نمایش "سەردەمی بێ تاوانی ـ دوران بی گناهی" در مهاباد و حضور رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان آدربایجان غربی فرصتی شد تا ضمن ترتیب گفتگویی اختصاصی، به بیان مشکلات در حوزه تئاتر استان و شهرستان مهاباد پرداخته شود.

هاژه: آقای کاظمی ضمن خیر مقدم، هدف از حضورتان در شهرستان مهاباد بیان بفرمایید.

جهت تماشای نمایش تئاتر "سه‌رده‌می بێ‌تاوان" یا (دوران بی گناهی) به نویسندگی دکتر قطب الدین صادقی و به کارگردانی آقای امید خاکپور نایب رئیس هنرهای نمایشی استان هم به لحاظ مسئولیت کاری و هم به دلیل رفاقت دیرینه با آقای خاکپور.

هدف اصلی از نمایش این تئاتر، شرکت درجشنواره تئاتر کوردی است. بدین امید مثل کار آقای بختیار پنجه ای که سال قبل نماینده استان در جشنواره بودند نمایش "سه‌رده‌می بێ‌تاوان" نماینده استان آذربایجان غربی در تئاتر کوردی باشند.

هاژه: اگر کارنامه سال قبل انجمن هنرهای نمایشی استان را مورد ارزیابی قرار دهیم چه عملکردهای مثبتی را در خود جایی می دهد؟

از شهریور سال قبل تا شهریور امسال بنده و چهار نفر دیگر از دوستان تصدی انجمن هنرهای نمایشی استان را برعهده داشتیم که در کل سال خوبی بود، هر چند سال اول با خامی های بسیاری مواجه بودیم. انجمن نمایش شهرستانها و رابطه آنها با انجمن نمایشی استان و همچنین ارتباط انجمن نمایشی استان با انجمن نمایش کشور در تهران  یک پروسه زمانبر است.

سالی که گذشت، سال پر یمنی بود. در بهمن ماه سال قبل توانستیم دو کار (آبگوشت زهرماری) اثر بابک لطفی از ارومیه و "چریکه ی چیای هالوز" اثر آقای بختیار پنجه ای از مهاباد به جشنواره فجر راه یافت.

از طرف دیگر آقای احمد نقده از مهاباد توانستند نامزد جایزه فجر شوند که مایه فخر بود. از اول سال هدف ما این بود شهرستانهایی که فاقد روسا بودند، برایشان رئیس تعیین کنیم. در حال حاضر 5 شهرستان در جنوب استان دارای ریاست هستند و انجمن های نمایشی در آنجا مشغول به فعالیت می باشند. در شمال استان با یک سری مشکلات مواجه هستیم و دوستان در تلاش هستند که این مشکلات رفع شوند و بدین امید که آنها با پر کردن پست ریاست فعالیت خویش را آغاز کنند.

سایت تئاتر استان برای اولین بار با همفکری  شروع به کار کرد که در آن سایت فروش بلیط آثار بصورت پایلوت در ارومیه کلیک خورد. ما در تلاش هستیم که این سایت در تمام شهرستانهای استان فروش بلیط بصورت آنلاین را شروع کنند که با این کار از اتلاف انرژی و زمان ایاب و ذهاب  جلوگیری خواهد شد.

در 6 ماهه دوم سال 95 حدود 46 نمایش و در 6 ماهه اول امسال حدود 40 اثر در استان روی صحنه رفت. حدود 17 اثر برای جشنواره استانی ابراز علاقه کرده اند که در جشنواره استانی ما حضور داشته باشند. در این میان 8 اثر منتخب جشنواره خواهند شد که در بیست و نهمین جشنواره که 16 – 14 شهریور به میزبانی ارومیه برگزار خواهد شد و از آنجا هم دو کار را بصورت برگزیده به تئاتر استانها معرفی خواهیم کرد. بدین امید که در فجر امسال نمایندگانی در استان شرف حضور داشته باشند.

هاژه: در کل چند دفتر هنرهای نمایشی در سطح استان موجود می باشند؟

در حال حاضر 7 انجمن هنرهای نمایشی در سطح استان داریم که تصمیم بر توسعه آنها گرفته ایم. بعضی از دفاتر هر چند دارای رئیس بودند اما متاسفانه هیچ  گونه فعالیتی نداشته اند. در حال حاضر با همکاری منطقه آزاد تجاری ماکو قصدمان بر این است که دفتر مرکزی 5 شهر چالدران، شوط، ماکو، پلدشت و بازرگان را در یک جا تجمیع کنیم و این دفتر به نمایندگی از 5 شهر شمال استان فعالیت خواهد کرد. ریاست فرهنگ و ارشاد سلماس به کارهای تئاتری ابراز علاقه کرده است و امید داریم گشایشی در این باره صورت گیرد.

هاژه: وضعیت شهرهای جنوب استان به لحاظ فعالیت انجمن های نمایشی در چه وضعیتی هستند؟

خوشبختانه انجمن های جنوب استان از انجمن های شمال استان فعالتر هستند که این هم به تاریخ دیرینه، ابراز علاقه و تعداد جوانان تحصیلکرده در این حوزه برمی گردد. این اقدامات موجب برقراری ارتباط با استانهای همجوار مثل اجرا در بانه یا کشورهای همجوار (مانند اجراها در کوردستان عراق) را پدید می آورد و این بستر بیشتر به اشتراکات فرهنگی و زبانی برمی گردد.

