این روزها بعلت گرمای بیسابقه هوا و بحرانی که گریبانگیر مراتع و جنگلهای قسمتی از حوزه زاگرس مرکزی شده، حیوانات زبان بسته زیادی در "خائیز " کهکیلویه و بویر احمد، قربانی آتشسوزی زیستگاههایشان شدند که البته این فاجعه باید تلنگری بزرگ برای پیشگیری از رویدادهای مشابه آتی باشد.
تصاویر پیوستی را نه برای گلایه از هیچ کسی یا مسئولی، نه برای مقایسه واکنشهای متفاوت صورت گرفته برخی سلبریتیها به آتش سوزی جنگلهای استرالیا و فلوریدا و نوع رویکرد آنان به از بین رفتن جنگلها و مراتع داخل کشور بدلیل آتشسوزی، بلکه باتوجه به در پیش بودن تابستانی گرم و خشک در همین وطن خویش بازنشر کردم تا فتح باب و تلنگری باشد برای نهادهای مسئول، فعالان زیست محیطی و همه شهروندان، تا به یاد آوریم که این روزها اگر آماده نباشیم، هر لحظه امکان آتش سوزی مراتع و زیستگاههای جانوری منطقه بالاخص در حوزه زاگرس و ارسباران و البرز وجود دارد.
بدیهی است مدیریت صحیح قبل از وقوع بحران، سازماندهی امدادگران و محیطبانان، اندیشیدن تمهیدات لازم برای پیشگیری، استقرار سامانههای نظارت و هشدار سریع و فراهم آوردن و آماده سازی امکانات مهار آتش و همچنین تلاش برای استقرار هلیکوپتر و یا هواپیماهای آتش نشان میتواند نقش مهمی در پیشگیری از فجایعی چون آتش سوزی گسترده خائیز کهکیلویه و بویر احمد داشته باشد.
گاهی برای درس گرفتن در یک موضوعی، لازم است هزینه داد، اکنون این تصاویر میتواند همان هزینه و درس عبرتی باشد برای حفظ باقیمانده زیستگاههای حیات وحش و مراتع و جنگلهای باقیمانده کشور.
چیزی که البته مهم است، تشویق و بسیج علاقمندان و جوانان برای مشارکت در بحث صیانت و حراست از مراتع و منابع جانوری، گیاهی و جنگلی کشور است که البته میتوان در قالب سمنها و تشکلهای مختلفی آنها را سازمان داد، طبیعتا اینان (جوانان علاقمند) مهمترین عامل و ابزار میدانی و عملیاتی آموزش همگانی برای پیشگیری و پیادهنظام دلسوز و آماده بهخدمت جهت حفاظت از حیات زیستی و گیاهی کشورند و نهادها و سازمانهای مسئول نیز باید از این ظرفیت بزرگ استفاده نمایند. این مسئله نشانگر این واقعیت است که اکنون همه ما مسئولیم و نباید صرفا چشم انتظار نهادهای مربوطه برای مهار این قبیل بحرانهای وسیع و بزرگ باشیم.
البته دوری فعالان این حوزه از مسایل سیاسی و حزبی و اجتناب از عقبه و حیات خلوت شدن برخی جناح بازیها و تفکرات مختلف سیاسی و گروهی و امثالهم، میتواند نقش مهمی در اثربخشی و کارایی تشکلهای زیست محیطی در حفاظت و صیانت واقعی از محیط زیست داشته باشد.
این نوشتار دنبال سلب مسئولیت و تبرئه سازمانها و نهادهایی که برای صیانت و حراست از منابع طبیعی و محیط زیست از بیت المال ارتزاق میکنند، به هیچ وجه نیست بلکه صرفا در پی تقویت مشارکت عمومی و آموزش همگانی برای پاسداری از مراتع و جنگلها و حیات وحش میهن بوده و براین نکته تمرکز دارد که وجود انجمنهای فعال و آموزش عمومی مردم در کنار برنامهریزی دقیق و آمادگی نهادهای مسئول، میتواند تاحدود زیادی از بازتکرار حوادثی چون آتش سوزی جنگلهای خائیز و ارسباران و غیره و تلف شدن صدها گونه گیاهی و جانوری و جنگلی، جلوگیری نماید.