فرو افتادن درختان در خوابِ زمستانی مسئولان

توسعه و گسترش فضای سبز، با توجه به گسترش روز افزون جمعیت و ساخت و سـازهای شـهری و نیـاز ضروری انسان‌ها به فضای سبز برای ایجاد تعادل اجتماعی، جسمانی و روحی، امری مهم وحیاتی بـه شمار ‌می‌آید.

بر اساس ماده‌ی 4 آئین‌نامه‌ی اجرایی اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها، کاشت، حفاظت و آبیاری درختان و فضاهای سبز معابر، میادین، بزرگراها و بوستان‌های عمومی واقع در داخل محدوده‌ی شهرها از وظایف شهرداری است.

از دیروز و با بارش برف در مهاباد شاهد شکسته شدن و نابود شدن بسیاری از درختان در سطح شهر بوده‌ایم. هاژه گزارش‌های بسیاری از شکسته شدن درختان از جمله درختان «اقاقیا» و «زبان گنجشک» و «بیدمجنون» در سطح شهر دریافت کرده است.

 در این رابطه بختیار سید نظامی، دانش آموخته حوزه مهندسی عمران و حقوق با اشاره به عدم فرهنگ‌سازی لازم در جامعه به هاژه می‌گوید: کاربرد اصلی پیش‌بینی وضعیت هوا، آمادگی برای بحران و اتخاذ تصمیم‌ها و اقدامات مناسب است. در این بین ارگان‌ها و در راس آن‌ها شهرداری به عنوان یک نهاد خدماتی، باید آمادگی لازم را داشته باشند.

 

 او ادامه می‌دهد: مشکل اصلی عدم توجه به قوانین و زیرساخت‌ها است. برای مثال ضوابطی تحت عنوان سیما و منظر شهری توسط شورای عالی شهرسازی و معماری تصویب شده است. یکی از مواردی که به آن اشاره شده احداث کانال‌های مشترک انرژی است. از طریق این کانال خطوط تلفن، برق و گاز عبور می‌کنند که علاوه بر این که باعث زیبا شدن فضای شهری خواهند شد، می‌توان از بروز اتفاقاتی که با بارش برف و وزش باد باعث قطع شدن برق و مسائلی از این قبیل می‌شود جلوگیری کرد.

او با اشاره به  عدم فرهنگ‌سازی لازم در سطح شهر می‌گوید: شکسته شدن درختان نه تنها باعث آسیب دیدن خود درخت و فضای شهر می‌شود ممکن است به خودروها و شهروندان نیز آسیب برساند. طبیعتا تعداد نیروهای فضای سبز نیز به اندازه‌ای نیست که در زمان بارش برف، درخت‌ها را بتکانند. در این بین نقش همکاری شهروندان و بسیج عمومی پررنگ می‌شود. متاسفانه اقدامات لازم از جانب شهرداری‌ها برای فرهنگ‌سازی در این زمینه ناچیز بوده است.

 

سیدنظامی با اشاره به عدم وجود زیرساخت‌ها و مدیریت بحران می‌گوید: وظیفه شهرداری این بود که آمادگی لازم را داشته باشد. درختانِ مکان‌هایی که احتمال مشکل‌ساز بودن را داشتند، هرس کند و در مورد بعضی از درختان اقداماتی صورت می‌گرفت. مسئله‌ی بسیار مهم آن‌که انتخاب درختان در سطح شهر متناسب با بافت بومی منطقه نیست. ممکن است در طول یک خیابان انواع گونه مشاهدی کنید که ناشی از عدم شناخت مسئولان مربوط است. هر کس بر اساس سلیقه‌ی خود اقدام کرده است. البته کمبود تجهیزات نیز می‌تواند در این راستا نقش داشته باشد.

سیدنظامی با اشاره به ارزشمند بودن درختان برای همگان می‌گوید: هر شهروندی به این دلیل که منافع عامه ممکن است در خطر بیافتد و یا اینکه نقض شود قانون‌گذار این امکان را برایش فراهم کرده که شکایت کند. گیاهان و درختان ما در شهر مورد حفاظت قانون‌گذار قرار دارند و قانون در این رابطه پیش‌بینی کرده است. ماده 686 قانون مجازات اسلامی در این مورد مقرر کرده است «هر کس درختان موضوع ماده یک قانون گسترش فضای ‌سبز را عالما و عامدا و برخلاف قانون مذکور قطع یا موجبات از بین ‌رفتن آنها را فراهم آورد، علاوه بر جبران خسارت وارده، حسب مورد به حبس تعزیری از 6 ماه تا 3 سال یا جزای نقدی از 3 میلیون تا 18 میلیون ریال محکوم خواهد شد.»

او ادامه می‌دهد: سمن‌ها و نهادهای محیط زیستی می‌توانند در این چهارچوب وارد شوند و اقدام کنند و اگر احیانا کسی در رابطه با حراست و نگه‌داری درختان کوتاهی می‌کند از طریق رسانه‌ها و طرح شکایت درخواست خود را مطرح کنند. تا زمانی که یک شهرداری قوی وجود نداشته باشد، پرسنل بر اساس شایسته‌گزینی انتخاب نشوند، ساختارها تعریف نشوند ماجرا از همین قرار است و تکرار خواهد شد. باید این مسائل آسیب‌شناسی شوند. از این اتفاق‌ها عبرت گرفته شود. تجربه کسب شود.