۱۴۰۳/۲/۱۳ ۶:۵۳
| تاريخ: ۱۴۰۲ شنبه ۱۶ ارديبهشت ساعت ۱۷:۵ | بازدید: 1085 نظرات: 0 کد مطلب: 21065 |
خلاء ماهیت و سوء مدیریت در برگزاری
نقدی بر جشنواره بیت و حیران در سردشت
دهمین جشنواره بیت و حیران شهرستان سردشت درحالی بکار خود پایان داد که بشدت از بی‌برنامگی و عدم مدیریت صحیح رنج می‌برد.
ایده تشکیل برگزاری جشنواره بیت و حیران در سردشت به سال 1383 برمی‌گردد که تعدادی از فعالان فرهنگی – هنری این شهرستان اقدام به برگزاری مراسم تقدیر از استاد بیت و حیران و موسیقی فولکلور کوردی تحت عنوان « کۆڕی خله ده‌رزی» کردند.
یکسال بعد قرار شد این مراسم تحت عنوان « شمشال ژه‌ن و به‌یت بێژان» به جشواره تبدیل و توسط بخش خصوصی و فعالان عرصه موسیقی این شهرستان برگزار شود.
در نهایت از سال 1385 جشنواره بیت و حیران سردشت توسط اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این شهرستان برگزار می‌گردد.
چند سالی است که صاحب‌نظران از روند برگزاری و کیفیت آن گلایه دارند، اما دهمین جشنواره که در خلال چند روز گذشته میزبان هنرمندانی از سراسر کشور بود، کاستی‌های زیادی از ماهیت جشنواره گرفته تا نحوه پذیرایی و اسکان مهمانان داشت.
علاوه بر عدم انتخاب سالنی در شأن دهمین دوره جشنواره، که بیشتر به زیرساخت‌های شهر سردشت و کوتاهی در تأمین زیرساخت‌ها مربوط می‌شود، بیشتر شهروندان شهرهای همجوار و حتی داخل سردشت نیز از برگزاری آن اطلاع چندانی نداشتند و جشنواره در سکوت خبری آغاز بکار کرد.
در این جشنواره مهمانانی از سراسر کشور به اجرا پرداختند که ارتباطی با موسیقی فولکلور کوردی و بیت و حیران نداشت و از طرفی خلاء یک پنل تخصصی و علمی در این جشنواره بشدت احساس می‌شد.
در خلال 2 روز برگزاری این مراسم علی‌رغم حضور مهمانانی از سراسر کشور و حتی خارج از کشور، ارائه خدمات پذیرایی تقریبا وجود نداشت و بودند مهمانانی که برای رفع خستگی و نوشیدن چایی به داخل شهر بروند.
به گفته افراد حاضر در سالن حتی آب بطری هم در سالن موجود نبود و در روز دوم با پرداخت هزینه به افراد حاضر در سالن آب معدنی داده می‌شد که در شأن جشنواره‌ای با این نام بزرگ نیست.
آنگونه که خبرنگاران حاضر در جشنواره و مهمانان گفته‌اند، برنامه‌ریزی برای اسکان مهمانان نیز وجود نداشت و تعداد زیادی از مهمانان دعوت شده در مسجد اسکان داده شده و یا در منزل هنرمندان این شهرستان اسکان داده شده‌اند که به هیچ عنوان پذیرفتی نیست.
نکته دیگر که دل همه علاقمندان به موسیقی را به درد می‌آورد، اجرای هنرمندان پیشکسوت در سنین بسیار بالا بود که چند سال‌هاست ادامه دارد و می‌تواند به کارنامه پر افتخار این اساتید خدشه وارد کند.
اجرای موسیقی پیشکسوتانی که شرایط سنی و جسمی توان خوانندگی را از آنها گرفته تنها در محافل خصوصی و شخصی خاطره انگیز است و در مراسمات رسمی از این دست که بینندگان زیادی دارد، لزومی برای اجرای زنده این اساتید نیست.
