تاریخ: ۱۳۹۸/۲/۲۹
قواعد و رسوم شهردار‌گزینی
ماردین سیداحمدی
در یاداشت قبلی که تحت عنوان؛ «وجوهات غالب شهردار آینده‌ی مهاباد» در «پایگاه اطلاع رسانی هاژه» منتشر شد به سه وجهه‌ی غالب یک شهردار توانمند و ضرورت الویت‌بندی و  ارجحیت‌گذاری این توانمندی‌ها،بر مبنای دانش مدیریت و با معیار مهارتهای مورد نیاز مدیران اشاره‌ای شد، در اینکه شرایط مالی امروزی می‌طلبد که شهردار آینده قبل از هر تخصصی، تخصص مدیریتی داشته باشد و با اعمال مدیریت کاربردی در زیر مجموعه‌ی شهرداری به حل مشکلات اساسی این مجموعه در داخل و خارج سازمان بپردازد شکی نیست.
یک اجماع نظر کلی وجود دارد که بسیاری از چالش‌های امروز شهرداری از ساختار معیوبی نشات می‌گیرد که نتیجه‌ی تحمیل و انباشت مشکلات عدیده‌ای است که بیشتر آنها را اعضای شورای ادوار و شهرداران قبلی به این مجموعه اضافه کرده‌اند، مثلا عدم توجه‌ی لازم شهرداران در اجرای نظام اتوماسیون اداری مالی به انضمام دخالت های مکرر سلیقه‌ای در این حوزه، از یک طرف سبب نمود و رشد بی‌سابقه‌ی بی‌انضباطی اداری و مالی و حیف و میل منابع شده و از طرف دیگر این نهاد را یا جذب بی رویه‌ی نیروی مازاد روبرو کرده‌است.
می‌گویند: "آب که سر بالا می‌رود قورباغه‌ ابوعطاء می‌خواند"، در شرایط شکوفایی اقتصادی که به راحتی بودجه‌ی سالیانه شهرداری قابل تحقق بود، اجرای پروژه‌های هزینه‌بر که غالبا از آنها با عنوان پرطمطراق "فاخر" هم یاد می‌شد، موضوع غریبی نبود، پروژه‌هایی که در اوج درآمدزایی شهرداری، می‌توانستند، بهتر مکان‌یابی شوند و یا با صرف هزینه‌های معقول‌تری به سرانجام برسند و البته پرداختن به این چالش‌ها تکرار مکررات است و لذا با بسنده کردن صرف به این نکته که مدیریت منابع و هزینه‌ها در شرایط امروزی می‌تواند باعث آبروداری شهرداری، حداقل در پرداخت حقوق کارگران و حفظ وضع موجود باشد، بدون خلط مبحث وارد بحث جدید می‌شوم.
بر اساس آخرین تصمیم گیری شورای شهر مهاباد، "ابراهیم کریمی" سخنگوی شورای شهر مهاباد با اعلام یک مهلت دو روزه از متقاضیان این پست، با حفظ پیش شرط ۵ سال سابقه‌ی مدیریت دولتی، دعوت کرد که مدارک و رزومه‌ی خود را جهت طی کردن پروسه‌ی انتخاب شهردار به دفتر شورای شهر تحویل دهند، البته صرف نظر از پیش شرط سابقه‌ی مدیریت دولتی، این دعوت را به منظور نخبه یابی و نخبه‌گزینی باید به فال نیک گرفت، احتمال اینکه استعدادهایی در گوشه و کنار شهر مغفول مانده باشند بسیار است و بنحوی دادن یک فرصت یکسان به تمامی کسانی که در خود توانایی و استعداد مدیریت شهر را می‌بینند فی‌نفسه امری پسندیده و لازم است.
همانطور که ذکر شد این فراخوان لازم است، اما کافی نیست، در کنار استعداد و توانایی‌های پنهان و ناشناس سطح شهرستان، افراد توانمندی نیز وجود دارند که با وضعیت موجود و به هر قیمت، حاضر به پذیرش مسئولیت نیستند، مدیران، مهندسین، کارشناسان و در یک کلیت افرادی شایسته و صاحبنظر که هیچگاه به دنبال مقام نبوده‌اند و در صورتی که شرایط را برای خدمت مهیا نبینند از پذیرش مسئولیت خوداری خواهندکرد، شرایط امروز صندلی شهرداری یک شرایط نه تنها ایده‌آل نیست، بلکه شرایطی نابسامان و بسیار خطرناک است که نشستن بر آن را باید به گرو گذاشتن آبرو تعبیر کرد.
در این اوضاع،  انتظار صف کشیدن ظرفیت‌های بلقوه‌ی ناب شهرداری، پشت درهای دفتر شورا انتظار گزافی است، امروزه مدیریت شهری یک مدیریت قائم به ذات نیست، این مدیریت، قائم به یک مجموعه‌ است که در رآس آنها ۷ نفر شورا قرار دارد، قدرت‌های در سایه، مانند نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی و فرماندار و ... نیز پشت پرده‌ی این مدیریت، نقش آفرینی پر رنگ دارند و لذا نمی‌توان بدون هماهنگ کردن با این ذی‌نفوذان، دل به موفقیت خوش کرد!
خوشبختانه شورای شهر مهاباد یک مجموعه‌ای صاحب تجربه است، رییس این پارلمان محلی با سابقه‌ی عضویت در چندین دوره‌ی شورا یکی از قدیمی‌ترین و مجرب ترین صنف شورائیان سطح کشور است، سخنگوی شورا سابقه‌ی یک دوره‌ی نسبتا طولانی نشستن بر کرسی شهرداری را دارد و اکثریت اعضای آن حداقل سابقه‌ی دو دوره‌ی عضویت در آن را دارند، تجربه‌های حضور در نهادهای مردم نهاد و سابقه‌ی تحصیلی و پژوهشی ناب و عضویت در شورای عالی استانها و مدیریت مالی نیز از تجاربی است که باید از آنها بنحو بهینه استفاده شود.
آخرین گام شورای شهر بمنظور اتمام اثبات حسن نیت در فرآیند انتخاب شهردار، دعوت از نخبگان شایسته‌ای است که به هر دلیل شرایط را برای اقدام یکطرفه و پا پیش گذاشتن و ثبت‌نام در این فراخوان مهیا نمی‌دانند، شایسته‌است که در آخرین قدم، اعضای شورا از کسانی که احساس می‌کنند ظرفیت و توانایی نشستن بر صندلی شهرداری را دارند، با رعایت همه‌ی جوانب امر، راساً برای قبول مسئولیت و پذیرش پست "شهرداری در شرایط ریسک" دعوت به عمل آورند و در کنار این دعوت، دلگرمی و اطمینان‌های لازم را در همراهی، هماهنگی، حمایت و پشتیبانی‌های بعدی به آنها بدهند.