سید مسعود سعیدی
جراحی ارتوپدی (orthopedic surgery) یا استخوان پزشکی یا ارتاپزشکی به شاخه ای از علم پزشکی گفته می‌شود که شامل درمان شکستگی‌ها و بیماری‌های استخوان، همچنین در رفتگی مفاصل می‌باشد.
واژه‌ی ارتوپدی از دو واژه‌ی یونانی ارتوس (orthos) به معنای راست و مستقیم و پدی (paideion) یا پدیوس به معنای پرورش کودک تشکیل شده است.
تاریخچه‌ی این شاخه از علم پزشکی در ایران به اواخر دهه‌ی ۴۰ شمسی برمی‌گردد. با حضور متخصصان ارتوپدی در کشور٬ شیوه‌ی تشخیص و درمانی جدیدی در راستای علاج بیماری‌ها و ناهنجاری‌های مربوطه جایگزین روش سنتی شد.
هدف از مطرح کردن مطالب فوق٬ اهمیت این شاخه‌ی پزشکی است چون بیماران علاوه بر تحمل رنج فراوان تا قبل از عمل٬ نگران بازیابی سلامتی اولیه بعد از عمل نیز هستند. در حالیکه دستورالعمل های مختلفی برای افزایش ارتقای کیفیت خدمات پزشکی تدوین در وزارت بهداشت و درمان تصویب می شود اما با این اوصاف بیمارستان مهاباد در روزهای جمعه فاقد جراحی ارتوپدی است و بیماران بایستی تا روز شنبه٬ درد و تألم را متحمل شوند. هر پاسخی از سوی مسئولان بیمارستان یا شبکه بهداشت درمان شهرستان مطمئنا نمی‌تواند توجیهی برای این ضعف مدیریتی باشد زیرا طبق تبصره های ۱/۱ و ۱/۲ ماده ۵ تعهدات٬ مراکز درمانی تابعه‌ی دانشگاه‌های دولتی مکلف به ارائه‌ی خدمات تمام وقت به بیماران هستند.
از عوارض دیگر این مسئله می‌توان به مراجعه‌ی مردم به شکسته بندهای سنتی از سر ناچاری اشاره داشت که در پاره‌ای موارد بیماران با عوارضی همچون خمیدگی یا سیاه شدن استخوان‌ها روبرو شده اند.
در یک ماه گذشته به عنوان شاهد این ادعا٬ دو بار با این قضیه روبرو شدم. نکته‌ی تأسف بار اینکه به بنده گفته شد اگر عصر روز پنجشنبه هم مراجعت می‌کردید٬ ارتوپدی صورت نمی‌گرفت و یک ماه بعد به مراجعه کننده دیگری که کودکی هشت ساله است جواب داده می‌شود: شنبه صبح هم متخصص ارتوپد بە بیمارستان مراجعه نخواهد کرد و خانواده‌ی بیمار از سر ناچاری کودک را به مطب خصوصی می‌برد و هزینه زیادی را متقبل می شود.
آیا کودکی هشت ساله می‌تواند درد شکستگی به مدت یک شبانه روز تحمل کند؟
خدای ناکرده در صورت بروز اتفاقی مشابه٬ در این زمینه آیا این ضعف مدیریتی شامل پرسنل بیمارستان در روزهای جمعه خواهد شد یا فقط گریبانگیر مراجعه کنندگان عادی است؟