۱۴۰۳/۹/۲ ۲:۰
| تاريخ: ۱۳۹۹ دوشنبه ۵ خرداد ساعت ۱۸:۳ | بازدید: 1846 نظرات: 0 کد مطلب: 14846 |
نگاهی بە وضعیت کتابفروشان مهابادی
از مشکلات عدیدە بە سوی پروژەای خلاقانه
به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی هاژه، فروشندگان کتاب که یکی از سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی هر شهری محسوب می‌شوند این روزها در مهاباد با مشکلات عدیده ازجمله تغییر سلیقه شهروندان، کاهش سرانه مطالعه، تورم و افزایش قیمت تمام شده آثار، تداخل صنفی و نبود اتحادیه‌ای مستقل برای رفع مشکلات آسیب پذیرتر از گذشته هستند و مشکلات آنها علی‌رغم نیازمندی به توجهی ویژه، همچنان نادیده گرفته می شود.
به منظور تشریح و بررسی معضلات و مشکلات فروشندگان کتاب در شهرستان گفتگویی مفصل با چند کتابفروش شهر مهاباد ترتیب داده شد تا از نزدیک و بصورت میدانی تهدیدها و کمبودها در این زمینه به عنوان یکی از بسترهای فرهنگی شهر به گوش مخاطبان، مسوولان و متولیان فرهنگی در شهر برسد.
هیرش مامندی یکی از فعالین عرضه کتاب در شهر مهاباد و صاحب کتابفروشی مهرگان این شهر به بررسی وضعیت فرهنگ کتاب در زندگی خوانندگان و مشکلات عمده کتاب فروشان در حوزه فروش آثار و کیفیت آثار با هاژه به گفتگو نشست.
وی معتقد است معضل بزرگ فروشندگان کتاب، تنها عرضه و فروش کتاب نیست، بلکه اولویت اصلی موضوع فرهنگ سازی برای تبدیل کتاب به بخشی از زندگی روزمره شهروندان است، به نحوی که شهروندان به کتاب و مطالعه آن به عنوان یک نیاز اساسی نگاه کنند تا در این راستا خوانندگان را به سوی دانایی سوق دهد.
مامندی افزود: باید عمیقا به کتاب فروشی علاقمند بود، لذا هر زمانیکه اولویت اصلی در کتابفروشی مسائل مالی باشد نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد.
هیرش مامندی با بیان اینکه مشکلات عدیده رسته کتابفروشان در چند سال گذشته باعث شده روز به روز از تعداد آنها کاسته شود تصریح کرد: به تبع کاهش تعداد فروشندگان کتاب در سطح شهر از حجم کتاب ها نیز کاسته شده و در چند سال گذشته شاهد کاهش رونق در این رسته می باشیم.
وی با بیان اینکه کتاب‌های زرد با وضعیت فرهنگی و اجتماعی کشور همخوانی ندارد اضافه کرد: انتشار و عرضه کتاب‌های زرد در بازار کشور و فضای مجازی به روندی عادی تبدیل شده و روز به روز درحال افزایش است، روی آوردن خوانندگان به این نوع کتابها در فضای مجازی و حقیقی بازار کتابفروشی را اشباع کرده است.
این فعال عرضه کتاب در شهر مهاباد در ادامه اظهار کرد: تحلیل آماری و مطالعات در خصوص میزان سرانه مطالعه و کیفیت آن در حیطه کتابفروشان نیست و شهر مهاباد با دارا بودن 3 دانشگاه بزرگ و چندین موسسه و دانشگاه دیگر ظرفیت بالقوه‌ای برای مطالعه و تحقیق در زمینه مشکلات کاهش رونق کتابفروشان، میزان مطالعه و احساس نیاز شهروندان به کتاب دارد که باید از این طریق مطالعات آکادمیک و تخصصی بر روی آن صورت بگیرد.
مامندی با اشاره به برخی مشکلات کتابفروشان افزود: معظل بزرگ رسته کتابفروشان تورم و قیمت کتاب است برای نمونه کتاب "سال‌های ابری" اثر علی اشرف درویشیان که تا چندی پیش به قیمت 100 هزار تومان بفروش رسید در چند روز گذشته با قیمت 200 هزار تومان بصورت عمده خریداری شده و یا کتاب "هه‌نبانه بۆرینه" اثر استاد هژار که پیشتر با 80 هزار تومان بفروش می رسید حال قیمت آن به 250 هزار تومان رسیده است، لذا این وضعیت علاوه بر کاهش شدید قدرت خرید خوانندگان و کتابفروشیها از سرمایه اولیه کتابفروشان کاسته و تداوم این روند موجب می شود تعداد کتابفروشی‌های شهرستان در چند سال آینده از تعداد انگشتان دست کمتر شود.
