۱۴۰۳/۹/۲ ۲:۴۲
| تاريخ: ۱۴۰۰ يکشنبه ۱۶ خرداد ساعت ۱۷:۱۰ | بازدید: 1484 نظرات: 0 کد مطلب: 16233 |
کلاش؛ هنری به قدمت بلندای تاریخ
به گزارش هاژه، یکی از بخش‌های اصلی لباس مردان کورد که هماهنگی زیبایی را با دیگر بخش‌های پوشش کوردی مردانه ایجاد کرده "کلاش" است.
گیوه که در زبان کوردی به آن کلاش می‌گویند، معمولا در سه رنگ آبی، سفید و قرمز بافته می‌شود، اما رنگ سفید کلاش در بین کردستانی‌ها از محبوبیت خاصی برخوردار است و زیبایی دوچندانی را به پوشش محلی مردان کُرد می‌بخشد.
کلاش یا فارس گفتنی گیوه محلی، کفشی سبک، راحت، خنک و در عین حال محکم است که با دستان هنرمند و زحمت‌کش مردان و زنان کُرد بافته می‌شود.
این گیوه محلی در حین اینکه بسیار زیبا و با ظرافت خاصی دوخته می‌شود نسبت به سایر کفش‌ها از استحکام بالایی برخوردار بوده و از زمان‌هایی بس دور متناسب با نوع آب و هوای کوهستانی کردستان طراحی شده است.
گرچه تاریخچه دقیقی در مورد زمان ساخت کلاش در دست نیست اما برخی معتقدند که کلاش در کوردستان از پیشینه‌ای هزار ساله برخوردار است.
برخی از پژوهشگران نیز برای یافتن پیشینه آن به شاهنامه فردوسی استناد و معتقدند، زمانی که گیو برای بازگرداندن سیاوش و مادرش به ترکستان رفت، هفت سال را در آن دیار سرگردان بود و برای اینکه برای طی مسیر طولانی به پای افزاری محکم سبک و خنک نیاز داشت گیوه را بوجود آورده است و در طول تاریخ تغییراتی را در آن بوجود آورده‌اند.
به جرات می‌توان گفت که کلاش یکی از بخش‌های اصلی پوشش لباس کوردی در کوردستان است که با گذر هزار سال از عمر و قدمت آن همچنان دست نخورده و به بلندای تاریخ محبوبیت خود را حفظ کرده است.
خواستگاه اصلی کلاش در کوردستان اورامانات است که کاری گروهی و خانوادگی است و وحدت و همکاری مردم کورد در کارها را به تصویر می‌کشد، که امروزه پای این هنر اصیل به شهرهای دیگر نیز کشیده شده است.
رحمانی یکی از زنان هنرمند کورد است که سال‌های سال است در زمینه کلاش‌بافی فعالیت دارد و از این راه کسب درآمد می‌کند، زنی 38 ساله که می‌گوید: 18 سال بیشتر نداشت که با مردی از دیار مریوان ازدواج کرده و کلاش بافی را در همان سال‌های زندگی‌شان در مریوان آموخته است.
او می‌گوید که برای کارگاه یا تعاونی خاصی کار نمی‌کند و برای خود مشتریان خاصی دارد که از آن‌ها برای بافت کلاش سفارش می‌گیرد.
رحمانی ادامه داد: کلاش بافی کاری گروهی و دسته‌جمعی است که به دلیل اینکه ساخت زیره کلاش سخت و دشوار است، زیره آن را اغلب مردان و رویه کلاش را زنان می‌بافند.
وی در خصوص مراحل ساخت این کلاش می‌گوید: اولین مرحله ساخت کلاش، ساخت زیره آن است که پارچه‌های پنبه‌ای در رنگ‌های قرمز و آبی به صورت طولی و عرضی برش و پس از تا شدن و کوبیده شدن به شکل منظمی به سیخ کشیده می‌شوند.
رحمانی می‌گوید: کوبیدن زیره پس از به سیخ کشیدن جهت استحکام هر چه بیشتر زیره کلاش انجام می‌شود و یکی از اصولی‌ترین کارها در ساخت کلاش است.
ادامه می‌دهد برای جلوگیری از پراکندگی پارچه‌ها چهار رشته نوار چرمی ساخته شده از پوست گاو از میان پارچه‌ها عبور داده می‌شود و پس از آماده سازی زیره آن را در اندازه‌های متناسب با سایز پای مشتریان برش داده می‌شود.
به گفته وی استفاده از نوار چرمی ساخته شده از پوست گاو در کلاش خاصیت بوگیری داشته و از تعریق پا در فصل‌های گرم سال جلوگیری می‌کند.
رحمانی می‌گوید: به منظور استحکام هرچه بیشتر کلاش در هر جفت کلاش حدود 50 میخ در انتهای زیره آن تعبیه می‌شود که این کار از فرسودگی زود هنگام این پای افزار محلی جلوگیری می‌کند.
وی بیان کرد: پس از آماده شدن زیره کفش، برای ساخت رویه کلاش بافت به بافت الیاف نخی به صورت خوشه گندمی بافته می‌شود و برای بافتن هر جفت کلاش پنج تا شش روز زمان لازم است.
وی عنوان کرد: کلاش در حین اینکه بافتی بسیار مستحکم دارد، بسیار خنک و مناسب فصل بهار و تابستان است.
رحمانی یکی از شاخصه‌های مهم در کلاش را اینگونه بیان کرد و گفت: یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد در ساخت این کفش نسبت به کفش‌های دیگر این است که کلاش جفت راست و چپ ندارد و به راحتی می‌توان جفت‌های آن را باهم تعویض کرد، که اینکار به منظور جلوگیری از فرسودگی هرچه زودتر کلاش صورت می‌گیرد.
گفتنی است، اهمیت و جایگاه این گیوه در استان کوردستان به اندازه‌ای است که شهرت جهانی دارد و مریوان را به عنوان شهرجهانی کلاش معرفی کرده است.
منبع: ایسنا
|
