دست رفته خود را پی بگیرد نیست. واقعیت این است که اصلا قره‌باغ موضوعیتی ندارد و تمام این ماجراها مربوط به دالان ادعایی زنگزور است.

 

این کارشناس مسائل قفقاز تصریح کرد: بنابراین رسیدن به مرحله نهایی و آنچه علی‌اف، اردوغان و سایر مقامات ۲ کشور اعلام کردند ایجاد دالان زنگزور است، در نتیجه یا ارمنستان همراهی می‌کند و به صورت صلح‌آمیز این اتفاق می‌افتد یا این که با جنگ و خونریزی دالان مربوطه ایجاد می‌شود.

 

این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران بارها درباره تغییرات در مرزها هشدار داده و تاکید کرده تهران این موضوع را برنمی‌تابد.

 

«حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه با روزنامه «الوفاق» که روز یکشنبه منتشر شد، گفت: درحال حاضر هیچ طرفی نمی‌تواند مرزها و خطوط ارتباطی میان کشورها را ببندد، این مسئله درخصوص گذرگاه زنگزور نیز مطرح شد زیرا به مرحله‌ای رسیدیم که احساس کردیم برخی تلاش‌ها در منطقه قفقاز به‌دنبال بستن مسیر تاریخی و قدیمی میان ایران و ارمنستان است و ما اعلام کردیم که تحت هیچ شرایطی اجازه انجام چنین کاری را نخواهیم داد.

 

دماوندی در ادامه اظهار داشت: در طول سه سال از جنگ ۲۰۲۰ پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان به دفعات اعلام کرد که قره‌باغ را به عنوان بخشی از خاک آذربایجان می‌پذیریم و این تاکید زیاد نشان می‌دهد که نمی‌خواهد هیچ سرمایه‌گذاری و انرژی در منطقه قره‌باغ کوهستانی داشته باشد.

 

حملات به مناطق مسکونی قره‌باغ

در حالی که پس از درگیری‌های روز گذشته، پاشینیان از بلندشدن صداهایی در جهت «کودتا» خبر داد اما تاکید کرد «مقامات ارمنستان نباید هیچ گام اشتباه محاسباتی و ناگهانی بردارند. آذربایجان برای نقض خط تماس و کنترل مواضع و شهرک‌ها اقداماتی را انجام می‌دهد. ارمنستان به دلیل وضعیت قره‌باغ کوهستانی قصد آغاز خصومت با آذربایجان را ندارد. ارمنستان درگیر خصومت نیست و من می‌خواهم تکرار کنم که جمهوری ارمنستان در قره‌باغ کوهستانی ارتش ندارد. در حال حاضر ما هیچ اقدام عجولانه ای انجام نخواهیم داد. تلاش برای درگیر کردن ارمنستان در تشدید تنش نظامی غیرقابل قبول است».

 

دماوندی نیز با اشاره به تظاهرات های روز گذشته در ایروان گفت: این تظاهرات‌ها محدود و پراکنده است؛ در واقع با وجود جنگ شاهد تظاهرات سنگین و پردامنه نیستیم. جمهوری آذربایجان این وضعیت را می‌بیند اما برنامه‌ها و سیاست‌های خود را ادامه می‌دهد.

 

او با تاکید بر این‌که جنگ قره‌باغ برای خود قره‌باغ نیست بلکه برای رسیدن به دالان زنگزور است، گفت: در حال حاضر اکثر کشورهای دنیا قبول دارند قره‌باغ بخشی از خاک آذربایجان است و به همین منظور کسی انتخابات در قره‌باغ کوهستانی را تایید نکرد اما برای امنیت مردم این سرزمین چه تضمینی وجود دارد. با وجود این‌که آذربایجان گفته بود امنیت ارامنه این منطقه را تامین می کند اما شاهد بودیم تامین مواد غذایی و اولیه ساکنان این منطقه به شدت در مخاطره قرار گرفت.

 

دماوندی در پایان یادآور شد: پاشینیان با ۲ شعار بهبود وضعیت اقتصادی و معیشت مردم توانست قدرت را به دست گیرد و در این ارتباط ابتدا مطرح کرد باید هزینه‌هایی را که برای کمک به قره‌باغ می‌پردازند را کم کنند که این کار را هم انجام داد. همچنین برای این‌که کشورش به سمت صلح با همسایگان برود، تلاش کرد تا به سمت عادی‌سازی روابط با همسایگان برود و در این چارچوب موضوع عادی‌سازی روابط با ترکیه هم مطرح خواهد شد.

 

«الهام علی‌اف» رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان در تماسی تلفنی با «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا گفته بود تسلیم سلاح توسط نیروهای ارمنی در قره‌باغ، شرط پایان عملیات «مقابله با تروریسم» است. نهایتا پس از آغاز درگیری‌ها، وزارت دفاع جمهوری آذربایجان ظهر چهارشنبه اعلام کرد توافق در خصوص تعلیق عملیات نظامی در قره‌باغ حاصل شده است.