تاریخ: ۱۳۹۶/۵/۳۱
دم خروس یا قسم حضرت عباس؟/ بررسی كیفیت آب شرب مهاباد

ماردین سیداحمدی

 

وَ جَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ کلَّ شَیءٍ حَی

بحث داغ كیفیت آب شرب مهاباد مدتی است كه در فضای مجازی و حقیقی شهر در جریان است، فارغ از كم و كیف این جدل ها و تایید مطلوب یا نامطلوب بودن كیفیت آب شرب از دیدگاه تخصصی و صرفاً از منظر حفظ سلامت شهروندان با رویكرد بهداشتی  و در راستای تاكید بر لزوم توجه به شاخص های سلامت محور این مایه حیات، موضوع كیفیت و استاندارد بودن یا نبودن آب شرب مهاباد را مورد كنكاش قرار می دهیم.

بی گمان در فرسودگی و قدیمی بودن شبكه انتقال آب شرب شهر مهاباد تردیدی نیست و از اینكه این فرسودگی هرازگاهی باعث می شود كه این مایه ارزشمند و حیاتی از گوشه و كنار شهر در قالب فواره ای سر برآورد كسی دیگر تعجب نخواهد كرد!

در تایید این موضوع همین بس كه چند سال قبل در انتهای خیابان صلاح الدین ایوبی غربی، تقاطع اطلاعات این فواره ناگهانی چنان با شدت شروع به فوران كرد كه مهارش چندین روز طول كشید و نهایتاً با كمك و مشاركت نهادهای مختلف قضیه ختم به خیر شد.

داستان قسم حضرت عباس را از آنجا مطرح كردم كه در روزهای اخیر به كررات در شبكه های اجتماعی از كیفیت و رنگ و بوی آب مهاباد از طرف شهروندان گلایه های مطرح شده است و به همین میزان اداره آب و فاضلاب مهاباد تكذیبیه و توضیحات و تفصیلات ارائه نموده است،

یك نمونه از "دم خروس" در گلایه شهروندان را در ادامه مطلب ذكر می كنیم:

"برخی از شهروندان با ارسال تصاویری از وضعیت آب آشامیدنی و قطعی آب بدون اطلاع قبلی در محله های سنجان آباد و بازارچه، خواستار توضیح اداره آب و فاضلاب مهاباد هستند". ( هاژه-٩٦/٥/٢٨)

و این هم یك نمونه از قسمت قسم حضرت عباس ماجرا و توضیحات مدیر آب و فاضلاب را در خصوص رنگ كدر و شمایل گل آلود آب در قسمت هایی از شهر:

"جوابیه امور آب و فاضلاب مهاباد درباره کیفیت آب شهر و كدر بودن بعد رفع هر شكستگی  در منطقه كانی صوفی رشید مهاباد:

همچنانكه صاحب نظران و مسئولین بهداشت محیط و اساتید امر بهداشتی واقف هستند آب شرب در شهر مهاباد از لحاظ آنالیز میكروبی و شیمیایی در شاخص های بسیار عالی و قابل قبول استاندار جهانی قرار داشته و دارد تنها با عنایت به مشخصه آبهای سطحی و رواناب ها و وجود مشكلات بیولوژیكی در مخزن سد مهاباد و تشكیل تك یاخته های بنام دیاتومه (Diatomaceous) و بعضا جلبك های گیاهی در ته و بستر سد و به مرور زمان در سنوات گذشته و به مدت ٢٠ سال به علت عمل ناقص تصفیه، متاسفانه این فرآیند در قسمتی از شبكه در آن زمان صورت گرفته و بر همین اساس در قسمتی از لوله های شبكه لایه چسبنده ای كدر مانند تشكیل گردیده است كه هر زمان شكستگی رخ دهد و شبكه قطع و وصل گردد همراه با جریان آب تلاطمی شدید و تغییرات  هیدرودینامیكی، آن لایه كدر چسنبده در شبكه كنده شده و در ابتدا باز كردن شیر آب كدر و بعد از مدت كوتاه زلال می شود". (هەواڵ-٩٦/٥/٣٠)

اكنون سوال اساسی این است كه كیفیت سنجی و آزمایش های بیولوژیك بر روی آب مشروب مهاباد و آنالیز میكروبی و شیمیایی این مایع هستی بخش در خروجی تصفیه خانه صورت می پزیرد یا در انتهای شیر آب مشتركین؟

چرا كه بدون تردید تك یاخته های ذكر شده بنام دیاتومه در جوابیه اداره آب و فاضلاب كه وجودشان در سیستم لوله كشی شهری تایید شده است به همراه جلبك های با قدمت عمر بیست سال كه در طی فرایند تعمیرات كثیر شبكه توزیع كه در مراحل انتقال آب شرب به منازل و بسته به شدت جریان آب وارد پروسه آب شرب مشتركین می شوند از تركیبات آب نوشیدنی استاندارد محسوب نخواهند شد و در این میان با توجه به سرمایه گذاری برای جبران این مشكل كه اظهار می شود با فنی ترین و مهمترین نوع تصفیه خانه آب از نوع فرایند داف (DAF) كشور اسپانیا و اعتباری بالغ بر٥٠ میلیارد تومان و برج آبگیر با اعتباری حدود ١٠ میلیارد تومان كه در حال حاضر در دست اجرا می باشد آیا مشكل اساسی را كه فعلاً در سیستم انتقال و توزیع وجود دارد كاملاً اصلاح خواهد كرد و یا صرفاً كمك به تعدیل كیفیت آب شرب به میزان مناسب تری خواهد بود؟

و سوال نهایی كه باید از مدیران متولی آب شرب مهاباد پرسید این است كه آیا برای تعویض و یا مرمت زیرساخت های انتقال و توزیع آب مهاباد كه علت اصلی كدورت آب مشروب مشتركین و نگرانی شهروندان از عدم تضمین سلامت آن است، استراتژی و برنامه ای و جود دارد؟

آیا وقت آن نیست بجای تكذیبیه و قسم حضرت عباس، فكری به حال سلامت و ارتقای كیفیت این دم خروس كه هر روز از گوشه ای از شهر سر بر می آورد بكنیم؟