۱۴۰۳/۹/۷ ۴:۱۴
| تاريخ: ۱۴۰۱ چهارشنبه ۲۶ بهمن ساعت ۱۶:۴۹ | بازدید: 1276 نظرات: 0 کد مطلب: 20598 |
" تبیین مانیفست گروه زد از نگاه جامعه شناسی_حقوقی "
محمد سعید مقصودی
پیشگفتار :
جامعه از منظر جامعه شناختی ، مجمعی از افراد کاراکتریک با ویژگی های گوناگون هویتی ، جنسیتی ، سنی ، شغلی و .. تعریف می گردد که هر کس با توجه به نقش و جایگاه ذاتی خود به زیست مطلوب یا نامطلوب در بستر آن پرداخته و به مقتضای نقش ، عامل پیش برنده یا مانع جهت رسیدن اجتماع بشری به غایت حقیقی خود می باشد .
یکی از اقسام ویژگی های یاد شده در فوق که کارکرد اساسی در شناخت زیر بنای ساختاری جامعه دارد گروه سنی است . اشخاص از لحظه تولد تا نهایه مرگ در قالب های سنی مختلفی قرار گرفته که هر کدام آنان دارای عناصر ، خصوصیات و ویژگی های مختص به خود بوده و می توانند رُل پیش برنده یا عامل منکوب کننده نظم درون گروهی یک مجموعه باشند . این گروه بندی ها معمولا در جوامع مختلف اعم از جغرافیایی ، زبانی ، عقیدتی و .. با توجه به درون مایه آن حوزه دارای کثرت اشل بندی می باشد پس ناگفته پیداست علمای فن اعم از جامعه شناس ، روانشناس ، حقوق دان و .. باید با برنامه ریزی مدون و کارآمد به شناخت اساس موضوع بحث پرداخته تا با تعریف یک زبان مشترک میان افراد جامعه از بروز پیشامد های ناگوار و گسست اندیشه حاکم بر آن جلوگیری به نحو مطلوب نمایند .
در این مقاله کوشش می گردد ضمن بررسی و شناخت گروه های مختلف سنی از نگاه جامعه شناختی_حقوقی به تفسیر جهان بینی گروه زد ( متولدین دهه هشتاد ) به عنوان یکی از مهم ترین آنان ، نگاهی پژوهشی_تحلیلی صورت گیرد
تعریف گروه بندی از منظر سن :
علم جامعه شناسی به یارای دیگر علوم ، جهت شناخت محتوای معانی موجود در بطن جامعه
اقدام به تقسیم بندی های شکلی و موضوعی (دارای نقاط شباهت و افتراق فراوان ) از دیدگاه پرداخت به سن نموده است .
بعضی از متفکرین این حوزه ، قائل به تقسیم از نگاه مرتبه عمر می باشند در واقع این دسته از علما ، هر دوره از ادوار بقا انسان را نام گذاری خاص نموده و به بیان ویژگی های اثبات شده آن در 12 مرحله می پردازد اینان به مدد علم روانشناسی سیر تحولی زندگی بشر را شامل دوره هایی همچون کودکی ، نوجوانی ، جوانی ، میانسالی و .. می دانند .
عده ای دیگر از پژوهشگران حوزه مردم شناسی گروه های سنی را با توجه به صفت و حالات آنان نام گذاری نموده اند . این صفات نشان گر عنصر اصلی متشکله و زبان حال آن مجموعه می باشد به عبارت دیگر جامعه شناسان با ارائه دکترین خاص خود به نوعی مویدی بر گفت و شنود های عمومیت آمی مردم می باشند اینگونه که بعضی از افراد خود را متعلق به دوره بی امکاناتی ، دوره خاموشی ، یا نسل سوخته و رها شده می دانند و بسیاری از علمای فن هم با طرح نظریات خود بر این تفکر صحه می گذارند
اما شاید بتوان یکی از پر مخاطره ترین و چالش بر انگیز ترین این پارت بندی ها را تقسیم اشخاص جامعه به دهک های مختلف سنی (معمولا ده یا پانزده ساله ) دهه شصت ، هفتاد ، هشتاد و .. عنوان نمود . بر طبق گزاره های جامعه شناسی و دقیق شدن در تحقیقات به عمل آمده توسط نگارنده ، به وضوح می توان مجموعه افرادی را مشاهده کرد که در یک دوره ده یا پانزده ساله ( میلادی یا خورشیدی ) زیست نموده و دارای نقاط اشتراک فراوانی می باشند بدون شک این شباهت و تجانس امری بی قائده و ناشی از تصادف نیست و پر واضح است که از مدلول مشخصی نشات می گیرد که باید به تفصیل بررسی گردد .