متاسفانه ما دفتر تئاتر آئین سنتی را در استان نداشتیم که امسال توانستیم این دفتر را به نمایندگی استان به آقای پنجه ای در مهاباد واگذار نماییم. دفتر تئاتر خیابانی هم به مدیریت آقای ایمان رمضانی در ارومیه راه اندازی شد و حال ما از همکاران خویش در بخش آیین های سنتی و تئاتر خیابانی انتظار داریم که برای جشنواره تئاتر خیابانی و آئین سنتی در سال آینده آمادگی لازم را داشته باشند.

هاژه: ریشه عمده مشکلات تئاتر استان به چه چیزی برمی گردد؟

در جلسات بیشتر گلایه بر این بود که چرا مسئولین استان از نزدیک با مشکلات انجمن شهرستانها رو در رو نمی شوند. در حال حاضر هدف این است که به همه شهرها سرکشی نماییم و از وضعیت آنها اطلاع یابیم. هنرمند روحیه حساس دارد و باید مواظب آنها بود و آنها را تشویق و ترغیب نمود.

در بحث بیمه هنرمندان، اگر کسی مشکل بیمه دارد، خودش مقصر است. در حال حاضر اگر کسی سابقه فعالیت داشته باشد، هیچ مانع اداری  وجود ندارد، بلافاصله از طریق اداره ارشاد می تواند روندش را پیگیری کند. کسانی که بیمه آنها قطع شده است می توانند روی سایت برای شروع دوباره بیمه خودشان اقدام کنند. در اینجا مقصر دو طرفه است یعنی از یک طرف عدم پیگری اداری هنرمند از امور بیمه خویش و از طرف دیگر مشکل سیستم است. اما در حال حاضر سیستم مشکل ندارد و اگر چیزی پیش بیاید به کوتاهی هنرمندان در پیگیری کار خویش برمی گردد. متاسفانه هنرمندان قضیه را به جد نمی گیرند. چندین بار از هنرمندان تقاضای رزومه و اطلاعات کردیم تا در سایت (ایران تئاتر) ثبت کنیم که متاسفانه خیلی از دوستان همکاری نکردند.

مشکل اصلی ما این است که با استانداردهای روز تئاتر ایران آشنا نیستیم. از پوستر تبلیغات، طراحی صحنه، بازیگری و کارگردانی از استاندارد اصلی در فاصله هستیم. قبول دارم که مشکلات سخت افزاری و عدم امکانات وجود دارد، اما به لحاظ بینش هنرمند از لحاظ زیباشناختی و مطالعه و تحقیق و تفحص در مورد تئاتر کند هستیم. بطور مثال نمایشنامه ای که به دهه 60 برمی گردد این مخاطب پذیر نیست، اما اگر نویسنده مشکلات و آسیب های روز را انتخاب کند، مخاطب می تواند با آن ارتباط داشتە باشد، ما باید نیازسنجی مخاطب را درک و به وی بها بدهیم.

هاژه: آیا در مورد جلوگیری از خصوصی سازی سالنهای تئاتراز طرف انجمن هنرهای نمایشی شهرستان و استان اقدامی صورت گرفته است؟

آقای خاکپور نایب رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان در مورد سالن فرهنگ و ارشاد مهاباد این قضیه را به بنده اطلاع دادند و ما هم از آنها خواستیم شکایت و اعتراض خویش را بصورت مکتوب به استان بفرستند و من هم به مدیر کل ارجاع و وی را در این مورد آگاه می کنم. نشان دادن فیلم در سالنی که وجه سینمایی ندارد تنها بعد کمی دارد و بعد کیفی آن نادیده گرفته می شود که با این کار دست هنرمندان تئاترهم بسته می شود.

در اکثر شهرهای ایران  سینما در دست شهرداریهاست و در اینجا شهرداری با توجه به داشتن پول و امکانات خویش می تواند در این عرصه گام بگذارد. در مهاباد فقط یک سالن فرهنگ و ارشاد وجود دارد و این مشکل خصوصی سازی تنها در مهاباد وجود دارد. اگر آن را هم از دست بدهیم دیگر هیچ مکانی برای برگزاری کارهای اجرایی نداریم. امیدوارم مسئولین زیربط به جد پیگیر این مسئله باشند، ما هم در حوزه اداری خویش هر چند که در توان داشته باشیم دریغ نخواهیم کرد. در کل این چیز خوبی نیست و نگاهی که پشت پرده این قضیه است، نگاه آماتوری است.

هاژه: در پایان اگر سخنی دارید بفرمایید.

ضمن تقدیر و تشکر از پایگاه خبری هاژه و همه کسانی که به نحوی در تلاش هستند تا هنر تئاتر را به مخاطب بشناسند. باید دانست که مشکل اصلی ما مخاطب است و اگر این مشکل حل شود، مشکلات دیگر هم حل خواهد شد. چون با تقویت بنیه مالی خواهیم توانست کار بهتر و بیشتری را در سال داشته باشیم که برای جذب مخاطب باید فرهنگ سازی و مخاطب شناسی صورت گیرد.