ضربان قلب در حالت استراحت یکی از شاخص‌های مهم سلامتی است که می‌تواند نشان دهد آیا در معرض خطر حمله قلبی، سکته یا بیماری‌های ریوی قرار دارید یا خیر.
عدد کمتر ضربان قلب، به معنای عملکرد بهتر قلب شماست؛ زیرا نشان می‌دهد که قلب هنگام استراحت، خون را به طور موثرتری در بدن پمپاژ می‌کند.
امروزه به لطف ساعت‌های هوشمند، بسیاری از ما در هر لحظه از روز از میزان ضربان قلب خود آگاه هستیم.
حتی برخی از این دستگاه‌ها در صورتی که ضربانتان از حد مشخصی بالاتر برود، به شما هشدار می‌دهند.
با این حال، عددی که این دستگاه‌ها نشان می‌دهند، همیشه معیار دقیقی برای سنجش سلامت قلب نیست.
اگرچه سازمان بهداشت ملی انگلستان (NHS) محدوده طبیعی ضربان قلب در حالت استراحت را بین ۶۰ تا ۱۰۰ تپش در دقیقه می‌داند، تحقیقات نشان داده اند که این تعداد می‌تواند بسته به سن افراد تغییر کند.
مطالعات نشان داده‌اند مردانی که در دهه پنجم زندگی‌شان ضربان بالای ۷۵ تپش در دقیقه دارند، نسبت به کسانی که ضربانشان ۵۵ یا کمتر است، دو برابر احتمال مرگ طی ۲۰ سال آینده را دارند.
همچنین، نتایج نشان داده که با هر تپش اضافی در دقیقه، خطر مرگ ۳ درصد، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی ۱ درصد و خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر ۲ درصد افزایش می‌یابد.
بر اساس داده‌های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، تعداد ضربان قلب در حالت ایده آل معمولاً کمتر از ۶۰ و در محدوده ۴۷ تا ۵۷ تپش در دقیقه است.
به نظر می‌رسد تنها ۱۰ درصد از افراد که اغلب ورزشکاران حرفه‌ای هستند، در این محدوده قرار می‌گیرند.
ضربان قلب در حالت استراحت برای مردان ورزشکار ۱۸ تا ۲۵ ساله بین ۴۰ تا ۵۲ و برای مردان بالای ۶۵ سال، این عدد بین ۵۲ تا ۵۵ است.
میانگین ضربان قلب مردان در تمام سنین معمولاً در محدوده پایین ۷۰ قرار دارد و مردانی که وضعیت سلامتی ضعیف‌تری دارند، معمولاً ضربانی بالاتر از ۷۰ یا حتی بالای ۸۰ دارند.
یک زن ورزشکار ۱۸ تا ۲۵ ساله ضربانی بین ۴۰ تا ۴۸ تپش در دقیقه دارد، در حالی که این عدد برای زنان ورزشکار بالای ۶۵ سال بین ۵۲ تا ۵۵ است.
میانگین ضربان قلب زنان در سنین پایین تر بین ۷۴ تا ۷۸ و در سنین بالاتر بین ۷۳ تا ۷۶ است. همانند مردان، ضربان بالاتر از ۷۰ یا ۸۰ برای زنان نیز به‌عنوان نشانه ای از وضعیت سلامتی نه چندان مناسب تلقی می‌شود.
اگرچه ضربان ۶۰ تا ۱۰۰ تپش در دقیقه برای بزرگسالان طبیعی است و بسیاری از ساعت‌های هوشمند این بازه را سالم می‌دانند، متخصصان معتقدند که هرچه تعداد ضربان قلب کمتر باشد، بهتر است.
به‌عنوان مثال، ضربان بالاتر از ۱۰۰ در حالت استراحت اغلب برای بیشتر افراد بسیار سریع است و ممکن است نشانه‌ای از مشکلی در بدن باشد.
ضربان طبیعی افراد می‌تواند متفاوت باشد، به‌ویژه برای کسانی که مشکلات قلبی دارند.
همچنین، تغییرپذیری ضربان قلب (HRV) که نشان‌دهنده تغییرات زمانی بین ضربان‌هاست، یکی دیگر از معیارهای سنجش سلامت قلب است که توسط دستگاه‌های هوشمند ردیابی می‌شود.
با افزایش سن، HRV به‌طور طبیعی کاهش می‌یابد. افراد سالم در ۲۰ سالگی HRV در حدود ۵۰ تا ۱۰۵ میلی‌ثانیه دارند، در حالی که این مقدار برای افراد ۶۰ تا ۶۵ ساله به ۲۵ تا ۴۵ میلی‌ثانیه کاهش می‌یابد.
اگرچه دستگاه‌های هوشمند می‌توانند شاخص‌های مختلفی از سلامت قلب را ردیابی کنند، متخصصان هشدار داده اند که نباید به‌طور کامل به این دستگاه‌ها اکتفا کرد؛ زیرا ممکن است که دقت لازم را نداشته باشند.
اکثر این دستگاه‌ها از حسگر کوچکی در پشت خود برای اندازه‌گیری ضربان قلب استفاده می‌کنند که اگر به‌درستی روی مچ بسته نشود، دقت اندازه‌گیری کاهش می‌یابد.
همچنین، افرادی با پوست تیره‌تر یا کسانی که روی مچ دستشان خالکوبی دارند، ممکن است که نتایج دقیقی را دریافت نکنند؛ زیرا این عوامل می توانند با نور سبزی که برای اندازه‌گیری ضربان استفاده می‌شود، تداخل ایجاد کنند.
برخی دستگاه‌ها نیز هنگام کاهش باتری، عملکرد پایش ضربان قلب را متوقف می‌کنند تا در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود.
به همین خاطر، پزشکان توصیه می‌کنند که اگر علائم ابتلا به مشکلات قلبی را دارید، حتی اگر دستگاه هوشمندتان وضعیت قلب شما را طبیعی نشان می‌دهد، حتماً با یک متخصص مشورت کنید.
برای اندازه‌گیری ضربان قلب بدون دستگاه، می‌توانید دو انگشت خود را روی قسمت داخلی مچ دست یا در کنار گردن، درست زیر فک قرار دهید.
پس از یافتن نبض، تعداد تپش ها را در ۶۰ ثانیه بشمارید تا عدد ضربان قلب خود را به‌دست آورید.
بهتر است این آزمایش را در حالت استراحت و بدون مصرف قهوه یا نیکوتین انجام دهید؛ زیرا مصرف این مواد می‌تواند ضربان قلب را به‌طور موقت افزایش دهد.
برای دقت بیشتر نتایج، این آزمایش را هر روز در یک زمان مشخص انجام دهید تا میانگین دقیقی را به‌دست آورید.