ویژگی های گروه سنی زد در دهکده جهانی :
" نسل زد " یا با عبارتی دهه هشتادی ها شامل متولدین سال های ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۰ خورشیدی (۱۹۹۵-۲۰۱۰ م ) هستند دلیل نام گذاری این گروه به " زد ( زومر ) " تلفیقی از دو معنای حرف الفبا انگلیسی ضد به عنوان خاتمه حروف انگلیسی و اصطلاح بومر ( به عنوان نسلی از گروه سنی ایالات متحده آمریکا 1966_1946 که همه چیز را برای خود ممکن می دیدند ) می باشد از دیگر نام هایی که می تواند معرف این گروه باشد می توان به نسل اینترنت ، نسل دیجیتال و نسل مدیای مجازی اشاره نمود
پرداخت به ویژگی های خاصه نسل نت از این جهت دارای اهمیت بروز می نماید که این گروه خاص دارای ویژگی های منحصر به فرد و خارق العاده ای است . همچنین دارای وجوه شخصیتی پسا پست مدرن کمتر شناخته شده ، حتی برای اساتید جامعه شناس می باشد
...
باری ، وجوه تمیز به خصوص این کلونی ناشناس ، خلاصه در چند مورد کلی و کم اهمیت نمی گردد و شامل طیف وسیعی خصوصیت شامل موارد زیر می باشد این موارد که در ذیل عنوان شده حاصل پژوهش چهره به چهره نگارنده در یک بازه زمانی چند ماهه با بیش از صد نفر از نسل فوق الذکر می باشد
( دهه هشتادی همانطور که بیان شد نسل نت و مدیای مجازی است ، دارای ارتباطات گسترده و به افراد مشهور و سلبریتی ها علاقمند می باشد ، به هیچ عنوان تحمل سلطه را نداشته ، خود را محصور در مرز ها نمی بیند و برای خود تابعیت جهانی قائل است ، سواد اجتماعی دارد اما علاقه کمی به مدرسه و دانشگاه از خود نشان می دهد ، معتقد به آزادی و دارای حریم شخصی است ، اهل سانسور کردن خود نبوده و احساساتش را به راحتی بیان می کند و ... )
باید بر این نکته هم تاکید نمود که با توجه به شناخت حاصله از معادلات جهانی ، این خصایص و ویژگی های بر شمرده شده مختص به تفکر ایدئولوژیک یک حوزه جغرافیایی و کشور خاص نبوده و تقریبا تمامی افراد حاضر در این بازه سنی در جهان شرق و غرب را شامل می شود
بررسی حقوقی صفات گروه زد :
با عنایت به شناخت نسبی که از این نسل اکتیویست به دست آمده حال باید این نکته مورد نقد و
بررسی قرار گیرد که راه تعامل و همگرایی نظام حقوقی_تقنینی در مواجهه با ابن نسل پر چالش ( دارای گستره خصوصیات خاصه ) چیست ؟
اگر نوجوانی دهه هشتادی به اقتضای سن در جهت مطالبه موضوعی اقداماتی را انجام داده که مورد پذیرش نظم حاکم بر جامعه نیست راه حل مقابله با آن را باید در آموزه های نوین علم جرم شناسی حقوق و علوم مرتبط با آن ( روانشناسی ، جامعه شناسی و .. ) جست و جو نمود و نباید دست به انجام سلسله افعالی زد که هیچ پشتوانه شناختی و علمی نداشته و خالی از هر نوع نگاه کارشناسانه می باشد . در واقع موضوعی که همواره ذهن نگارنده را به خود مشغول کرده این است که آیا نباید عوامل محرک درونی و بیرونی که می تواند عامل اطلاق عنوان ناهنجار ، بزهکار یا .. در مورد این نسل باشد به شکل مطلوب کانالیزه و تعدیل گردد