وی با اشاره به برخی مناسبت‌ها که به فرهنگی برای مردم تبدیل شده ابراز امیدواری کرد: خرید کتاب واحساس نیاز به مطالعه به فرهنگی در بین شهروندان تبدیل شود که فرد برای خوانش و مطالعه هر کتاب در هفته و حداقل یک ماه احساس نیاز کند.
*لزوم ترویج فرهنگ مطالعه در بین فرزندان، ارتقای میزان مطالعه و معرفی کتاب به عنوان یکی از معیارهای فرهنگ شهرنشینی ضروری است.*
هیرش مامندی با اشاره به اشتراک گذاری و نشر آثار بصورت فایل در فضای مجازی اظهار کرد: برخی خوانندگان برای نخریدن کتاب وجود آثار بصورت فایل را بهانه می‌کنند و با این توجیه که در موبایل و سیستم شخصی خود 1 هزار جلد کتاب دارند، احساس نیازی برای خرید کتاب نمی کنند درحالیکه خرید کتاب احساسی است که از کودکی در افراد شکل می گیرد و باید همچنان توسعه یابد.
وی با بیان اینکه فایل صوتی کتاب یا فایل PDF آن با داشتن کتاب موضوعی جداگانه است افزود: این روزها با حداقل هزینه کتاب بصورت صوتی تهیه می شود که خلاقیتی جدید در عرضه کتاب در تمام جهان است و مختص شهر مهاباد و یک کشور نیست، لذا نمی توان در مورد آن با موافق بودن و یا نبودن به قضاوت نشست، اما با توجه به اینکه در عرضه کتاب بصورت PDF حقوق مولف، ناشر و کتابفروش پایمال می شود، انتشار و اشتراک گذاری کتاب بصورت فایل تنها باید در شرایطی صورت بگیرد که این کتاب در بازار بنا به هر دلیلی موجود نباشد و یا جزو آثاری باشد که در دهه‌های گذشته منتشر و درحال حاضر تجدید چاپ نشده است.
هیرش مامندی در پایان با اشاره به ضرب‌المثل«شنیدن کی بود مانند دیدن» در زبان فارسی اظهار کرد: وجود کتابخانه منزل و بهره‌مندی چند نسل از آن بسیار ارزشمندتر از داشتن فایل کتاب در موبایل و سیستمی است که امکان دسترسی به آن برای سایر افراد ممکن نیست.
یکی دیگر فعالین عرضه کتاب در مهاباد و صاحب کتابفروشی ئاگورا نیز به تاریخچه تأسیس کتابخانه و صنعت فروش و عرضه کتاب در شهر مهاباد پرداخت و رعایت اخلاق و امانت داری در نگهداری میراث ارزشمند این حوزه در مهاباد را نقشه راه توسعه و ارتقای کیفیت این حوزه اعلام کرد.
پیمان علیپور در گفتگو با خبرنگار هاژه اظهار کرد: بی گمان فعالیت در پیشه کتابفروشی در شهر مهاباد بدلیل تاریخچه درخشان این شهرستان در حوزه تأسیس کتابخانه و کتابفروشی آسان نیست.
وی با اشاره به پیشینه تاریخی کتابداری و فروش کتاب در شهر مهاباد افزود: همزمان با تأسیس شهر مهاباد در سال 1089 اولین کتابخانه این شهر در 352 سال قبل در مسجد سوور( جامع) این شهرستان تأسیس و بعدها توسط حاج محمد خلیل موفقی در سال 1327 کتابفروشی به شیوه رسمی و مدرن در شهر مهاباد آغاز به فعالیت کرد.
علیپور تصریح کرد: به نظر می رسد تلاش و فعالیت چند سال گذشته کتابفروشان بخصوص در 3 سال قبل بیشتر برای ایجاد بستر مطالعه و فرهنگ کتابخوانی در شهر صورت گرفته است.
وی اضافه کرد: کتابفروشان پلی در بین نویسندگان، ناشران و خوانندگان هستند و در چند سال گذشته تلاش کرده‌ایم آثار نویسندگان بدون دستکاری و تحریف به دست علاقمندان برسد.
این فعال عرضه کتاب در شهرستان در ادامه با تأکید بر لزوم رعایت اصول اخلاقی و پرنسیب در کتابفروشی اظهار کرد: برای تداوم فروش کتاب در مهاباد باید پایبند اخلاقیات باشیم و در همین راستا ضمن تلاش برای رساندن کتاب به دست خوانندگان بدون دستکاری نرخ، باید از عرضه کتاب‌های کپی یا افست دوری کنیم چراکه خیانتی در حق نویسندگان و انتشارات است و وظیفه اخلاقی بر دوش خوانندگان است که از خرید این نوع کتاب ها دوری کنند.
