بسیاری شاید از عوارض منفی مصرف برخی مواد غذایی همراه با دارو آگاه نباشند. در حالی که تأثیر متقابل دارو و برخی از این مواد گاهی چنان خطرناک میشود که بیمار حتی ممکن است با عوارضی مانند ایست قلبی مواجه شود.
بر اساس گزارش منتشر شده در وبسایت "فوکوس"، اتاق داروسازان ایالت نیدرساکسن آلمان توجه عموم را به هشت ماده غذایی فراخوانده که مصرف آنها همراه با برخی داروها ممکن است از خود تأثیراتی منفی و خطرناک به جا بگذارد.
الکل
الکل بدترین ماده غذایی برای همراهی با مصرف داروست. بخصوص نوشیدن نوشابههای الکلی همراه با داروهای مؤثر بر سیستم عصبی مرکزی، از قبیل قرصهای خوابآور، آرامبخش و داروهای ضد افسردگی ممکن است بسیار خطرآفرین شده و در مواردی به توقف تنفس یا ایست قلبی بیانجامد.
دلیل هم این است که این داروها نیز مانند الکل باعث سرکوب و کاهش فعالیت سیستم عصبی مرکزی میشوند و مصرف این دو با هم این اثر را تشدید خواهد کرد. از این گذشته، الکل بر سوخت و ساز نیز تأثیر میگذارد و بدن مواد شفابخش درون دارو را کندتر هضم میکند.
حتی مصرف دارو و نوشابه الکلی میتواند در برخی موارد به مسمومیت منجر شود. در صورتی که بیمار آنتیبیوتیکهایی مانند مترودینازول مصرف میکند نوشیدن کمی مشروب الکی هم ممکن است عوارضی مانند تهوع، سرخی صورت یا تپش قلب ایجاد کند، چرا که این دارو باعث میشود که فرایند هضم الکل کندتر شود.
بخصوص بیمارانی که قرصهای مسکن پاراستامول (استامینوفن) مصرف میکنند باید مواظب ترکیب این دارو با نوشابه الکلی باشند. علت هم آن است که الکل اثر مخرب این دارو بر کبد را تشدید کرده و ممکن است فرد را با عوارضی خطرناک روبرو سازد.
قهوه
میدانیم که کافئین موجود در قهوه موجب بالا رفتن فشار خون میشود. این واکنش هنگامی که مصرف قهوه با برخی از آنتیبیوتیکها، بخصوص مهارکنندههای آنزیم ژیراز همراه شود شدت نیز خواهد یافت.
در این صورت هضم کافئین سخت شده و شخص ممکن است با پیامدهایی مانند تپش قلب و اختلال خواب مواجه شود.
چای
سایر نوشیدنیهای حاوی کافئین مانند چای سیاه و سبز و کوکاکولا نیز از این قاعده مستثنی نیستند و به همین خاطر باید از مصرف آنها همراه با داروها پرهیز کرد.
اسید تانیک موجود در چای مانعی جدی برای جذب بسیاری از مواد موجود در دارو، مانند آهن محسوب میشود. اگر دارو با این نوشیدنیها مصرف شود ممکن است قبل از آن که فرصت پیدا کند از دیواره روده جذب خون شود دفع شود.
در این موارد با در نظر گرفتن فاصلهای دوساعته میان مصرف دارو و این نوشیدنیها معمولا میتوان این مشکل را حل کرد. اما اگر داروهای ضد آسم یا مؤثر بر روان مصرف میشود بهتر است کاملا از این نوشیدنیها صرفنظر شود.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
مواد لبنی
بسیاری از داروها اگر با مواد کلیسمدار مانند شیر، ماست و پنیر خامهای مصرف شوند عوارض بسیار بدی به بار میآورند و بخصوص در مصرف آنتیبیوتیک باید به این نکته توجه کرد.
علت هم آن است که ماده درمانی موجود در آنتیبیوتیکها در روده به کلیسم میچسبد و ترکیبی به وجود میآورد که نمیتوان آن را به طور کامل هضم کرد. نتیجه این است که مقدار زیادی از مواد شفابخش موجود در دارو در روده میماند و از بدن خارج میشود.
بهویژه بیماران دارای پوکی استخوان باید مراقب این تأثیر باشند. آنها باید در روزهایی که داروی بیسفوسفونات مصرف میکنند دست کم یک ساعت قبل و دو ساعت بعد از مصرف دارو از مواد غذایی حاوی کلیسم چشم بپوشند.
اگر همراه با دارو مواد لبنی بخوریم ممکن است بدن دیگر نتواند از خواص درمانی داروها بهرهمند شود. همچنین به هنگام مصرف برخی داروهای ضد پارکیسنون باید از خوردن غذاهای پروتئیندار خودداری کرد.
گریپفروت و آب آن
حتی اگر چهار ساعت بعد از صرف گریپفروت یا آب گریپفروت دارو میل کنیم باز هم به سبب تغییرات غیر قابل پیشبینی در سوخت و ساز بدن ممکن است با تأثیراتی منفی مواجه شویم. به حدی که بهتر است وقتی دارو مصرف میکنیم از خوردن این دو ماده غذایی کاملا چشمپوشی کنیم. بهویژه هنگام مصرف داروهای اختلال نعوظ، کاهشدهندههای کلسترول، خوابآور یا فشار خون باید به این نکته توجه کنیم.
لاکریتس
بیماران مبتلا به فشار خون باید مراقب مصرف لاکریتس همراه با دارو باشند چرا که اگر آنها داروی خود را بخصوص با مقادیر زیادی از لاکریتس استعمال کنند ممکن است با مشکلاتی مانند با ورم بافتها و ضعف عضلات مواجه شوند.
علاوه بر افراد مبتلا به فشار خون بیماران دارای مشکلات قلبی ـ عروقی، دیابت و زنان باردار نیز باید حتیالمقدور از مصرف لاکریتس و دارو صرفنظر کنند.
آب معدنی
بعضی بیماران تصور میکنند اگر داروی خود را با آب معدنی حاوی کلسیم و آهن مصرف کنند بر اثرات درمانی خواهند افزود در حالی که ممکن است نتیجهای کاملا عکس عایدشان شود. بسیاری از داروها مثل داروهای پوکی استخوان و تیروئید اگر همراه با این مواد معدنی میل شوند از اثراتشان کاسته خواهد شد. به همین علت بهتر است که این داروها با آب آشامیدنی لولهکشی مصرف شوند.
در اینگونه موارد برای این که بیماران از اثرات درمانی داروها بیشترین استفاده را ببرند بهتر است بین مصرف دوا و این مواد معدنی دست کم دو ساعت فاصله وجود داشته باشد.
سالاد
بدن به طور طبیعی به "ویتامین کا" برای انعقاد خون نیاز دارد. اما در مواردی که خطر لخته خون و سکته وجود دارد و داروهای ضد انعقاد خون به مریض تجویز شده بیماران باید از خوردن سالاد همراه با داروهای خود پرهیز کنند. زیرا که بسیاری از مواد موجود در سالاد مانند اسفناج، کاهو و کلم حاوی "ویتامین کا" هستند و خطر انعقاد خون را بالا میبرند.
اتاق داروسازان ایالت نیدرساکسن آلمان در انتها به همه توصیه میکند، در مورد غذاهایی که همراه با دارو مصرف میکنند با پزشکان یا داروسازان مشورت کنند.
منبع: دویچه وله