به بیان دیگر مناسب تر به حال جامعه آن است که توده نقش های مختلف متشکله آن ، از برچسب زنی به گروه سنی دهه هشتاد امتناع ورزند زیرا ناگفته پیداست برچسب زدن به یک نوجوان به عنوان مجرم باعث از میان رفتن قبح اینگونه مفاهیم و قدم اول جهت سوق دادن ایشان به سمت و سوی تبدیل شدن به یک عنصر نامطلوب و خطرناک برای زیست در جامعه می باشد . گمان می گردد بر اهل فن پوشیده نیست اگر این نوع از برخورد ها منتج به مجازات گردد شاید بتوان گفت که برگشت هویت ، باز اجتماعی نمودن و پاک کردن تصاویر ذهنی نوجوان از مجازات بسیار دشوار و دارای مشقات فراوانی می باشد
با توجه به پژوهش رو در رو نگارنده این مکتوبه با نوجوانان دهه هشتادی بسیاری از آنان دارای یک جمله و ترجیع بند مشترک بودند با این مضمون که :
" مگر دهه هشتادی بودن جرم است ؟ "
به نظر می رسد یکی از روش های مفید جهت حد اقل رساندن هزینه برخورد با نسل نت ، برخورد نکردن با آن هاست به این معنی که رویه و نگاه نهاد قانون گذاری در خصوص این نسل به کلی یا حد اقل تا حد زیادی دچار استحاله و تغییر گردد یعنی قانونگذار باید یه شیوه ای هوشمندانه به وضع و اصلاح قانون مبادرت نماید و به جای پیش بینی تنبیه و مجازات سخت و قانونی جهت متنبه نمودن این گروه ، دست به وضع اقدامات تامینی متناسب با احوالات این نسل کارآمد بزنند
پیشنهادات راه ارتباط با گروه زد :
با توجه به آنچه که تا بدین جا بیان گردید ، نوجوان دهه هشتادی دارای ویژگی های شگفت انگیز فراونی است که جهت تعامل با ایشان لازم است به موازات و شانه به شانه آنان حرکت نمود . نظر به داده های پژوهش صورت گرفته می توان موارد ذیل را بیان نمود
اصولا نسلی که نسل فضای مجازی و دنیای مدیا است را نمی توان با شیوه های تربیتی که اجداد ما بدان معتقد بودند به اصطلاح خودشان سر به راه نمود ( دستور و تحکم را فراموش کنید ) . این نسل از لحظه ای که چشم به جهان باز می نماید با لپ تاپ و کامپیوتر سر و کار دارد به دهکده جهانی دسترسی داشته و لایف استایل زندگی دیگر نقاط جهان را به چشم دیده ، خود و دیگران اعم از خانواده ، والدین ، جامعه و .. را در خصوص دلایل افتراق سطح زندگی داخل و خارج مورد سوال قرار می دهد پس بر والدین و دیگر افراد جامعه واجب است که با بالا بردن سواد اجتماعی و آشنایی کامل با دنیای مدیا به دنبال کاور نمودن عاقلانه این خلع باشند .
نسل زد را نباید به هیچ عنوان تحت سلطه قرار داد اگر در سالیان دور والدین و جامعه می توانستند تا حد زیادی افراد متولد دهه شصت و هفتاد را به طرق گوناگون زیر نظر داشته و در بسیاری از امور خواسته یا ناخواسته عامل سرکوب کننده استعداد و استقلال نوجوان باشند اما امروز و در مواجهه با دهه هشتادی ها وضع به طور کلی تغییر کرده جامعه باید برای این نسل هوشمند استقلال عمل و شخصیت قائل گردد در مسائل کلان زندگی برای آنان نقش های مهم تعریف نموده و مسئولیت اعمال انجام شده توسط آنان را به خودشان بسپارد .
