| تاريخ: ۱۳۹۹ شنبه ۱۲ مهر ساعت ۱۰:۱۷ | بازدید: 2483 نظرات: 1 کد مطلب: 15282 |
آتش بیار معرکه کیست؟
پس از اینکه آتش دیرینه‌ی جنگ دوباره در شمال قفقاز شعله‌ور شد، رجب طیب اردوغان اولین کسی بود که خود را وارد معرکه کرد.
هدف اردوغان، آرام‌سازی تنش‌ها بین طرف‌های درگیر، یعنی آذربایجان و ارمنستان نبود. او حمایت كامل خود را از آذربایجانی‌ها، «یاران نزدیک ترک‌ها»، اعلام كرد و ارمنستان را به نادیده گرفتن تلاش‌ها برای مذاكره در مورد قطعنامه متهم كرد. او همچنین از ارمنستان خواست از سرزمین‌هایی که از 30 سال پیش اشغال کرده است، خارج شود.
او گفت: «من یک بار دیگر ارمنستان را به دلیل حمله به سرزمین‌های آذربایجان محکوم می کنم. ترکیه با تمام توان و قلب خود همچنان در کنار کشور دوست و برادر جمهوری آذربایجان خواهد ماند».
از زمان آغاز حملات موشکی آذربایجان و ارمنستان به مواضع یکدیگر در چند روز گذشته ده‌ها نفر کشته شده‌اند.
روسای جمهور آمریكا، روسیه و فرانسه از دو طرف خواسته‌اند که خصومت‌ها را متوقف کنند.
ترکیه درگیر جنگ سوریه و لیبی است، عملیات‌های نظامی مکرری علیه نیروهای کورد مخالفش در عراق را انجام داده است و با یونان و قبرس مناقشات ارضی دارد.
اتخاذ این قبیل سیاست‌های تهاجمی اردوغان اگرچه باعث محبوبیت وی در میان طرفدارانش شده است اما متحدان ترکیه در ناتو را نگران کرده است.
به نظر می‌رسد نوع مداخله ترکیه در بحران قفقاز بخشی از سیاست‌های نوعثمانی اردوغان است و باید آن را در ادامه اقدامات ترکیه در سوریه، عراق، لیبی و جاهای دیگر تفسیر کرد.
گویا این تصمیمات اردوغان تا حدی در پاسخ به تغییر معادلات جهانی، به‌ویژه کاهش نقش آمریکا در منطقه، اختلافات عمیق با اتحادیه اروپا و جنگ داخلی ویرانگرِ سوریه در مرزهای جنوبی ترکیه، اتخاذ شده است. او ارتشی در اختیار دارد که ده سال مشغول قوی کردن آن بوده است.
هم آذربایجان و هم ترکیه نسبت به سال 1994 که آذربایجان پس از سال‌ها جنگ، کنترل منطقه‌ی مورد مناقشه‌ی قره‌باغ را به ارمنستان واگذار کرد، از نظر نظامی قوی‌تر هستند. در آن زمان، روسیه به ترکیه هشدار داده بود که به کمک آذربایجان نیاید.
پوتین نیک می‌داند که درگیری‌ها و مناقشه در قفقاز، حضور ترکیه و همچنین ناتو را در منطقه پررنگ‌تر می‌کند و در نهایت ارمنستان را در این بازی یاری می‌کند.
از سویی دیگر روسیه یکی از اصلی‌ترین کشورهایی است که در برخی پرونده‌های سیاست خارجی با ترکیه تضاد منافع دارد. مسکو برخلاف آنکارا، نقش پررنگی در حمایت از دولت سوریه و نیز ارتش ملی لیبی به رهبری خلیفه حفتر داشته است.
بر همین اساس ترکیه قصد دارد با کشاندن جنگ به قفقاز، روسیه را با پیامدهای درگیری با آنکارا در نواحی پیرامونی ترکیه روبه‌رو کند. در این مرحله ترکیه تنها طرفی نیست که مجبور به درگیری در محیط پیرامونی خود است، بلکه با متشنج شدن قفقاز در مجاورت مرزهای روسیه، مسکو نیز درگیری در محیط پیرامونی خود در جریان رقابت با ترکیه را تجربه خواهد کرد. ترکیه با حمایت‌های تسلیحاتی، سیاست‌های آذربایجان را نیز در برابر مسکو تهاجمی‌تر کرده است.
از سویی دیگر آذربایجان یکی از صادر کنندگان اصلی انرژی به ترکیه است. ترکیه حدود یک سوم گاز طبیعی خود را آذربایجان وارد می‌کند. نفت آذربایجان نیز به بندر جیهان ترکیه در دریای مدیترانه فرستاده می‌شود. بنابر گزارش‌ها ترکیه واردات گاز طبیعی خود را از روسیه تا حد بسیاری کم کرده است.
کارشناسان بر این باورند که ترکیه به دنبال تقویت و حفاظت از کریدور شرقی - غربی انرژی در مقابل کریدور شمال- جنوب است.
علاوه بر آن ترکیه در فروش تسلیحات و اجاره دادن مزدور جنگی برخی اهداف اقتصادی را هم دنبال می‌کند. در نهایت به نظر می‌رسد شاید ترکیه می‌خواهد خودش را به عنوان ناجی آذربایجان معرفی کند که امکان حضور در منطقه برایش آسان‌تر شود و بتواند در آینده نقش بیشتری در آذربایجان داشته باشد.
