بازخوانی پرونده‌ی قتل صادق برمکی

چهار جوان مهابادی دوست صمیمی‌شان را با ضربه‌های ساطور و چاقو کشتند، جسد او را به آتش کشیدند و از تمام لحظات قتل او فیلم گرفتند.

سوم مهرماه 1396 در پی اعلامِ مرکز فوریت‌های پلیس ۱۱۰ شهرستان مهاباد مبنی بر کشف جسد سوخته‌ی مجهول‌الهویه در جاده‌ای روستایی، مأمورین پلیس آگاهی به همراه بازپرس شعبه اول دادسرای مهاباد در محل حاضر شدند.

در این زمینه چهار نفر دستگیر شدند. سه نفر از آن‌ها به اتهام مشارکت در قتلِ عمد و یک نفر نیز به اتهام معاونت در قتل عمد به زندان معرفی شدند.

 در جریان تحقیقات مشخص شد که جسد متعلق به شخصی به نام صادق برمکی متولد 1377 و ساکن مهاباد است. توکل حیدری، رئیس کل دادگستری آذربایجان غربی گفت که یکی از متهمان به نام «د. د» در اقاریر خود، انگیزه‌ی قتل را مسائل ناموسی عنوان کرده است.

این پرونده پس از صدور کیفرخواست از سوی دادسرا، به دادگاه کیفری یک مهاباد ارجاع شده بود که دادگاه پس از بررسی‌ در 27 اردیبهشت 1397، رسیدگی به اتهامات عاملان قتل را برگزار کرد.

هر سه متهم به قصاص نفس محکوم شدند و این رای در دیوان عالی کشور قطعی شد. متهم چهارم این پرونده نیز به تحمل ۱۰ سال حبس محکوم شد. یکی از متهمان (د. ز)  در زندان میاندوآب جان خود را از دست داد. حبیبی، دادستان کل استان آذربایجان غربی علت مرگ او را مطابق نظریه‌ی اعلام شده از سوی پزشکی قانونی، سکته قلبی عنوان کرد.

آسو آریا وکیل (د.ز) در گفتگو با هاژه می‌گوید که با بازسازی صحنه جرم و اظهارات هر سه متهم معلوم شد که (د.ز) گویا نقشی در جریان آتش زدن مقتول نداشته و از طریق مراجع قانونی پیگیر پرونده بودیم که متاسفانه متهم فوت کرد.

 این در حالی است که بنابر گزارش‌ها قبل از آتش زدن مقتول، متهم‌ها با انداختن سنگ بزرگی بر روی سر او خواسته‌اند که مقتول را به قتل برسانند و با چاقو و ساطور او را مجروح کرده بودند.

به گزارش هاژه، 2 روز قبل  (دوشنبه 17 آذر) حکم قصاص یکی از قاتلین صادق برمکی (ک.ا) با حضور اولیای دم اجرا شد. هادی زیباکلام، وکیل تسخیری او در گفتگو با هاژه می‌گوید: با توجه به مستندات و فیلم ضبط شده از نحوه‌ی قتل، پرونده برای دفاع بسته بود. از سوی دیگر متهمان ضمن اقرار به تمام جزئیات، در صحنه‌ی بازسازی قتل شرکت کرده  و آنچه اتفاق افتاده بود را بازگو کردند.

زیباکلام در ادامه اضافه می‌کند: در گفتگو با بازرس پرونده مشخص شد که اظهارات متهمان با هم هماهنگ است. یک جلسه دادگاه برگزار شد و پس از اعتراض در دیوان عدالت، حکم  دادگاه تایید شد.

 امروز نیز (چهارشنبه) یکی دیگر از متهمان (د.د) قصاص شد. اصلان حیدری دادستان شهرستان مهاباد با تایید این موضوع به هاژه گفت که با اجرای این حکم، پرونده مربوط به قصاص محکومان قتل صادق برمکی بسته شد.

 تماس‌های هاژه با بیژن مقدم، وکیل (د.د) راه به جایی نبرد و او حاضر به مصاحبه نشد.

عثمان مُزیّن حقوق‌دان و وکیل دادگستری به هاژه می‌گوید که از نظر مقررات قانونی در صورت وقوع قتلِ عمد، حق قصاص برای اولیای دم وجود دارد. در این پرونده 3 متهم وجود داشت. اتهام آن‌ها مشارکت در قتل عمد دوستشان بوده است. برای دادگاه محرز شده که هر سه در ارتکاب جرم مشارکت داشته‌اند و هر سه به قصاص محکوم شدند.

مزین معتقد است که هم مقررات قانونی و هم شرع مقدس اسلام، مکررا بر ضرورت گذشت و صلح و سازش تاکید کرده است. او می‌گوید: به نظر من اگر از جانب فعالین مدنی و شخصیت‌های تاثیرگذار تلاش بیشتری صورت می‌گرفت شاید پرونده سرنوشت دیگری پیدا می‌کرد.

سلیمان کارسولی روانشناس مهابادی نیز با اشاره به مراحل جامعه‌پذیری فرد و همچنین خانواده معتقد است که در آسیب‌شناسی اتفاقاتی از این قبیل، عواملی همچون مسائل شخصی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و غیره می‌توانند دخیل باشند. او می‌گوید: آنچه حائز اهمیت است نهاد خانواده است. تربیت خانواده باید به گونه‌ای باشد که اهداف فرد در راستای مصالح جامعه تعریف شود. یکی از وظایف خانواده انتقال هنجارها و ارزش‌ها به فرد است و نتیجه‌ی عدم انتقال دور شدن فرد از خانواده و هنجارهای جامعه است.

کارسولی ادامه می‌دهد: آموزش مهارت انتخاب، نوع رابطه، تصمیم‌گیری و از همه مهم‌تر زمانی که به آن‌ها ظلم می‌شود چگونه از حقوق خود دفاع کنند، باید به فرزندان یاد داده شود.

یعقوب خضری روانشناس مهابادی در این رابطه معتقد است که علت رفتارهای غیرعادی را می‌توان در محیط جستجو کرد و بین جرم و فرهنگِ محل وقوع جرم ارتباط وجود دارد. او در این زمینه به هاژه می‌گوید: متاسفانه مفهومِ «لذتِ انتقام» همچون سنتی تبدیل به یکی از مدل‌های رفتاری ما شده است. منشاء این حس ریشه در نفرت دارد و متاسفانه در تاریخ و فرهنگ و حتی ادبیات ما جا خوش کرده است.

او ادامه می‌دهد: شاید اگر نحوه‌ی قتل مرحوم برمکی غیرعمد بود، مطالبات جامعه به نوع دیگری رقم می‌خورد لیکن نوع قتل، موجب فعال شدنِ گزینه‌ی «لذت انتقام» جامعه شد و این تفکر به عنوان در دسترس‌ترین مقوله برای نگرش به این حادثه انتخاب گردید.

ماموستا عبدالرحمان نظری، امام جمعه اهل سنت مسجد رسالت تهران با اشاره به بخشی از آیه‌ی 179 سوره‌ی بقره (وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ) به هاژه می‌گوید: خداوند می‌فرماید که در قصاص برای شما زندگی وجود دارد. بنابر نظر شخصی و استنباط من از این آیه، کسی که به طور عمد کسی را بکشد باید قصاص شود. این امر باعث می‌شود که عملِ قتل در جامعه امر آسانی دیده نشود.