حمام میرزا رسول انتقال دهنده تاریخ پرشکوه مهاباد

هاژه، در میان انبوهی از بناهای مسکونی، خیابان، رودخانه و پل، تاریخی شکوهمند نهفته است.

پیشینه و موقعیت این منطقه آنقدر مهم بوده که اساس مهاباد بر مبنای شهر بودن ایجاد شده که منحصر بفرد است.

دوران اسلامی، دوران طلایی و شکوفایی مهاباد بوده است.

در عهد صفوی و در زمان حکومت بداق سلطان موکری بر این منطقه، بناهای ارزشمند زیادی که هویت را به مهاباد بخشیده‌اند، ایجاد شده است.

خیران و ثروتمندان مهاباد همواره نقش پر رنگی در توسعه این شهر داشته‌اند.

حمام میرزا رسول یکی از این بناهای ارزشمند است که در  اواخر عهد صفوی در قلب تجاری این شهر در نزدیکی مسجد سوور  و در جوار کاروانسرای معروف سیمون، آسیاب آرد و بازار این شهر، توسط میرزا رسول احداث شده است.

میرزا رسول یکی از این متنفذین این شهر بوده که بنای حمام بزرگ شهر و همچنین پل ارتباطی در منطقه میاندوآب و چندین بنای دیگر را ساخته است.

 در دوران اسلامی مسجد جامع مهمترین بنای هر شهر محسوب می‌شد.

معمولا در کنار مسجد جامع و بازار اصلی حمام‌های بزرگی احداث می‌شدند.

حمام در دوره اسلامی نماد پویایی هر شهری بود و حمام میرزا رسول با قرار گیری در بین کاروانسرای مشهور سیمون، تاریکه بازار و مرکز حکومت شهر موقعیتی منحصر بفرد داشته است.

تا قبل از ورود مدرنیه، راسته‌های منتهی به حمام میرزا رسول بافت قدیمی خود را حفظ کرده بودند.

راسته خواروبارفروشان، پارچه فروشان، توتون‌فروشان، کاروانسرا، چرم دوزان، پالان دوزان و... تا چند دهه قبل در جوار این حمام فعالیت می‌کردند.

از منظر معماری پوشش این حمام طاق گنبدی است که دارای دو گنبد بزرگ و سه گنبد کوچک می باشد.

مصالح بکار رفته در آن نیز همانند اغلب معماری دوران خود از خشت قرمز، سنگ های محلی و ملات گچ بوده و سوخت آن نیز از مواد آلی منطقه تهیه و آب آن نیز از قنات تأمین می‌شده است.

حمام میرزا رسول در ۱۹ اسفند ۱۳۸۰ با شمارهٔ ثبت ۴۸۴۸ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

در سال 1388 حمام میرزا رسول به موزه مردم شناسی تبدیل و بیش از هزار شیء و اثر تاریخی در آن به نمایش گذاشته شده است.

این روزها موزه مردم شناسی مهاباد به مانند سایر آثار تاریخی شهر وضعیت خوبی ندارد.

اگرچه کل بنای حمام میرزا رسول مرمت شده، اما آنگونه که لازم است مرمت آن استادانه انجام نشده است.

رطوبت زیاد و محبوس شده بسرعت درحال فرسوده کردن بنا است.

سیستم تهویه و گرمایشی این موزه هم استاندارد نیست و دما بسرعت بالا و پایین می‌رود.

سقف این بنا هم نیازمند نگهداری و محافظت در برابر گرما، سرما، باران و برف است.

به گفته کارشناسان، رطوبت و تغییر سریع دما از مهمترین عوامل فرسودگی بناهای تاریخی هستند.