کودکان خجالتی را دریابیم

یک روانشناس گفت: کم‌رویی یا خجالتی بودن رفتاری است که در صورت عدم توجه به آن آسیب جدی به آینده کودک وارد می‌کند.

رضا منصوری، اظهار کرد: کمرویی در کودکان یکی‌از رفتارهایی است که در صورت عدم توجه و بررسی دقیق آن ممکن است، آسیب‌های جدی به آینده کودک وارد کند.

وی ادامه داد: کمرویی احساس خجالت ناشی از افراد ناآشنا به ویژه در موقعیت‌های جدید است و توانایی کودک را در انجام یا گفتن آنچه می‌خواهد محدود می‌کند، همچنین مانع از ایجاد ارتباط با همکلاسی‌ها یا همسن و سالانش می‌شود.

منصوری افزود: کمرویی اغلب با اعتماد به نفس پایین ارتباط دارد، همچنین ممکن است یکی‌از علائم اختلال اضطراب اجتماعی و یا اختلالات دیگر روانشناختی باشد و هرچه در سنین پایین‌تر درمان شود، کمتر در شکل گیری شخصیت کودک مشکل ایجاد می‌کند.

این روانشناس با اشاره به این‌که احساس ناخوشایند کمرویی در سنین مختلف، ناشی از علل متفاوتی است، عنوان کرد: در کودکان زیر هفت سال احساس ناراحتی ناشی از حس شرم نادرست انجام دادن کارهایشان است، در کودکان هفت تا ۱۲ سال احساس خجالت از باورهایی که از ظاهر خود دارند مثلاً کوتاه بودن قد و یا چاق بودن و در اواخر دبستان بیشتر احساس خجالت در برخورد با دیگران ناشی از پیش‌بینی موقعیت‌های طردکننده و یا تنها ماندن در جمع است.

وی تصریح کرد: کمرویی با نوع خجالتی بودن هم می‌تواند متفاوت باشد، بسیاری از کودکان ممکن است احساس خفیف خجالت در مواجه با غربیه‌ها یا مکان‌های جدید داشته باشند، که به راحتی برطرف می‌شود؛ اما کودکان کمرو، احساس خجالت همراه با اضطراب در مواجه با افراد غریبه دارند و گاهی این ترس به حدی زیاد است که می‌تواند باعث منزوی شدن کودک شود.

منصوری بیان کرد: حدود ۱۵ درصد از نوزادان با گرایش به کمرویی متولد می‌شوند و تحقیقات نشان داده است اگرچه عامل ژنتیک تاثیرگذار است، اما تمایل به کمرویی بسیار تحت تأثیر سبک ارتباط با مادر یا مراقب اصلی است.

این روانشناس ادامه داد: اولین نشانه‌های تلاش  کودک برای شناخت خود به عنوان موجودی جدا از مادر، در چهار ماهگی است، در صورتی که مادر مضطرب باشد او مانع این فاصله بسیار اندک حتی به اندازه یک رو بر گرداندن کودکش می‌شود.

وی افزود: این واکنش مادر باعث احساس عدم خوداتکایی اولیه کودک به خودش می‌شود؛ به همین منوال با بزرگ‌تر شدن می‌خواهد این جدایی را  بیشتر تجربه کند و با توجه به اضطراب یا عدم تمایل مادر به جدا شدن، کودک رفتارهای چسبنده به مادر نشان داده و به مرور اعتماد به نفس خود را در مواجهه با تجربه‌های جدید از دست خواهد داد.

منصوری عنوان کرد: والدین کمالگرایی که تحمل دیدن رفتار اشتباه کودک خود را ندارند و مرتباً در حال اصلاح و تذکر دادن به او هستند؛ در کودک خود احساس شرم و بی‌اعتمادی نسبت به خودش را ایجاد می‌کنند.

این روانشناس با اشاره به این‌که برای درمان کودکان کم‌روی زیر هفت سال، بازی درمانی بهترین روش درمانی است، بیان کرد: این روش می‌تواند به کودکان کمک کند تا بیشتر بتوانند در موقعیت‌های ناآشنا به خود تکیه کرده و با دیگران ارتباط بگیرند.

وی ادامه داد: برای کودکان دبستانی بازی درمانی گروهی اهمیت زیادی در کاهش رفتارهای کمرویی دارد، آموزش مهارت‌های اجتماعی، راه‌هایی برای درک بهتر خجالتی بودن، نحوه برخورد با  احساس خجالت و خنثی کردن تفکر غیرمنطقی کودکان، از شاخص‌های مهم بازی درمانی گروهی است. ‌

منبع: ایسنا