سودان با کنار گذاشتن و نادیده گرفتنِ موضع دهها سالهی خود در برابر اشغال فلسطین توسط اسرائیل، با عادیسازی روابط با دولت صهیونیستی موافقت کرده است.
این خبر جمعهی گذشته در کاخ سفید و توسط دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده که درگیر انتخابات ریاست جمهوری این کشور است، اعلام شد.
ترامپ در توییتی نوشته: «امروز پیروزی بزرگی برای ایالات متحده و صلح در جهان است». «سودان با توافقنامه صلح و عادیسازی روابط با اسرائیل موافقت کرده است!» او این معامله را به علاوهی توافقات قبلی بهعنوان یک دستاورد شخصی جشن گرفته است.
او گفته: «همراه با امارات متحده عربی و بحرین این سه كشور عربی فقط در عرض چند هفته این كار را انجام دادهاند. کشورهای بیشتری این کار را انجام خواهند داد!». به طور حتم این توییت بخشی از مبارزات انتخاباتی او بوده است.
این توافق طی یک تماس تلفنی بین ترامپ، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و عبدالله حمدوک نخست وزیر سودان و همچنین عبدالفتاح البرهان رئیس شورای دولت انتقالی منعقد شد.
آنها در بیانیه مشترکی گفتهاند که رهبران با عادیسازی روابط سودان و اسرائیل و پایان دادن به وضعیت جنگ بین ملتهای خود موافقت کردهاند.
همزمان، ترامپ سودان را از لیست کشورهایی که حامی تروریسم هستند، حذف کرد و به حدود سه دهه محدودیتهای شدید اعمال شده بر این کشور پایان داد.
دولت انتقالی سودان ۳۳۵ میلیون دلار به یک حساب ضمانتی ثالت واریز کرده است تا در نهایت این مبلغ به آسیبدیدگان و خانواده قربانیان تروریسم در آمریکا پرداخت شود و متعاقباً دونالد ترامپ نیز طبق وعده قبلی نام سودان را از فهرست دولتهای حامی تروریسم حذف کرده است.
برخلاف آنچه به نظر میرسد این مبلغ به قربانیان تروریسم در خاک ایالات متحده پرداخت نشده است و شهروندان آمریکایی تحت تأثیر تروریستها در شرق آفریقا دریافت کنندهی این پول خواهند بود.
نتانیاهو توافقنامه را «دستیابی به موفقیت چشمگیر برای صلح» و آغاز «دورهی جدید» توصیف کرد. در همین حال، حمدوک نیز از ترامپ برای حذف کشورش از لیست «کشورهای تروریستی» تشکر کرد و گفت دولت سودان در حال گسترش روابط بینالمللی است که این امر در نهایت میتواند به بهترین نحو به مردم ما خدمت کند.
این گفتهها بدان معنا است که مسئلهی فلسطین و فلسطینیها دیگر اهمیتی برای سودان ندارند .
از آنجا که هدف اسرائیل و آمریکا هیچوقت دستیابی به یک آشتی واقعی بین ملتهای خاورمیانه نبوده است، فهم آن دشوار است که بدانیم چه چیزی در پشت این توافقهای جعلی نهفته است.
گلوبس که یک روزنامهی اقتصادی اسرائیلی است به نقل از بنی گانتس، وزیر دفاع اسرائیل گفته که توافق سودان و اسرائیل باعث شده امنیت اسرائیل به یک «جهش بزرگ» دست بیابد.
شاید جهش بزرگ برای گانتس که ژنرالی بازنشسته است دو بُعد داشته باشد: تمدید «تعهد استراتژیک» آمریکا به امنیت اسرائیل و احتمالاً معاملات تسلیحاتی ایالات متحده به ارزش میلیاردها دلار با کشورهای عربی که اکنون متحدان اسرائیل هستند.
به نظر میرسد انبوهی از سلاحهای پیشرفته به علاوهی حمایت ایالات متحده و اسرائیل، باعث افزایش خصومت در میان کشورهای عربی خواهد شد و هر نوع رابطه و پیوندی که هماکنون در جریان است به نابودی بکشاند. یک جهان عرب ضعیف، همان چیزی است که اسرائیل آرزوی آن را در برای دههها در سر پرورانده است.
علاوه بر این، اگر فقط به کشورهایی که روابطشان را با اسرائیل عادی کنند اجازهی خرید چنین سلاح های پیشرفتهای داده شود احتمال اینکه این کشورها در رویارویی با ایران، اسرائیل را همراهی کنند بیشتر است، باز هم چیزی که اسرائیل سالها آرزوی آن را داشته است.
بنابر گزارشها، نتانیاهو و گانتس گفتهاند که اسرائیل با فروش «برخی سیستمهای تسلیحاتی» توسط امریکا به امارات مخالفت نخواهد کرد. این اظهارات اشارهی مستقیمی به جنگندههای پیشرفتهی اف35 بود. به بحرین، عربستان سعودی و قطر نیز چراغ سبزِ خرید این جنگجوی پیشرفتهی آمریکایی داده شده است.
در همین زمینه بیشتر بخوانید:
این موضوع یکی از جنبههای مسابقه تسلیحاتی است که کشورهای عربی در مقابل همدیگر قرار میدهد. مسئلهی بعدی رقابت بین اعراب و اسرائیل است. با توجه به اینکه واشنگتن همیشه این گارانتی را به تلآویو میدهد که اسرائیل از نظر کمی و کیفی در منطقه نیازهایش تامین خواهد شد، این مسابقهای است که عربهایی که روابطشان را عادی کردهاند باید بدانند در آن پیروز نخواهند شد.
از همین حالا هم مسابقه شروع شده است. در آخرین سفر گانتس به آمریکا، روزنامهی اسرائیلی Ynet گزارش داد که گانتس احتمالا برای سفارش جنگندههای نسل پنجم اسکادران (گردان هوایی) شرکت لاکهید مارتین و جتهای جنگنده بوینگ ایایکس به واشنگتن رفته است. تسلیحاتی که از آخرین تکنولوژیهای نظامی برخوردار هستند. بر اساس همین گزارش در مورد سازوبرگهای دوربرد نیز گفتگوهایی صورت گرفته است.
به گفتهی وبسایت Responsible Statecraft، گانتس با سفر به واشنگتن خواسته مطمئن شود كه فروش هرگونه سلاح به امارات متحده عربی یا سایر كشورهایی كه میخواهند روابطشان را با اسرائیل عادی کنند، باعث کاهش سلطهی نظامی اسرائیل در منطقه نشود.
پس از به امارات متحده عربی، بحرین، قطر و سودان به احتمال زیاد عربستان سعودی نیز به جمع این کشورها اضافه خواهد شد.گمان میرود این تصمیم با یک توافق مهم تسلیحاتی با واشنگتن همراه خواهد بود.
نباید از یاد برد که عربستان سعودی و امارات متحده عربی هنوز در حال جنگ با حوثی ها در یمن هستند و میخواهند این کشور را به دو قسمت تقسیم کنند. در لیبی نیز، امارات متحده عربی به همراه مصر در حال پشتیبانی از ارتش خلیفه حفتر است.
تمام شواهد حاکی از آن است که این توافقها بیشتر از آنچه به نظر میرسند برای همه خطرناک است.