تاریخ: ۱۳۹۸/۳/۷
چنگ مشاغل مزاحم در گلوی منظر شهری مهاباد
درست زمانی که اولین گام‌ها برای ساخت شهرکی صنفی در حاشیه شهر مهاباد برداشته می‌شد، کسی فکرش را هم نمی‌کرد پس از 16 سال هنوز انتقال و استقرار مشاغلی که با پسوند مزاحم از آنها یاد می‌شود فقط در حد وعده‌ و وعیدها باقی بماند.
اگرچه از این دست پروژه‌ها در مهاباد فراوان است، از پیراپزشکی گرفتە تا نگین غرب، تاناکوا، بقایای اسکلت بتنی طرح گردشگری بر جوار باغ میکاییل و...، طرح‌هایی که در ابتدا عنوان بزرگترین، فاخرترین و عظیم‌ترین را با خود یدک می‌کشیدند، اما پس از مدتی فعالیت روی آنها نیمه‌ کاره رها و به تاریخ و شعارهای انتخاباتی سپرده خواهند شد.
شاید بی‌میلی مسوولان به آبادانی و بی‌رغبتی صاحبان مشاغل مزاحم به استقرار در شهرک صنفی کاوه از یک سو و نبود بسترهای کافی و فقدان یک ضمانت اجرایی قوی برای برخورد عادلانه با تمامی صاحبان این مشاغل از سوی دیگر را بتوان عمدەترین دلایل برای این سرگردانی برشمرد.
بر اساس یک تعریف جامع "وقتی شغلی در محیط شهری پایه‌گذار عوامل و اتفاقاتی می‌شود که نظم زندگی عادی و روزانه شهروندان را مختل و دچار مخاطره می‌کند و مشکل‌آفرین می‌شود، صفت مزاحمت به آن اطلاق می‌شود و تحمل آن به دلیل همین تبعات و معضلات در محیط شهری غیرممکن می‌شود."
موضوعی که مقام صلاحیت‌دار را بر آن داشته تا با وضع آیین‌نامه، شهرداری‌ها را مکلف کند برای رفع مزاحمت مشاغل و اصناف مزاحم متناسب با وضعیت فعالیت، مکان استقرار و ماهیت شغلی آنها، نسبت به صدور حکم انتقال، جابجایی یا رفع مزاحمت از طریق اصلاح فرآیندکار، تغییر فعالیت یا نوسازی اقدام کنند و در صورت عدم اجرای حکم شهرداری توسط صاحبان مشاغل یا اصناف مذکور، شهرداری موظف است نسبت به تعطیلی آنها مطابق مفاد بند (20) ماده (55) قانون شهرداری اقدام کند.
صادق قادری رییس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان مهاباد روز شنبه 28 اردیبهشت ماه 98 در مصاحبه‌ای با هاژه از پلمب بازار روز واقع در میدان ملاجامی خبر داد. به گفته وی فعالیت مشاغل واقع در بازار روز آسایش ساکنان محلی را سلب و همواره مورد اعتراض آنان بوده است.
به گفته وی: علی‌رغم اینکه برخی از صاحبان مشاغل مزاحم در شهرک صنفی دارای مکان و مغازه هستند اما از استقرار در آنجا سرباز زده‌اند و لذا براساس قانون و در پی آن اجرای تعهدات محضری اخذ شده، بازار روز پلمب شده است.
رییس اداره صنعت، معدن و تجارت مهاباد با اشاره به اینکه 151 صنف ارتباط مستقیمی با این اداره دارند، گفت: تا اواخر فصل بهار بیش از 80 تا 90 واحد صنفی را آنجا مستقر و برای فعالیت داخل شهر هم ضوابطی تعریف خواهیم کرد.
به گفته قادری اگرچه بخش عمده‌ای از فلزکاران به شهرک صنفی کاوه منتقل شدە‌اند ولی به دلیل مشکلات گذر زمان استقرار تمامی مشاغل در فاز یک غیرممکن است، چرا که فقط از چند صنف مشخص بالای یک‌هزار واحد در شهر وجود دارد و 408 قطعه گنجایش آن را ندارد تمامی مشاغل مزاحم شهر، در آن مستقر شوند.