بهتر است اساتید موسیقی کوردی در اوج از اجرای زنده خودداری نمایند و در جشنواره‌های موسیقی با پنلی تخصصی به بررسی آثار، مصاحبه و خاطره گویی بسنده کرد، حتی می‌توان هر جشنواره به پاس سال‌ها تلاش این اساتید بنام یکی از آنها تعلق گیرد.
کم‌کاستی‌های این جشنواره تنها به این موارد ختم نشد ولی رسانه‌ای کردن و بازگو کردن تمام آنها به وجهه فرهنگی مراسمات ضربه می‌زند، لذا در مجموع کیفیت در برنامه‌ریزی و حتی اجراهای موسیقی هم نتوانست نظر علاقمندان و منتقدین را به سوی خود جلب کند.
در نهایت دهمین جشنواره بیت و حیران سردشت که در طول 2 روز برگزار گردید، با استقبال شهروندان روبرو نشد و تنها برای ساعتی سالن کوچک این شهرستان در مراسم اختتامیه شاهد حضور پر رنگ شهروندان بود.
شورش ابوبکری مدیر سابق آموزشگاه موسیقی آوای کورد و مشاور هنری و هیئت اجرایی تا جشنوارە پنجم در اینباره به خبرنگار هاژه گفت: جشنواره بیت و حیران در سردشت سال‌هاست ماهیت اصلی و موضوع برگزاری را به حاشیه رانده و عملا به موسیقی نواحی تبدیل شده است، همین امر منجر شده سال به سال ضعیف‌تر از گذشته برگزار گردد.
وی افزود: در مراسم تجلیل از استاد خله درزی که در سال 1383 برگزار گردید و سایر مراسماتی از این دست در دهه هشتاد، اساتیدی همچون قاله مه‌ره، عزیز شاهرخ، کریم کابان و انور قره‌داغی حضور داشتند و افتخار بزرگی برای شهرستان بود، اما در چند سال اخیر وضعیت به گونه‌ای دیگر است.
ابوبکری تصریح کرد: جشنواره بیت و حیران به جشنواره موسیقی نواحی تبدیل شده، درحالیکه جشنواره موسیقی نواحی در کشور با بودجه‌ای میلیاردی برگزار می‌شود، لذا می‌توان بودجه، زمان و انرژی را برای موسیقی مقامی کوردی یا موکریان هزینه کرد که اتفاقا بیت و حیران یکی از این موارد است.
وی اضافه کرد: در تمامی شهرها و بر اساس قانون، برای برگزاری مراسمات فرهنگی-هنری، دبیر جشنواره از بین هنرمندان انتخاب می‌شود ولی در چند سال گذشته دبیری جشنواره‌ها را اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی برعهده می‌گیرد و عملا انجمن‌های موسیقی و هنری به حاشیه رانده شده‌اند.
این فعال فرهنگی در پایان ضمن انتقاد به پایین بودن کیفیت جشنواره از نحوه برگزاری و اجراها گرفته تا داوری آثار و مدیریت جشنوراه، اسکان هنرمندان در منزل سایر افراد را ضربه بزرگی به وجهه فرهنگی شهر دانست.
به گزارش هاژه، بیت و حیران در موسیقی کوردی یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های ادبی و هنری است که در کوردستان عموما سینه سینه به نسل جدید منتقل شده است، لذا پژوهش‌های تخصصی و برگزاری مراسماتی ادبی جهت معرفی این گنجینه به دنیا نه تنها اقدامی ارزنده است بلکه امری ضروری و لازم برای آرشیوسازی و مستندسازی در این حوزه موسیقی کوردی است. حاشیه نگاری و نقد مراسمات فرهنگی و هنری تنها برای رفع کاستی‌ها و قوی‌تر شدن مراسمات است و خدشه‌ای به ارزش‌های این شاخه موسیقی و یا ماهیت مراسماتی از این دست وارد نخواهد کرد.