وی افزود: یکی از پرنسیب‌های کتابفروشی که خود را مقید رعایت از آن کرده‌ایم ممانعت از جمع آوری آثار نویسندگان بصورت گسترده است که متأسفانه در شهر با آن روبرو هستیم به گونه ای که آثار برخی نویسندگان و شاعران بصورت گسترده از بازار جمع آوری می شود و بعد از قبضه کردن بازار و یا فوت مولف، این آثار با قیمت های نجومی در بازارعرضه می شود.
پیمان علیپور در ادامه اظهار کرد: عزمی جدی در تولید و عرضه کتاب در شهر مهاباد وجود دارد و مسوولیت سنگینی بر دوش کتابفروشان شهر است تا هم از میراث 352 ساله ایجاد کتابخانه و صنعت 72 ساله فروش کتاب در این شهر نگهداری نماید و هم ادامه دهنده عرضه آثار فاخر ادبیات، ترجمه و نویسندگی در مهاباد باشیم.
وی افزود: برای اینکه بتوانیم خوانندگان جدید را که در 3 سال گذشته بدلیل افزایش شدید قیمت کتاب از مطالعه و خرید آثار جدید دور شده‌اند جذب کنیم باید تلاشی جدی و همگانی در رفع مشکلات و موانع صورت بگیرد.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد: رضایتمندی خوانندگان بجای گردش مالی کتابفروشیها در اولویت و سرلوحه فعالیت قرار گیرد.
یکی از صاحبان کتابفروشی و نوشت افزار مهاباد نیز در خصوص مشکلات این حوزه و موانع برگزاری نمایشگاهی در شأن خوانندگان و علاقمندان با هاژه به گفت و گو نشست.
فایق چیره کتابفروشی و نوشت افزار گزینگ مهاباد در گفتگو با خبرنگار هاژه اظهار کرد: کتابهایی که در نمایشگاه‌ها در این شهر عرضه می شود از نظر کیفیتی، محتوایی، چاپ و ناشر در سطح مطلوبی قرار ندارند و بهمین دلیل قیمت واقعی نداشته و تخفیفات صورت گرفته نیز بر همین اساس لحاظ می شوند و در مقابل کتابفروشان شهرستان همین آثار را با دارا بودن کیفیت مطلوب نمی‌توانند تهیه کنند، لذا تخفیفات لحاظ شده نمایشگاه‌های برگزار شده در این شهر واقعی نیست قطعا مشکلات متعددی ایجاد خواهد کرد.
وی افزود: در این نمایشگاه‌ها شهروندان به امید آنکه کتاب خوبی خریداری کرده‌اند شروع به مطالعه آن می کنند و در همان ابتدا متوجه می شوند که اثر از کیفیت فیزیکی، ترجمه و نشر از وضعیت خوبی برخوردار نیست و حتی در برخی مواقع دیده شده که فاقد مجوز هم می باشند.
چیره با بیان اینکه تجربیات تلخی از برگزاری نمایشگاه با همکاری چند کتابفروشی در شهر مهاباد وجود دارد تصریح کرد: با محدودیت برگزاری نمایشگاه روبرو هستیم و همکاری لازم از سوی مسوولان صورت نمی‌گیرد، به نحوی که برای برگزاری نمایشگاهی ساده باید از انواع فیلتر و محدودیت عبور کنیم و امکانات شهرستان نیز در این حد نبوده که بتوانیم نمایشگاهی در شأن خوانندگان برگزار کنیم.
* افراد غیر متخصص نمایشگاه کتاب برگزار می کنند و اقلامی همچون کتاب و نوشت افزار را عرضه می کنند*
وی با اشاره به مشکلات حوزه نوشت افزار و تورم در چند سال گذشته اظهار کرد: یکی دیگر از مشکلات کتابفروشان تداخلات صنفی در این شهر است، به نحوی که برخی مغازه داران همچون پارچه فروشان، سوپر مارکت و ... قبل از بازگشایی مدارس اقدام به تغییر مقطعی شغل به نوشت افزار می کنند و بعد از تهیه اجناس مدارس شامل، دفتر، کیف و نوشت افزار توسط شهروندان به رسته قبلی خود باز می گردند.
فایق چیره در پایان نبود اتحادیه‌ای مستقل کتابفروشان و نوشت افزار را از دیگر مشکلات این رسته اعلام کرد و گفت: اتحادیه عکاسان و کتابفروشان قادر به درک و حل مشکلات کتابفروشان نیست و از سویی دیگر مشکلات کتابفروشان به درجه ای از اولویت نرسیده که اتحادیه‌ای مستقل برای آن تشکیل شود.
|