به استناد این گفته‌ها و براساس واقعیت موجود پیادەروهای خیابان سرداران، قاضی، پرستار و پیام نور حالا حالاها باید تاب خودروهای معاملاتی و مشاجره‌های روزمره فروشندگان و خریداران را بیاورد و ساکنان خیابان‌های کارگر، دانشگاه، سنجان آباد، بداق سلطان و... با مشاغلی که تحت عنوان مزاحم تعریف شده‌اند، تا سالیان سال دست و پنجه نرم کنند.
حال در این اوضاع و پس از چند سال و چندین جلسه از سوی نهادهای مسئول، "ابراز امیدواری" برای شروع عملیات فاز 2 شهرک صنفی کاوه، عصاره و چکیده سخنان آنان است. پروژه‌ای که به گفته آنان بازی دو سر برد است، هم برای شهرداری سودآور خواهد بود و هم گردهمایی صاحبان مشاغل مزاحم در یک مکان مشخص برای آنان بهتر. سیمای شهری هم در این اوضاع نفسی تازه خواهد کرد.
در یک بازدید میدانی از شهرک صنفی کاوه پای گفت‌وگو و گلایه‌های برخی از صاحبان مشاغل در کارگاه‌هایی که به موجب قانون به این مکان منتقل شده‌اند، نشستیم.
به گفته‌ آنان پس از پلمب بازار روز عده‌ای از مغازەداران از استقرار در شهرک صنفی سرباز زده و در سایر محلات شهر از جمله پشت تپ و زمین‌های شهرداری نسبت به اجاره مغازه اقدام نموده‌اند.
یکی از فلزکاران با اشاره به اینکه تمامی صاحبان این رسته به این مکان منتقل نشده‌اند گفت، این وضعیت بر درآمد ما تاثیر مستقیمی داشته است. وی ضمن گلایه از مسوولان ادامه داد: وجود یک نگهبان برای تمامی شهرک صنفی کافی نیست و شهرداری نسبت به جمع آوری زباله و آبیاری درختان این مکان اقدام نمی‌کند.
یکی دیگر از مغازەداران نبود روشنایی کافی و چراغ در کوچه‌ و خیابان‌های شهرک، عدم آنتن دهی مناسب تلفن همراه، نبود هرگونه سرویس و یا وسیله حمل‌ونقل عمومی و عدم آسفالت این مکان را از مشکلات شاخص برشمرد.
برخی دیگر از مغازه‌داران نبود دستگاه عابر بانک، عدم شیب بندی مناسب و استاندارد رسته فلزکاران و نبود پل بر روی جوی‌ها را مشکل آفرین عنوان نمودند.
در کنار این مشکلات عدم تعبیه دوربین مدار بسته در هیچ نقطه‌ای از شهرک صنفی جهت تامین امنیت، نبود امکانات ایمنی و اورژانسی، فقدان سرویس بهداشتی عمومی و نمازخانه قابل اشاره است.
همزمان با انتقال اجباری فلزکاران بازار روز، 7 نمایشگاه خودرو نیز در مهاباد پلمب شدند. رییس اتحادیه مشاورین املاک و خودرو در گفت‌وگو با هاژه تعداد نمایشگا‌ه‌های خودرو دارای پروانه کسب در شهرستان مهاباد را 71 و بدون پروانه را نیز حدودا 40 نمایشگاه اعلام نمود.
محمد گلاوی اظهار کرد: در زمان صدور پروانه کسب از صاحبان نمایشگاه خودرو، تعهد گرفته شده تا نسبت به انتقال نمایشگاه به شهرک صنفی اقدام کنند.
وی با اشاره به اینکه به مالکینی که در شهرک صنفی دارای مغازه هستند مهلت 2 ماهه داده شده گفت: نمایشگاههایی که از قانون سرباز زنند پلمب خواهند شد.
با این حال برخی اهمال و کوتاهی‌ها نیز متوجه اتحادیە‌ و اتاق اصناف است، چرا که در صدور پروانه برای مکانی مشخص و فعالیت صاحب آن شغل در مکانی دیگر و یا عدم التزام به قانون در متراژ مکان معرفی شده راه را برای بی‌نظمی، مزاحمت‌ برای ساکنان برخی محلات و پیاده‌روها فراهم می‌کنند.
دست آخر اینکه برنامه‌ریزی برای انتقال اصناف و مشاغل مزاحم در مهاباد بایستی بر اساس اولویت و طبق یک برنامه زمان‌بندی شده صحیح انجام پذیرد، چرا که منظره شهر توریستی مهاباد و حرکت در راستای یک شهر انسان مدار بیش از این تاب بی‌انظباطی‌ها را ندارد.