شیمی یکی از علومی است که همواره در زندگی بشر دخالت کامل داشته و دارد. هر چه تمدن کنونی بیشتر رو
به جلو حرکت می کند، دخالت شیمی در شئون زندگی ما بیشتر می شود. پس این تعریف نشان دهنده جایگاه والای این
علم در کتاب شیمی مدارس در سراسر جهان و ایران است. مهم ترین و شاخص ترین فلسفه آموزش شیمی در
مدرسه ها، ارتقای میزان سواد شیمی است. از لحاظ محتوا، علم شیمی مجموعه‌ای از دانش بشری را شامل می شود
که تلاش می کند تا پدیده های شیمیایی قابل مشاهده را توضیح دهد. علم شیمی علاوه بر بررسی پویایی فرایندها و
واکنش های شیمیایی، تغییرات انرژی را نیز در آنها بررسی می کند. دسترسی به اطلاعات علمی به طور دقیق بر
کیفیت آموزش دانش آموزان و ظرفیت آنها برای عمل به آن تأثیر می گذارد. عوامل دخیل در مبحث شیمی هراسی در
بین دانش آموزان و ارتقای سطح کیفی کلاس های شیمی در مدارس را می توان در سه مولفه تقویت روحیه انتقادی
در دانش آموزان، عدم قدرت انتقال مباحث گوناگون از طرف معلمان به دانش آموزان و نامناسب بودن محتوای کتاب
های درسی شیمی مورد بررسی قرار داد.
تقویت روحیه انتقادی در دانش آموزان:
تقویت روحیه انتقادی در کلاس های شیمی مدارس از طرف معلمان بزرگوار، شناسایی اطلاعات نادرست در فرآیند
آموزش، نیازمند دانش زمینه ای و سواد علمی است، اما دسترسی و تجارب آموزشی در این زمینه ها نابرابر است. ترس
دانش آموزان از شیمی که اغلب "شیمی هراسی" نامیده می شود، می تواند بر توانایی آنها در کاهش یادگیری محتوای
علمی تأثیر بگذارد. شیمی هراسی می تواند باعث ترس های جدی و برداشت های منفی از شیمی شود. پرورش تفکر
انتقادی در دانش آموزان هسته اصلی یادگیری آنها به شمار می رود، زیرا تفکر انتقادی به دانش آموزان اجازه می دهد
تا در رابطه با دیدگاه های خود تامل کرده و آنها را بیشتر درک کنند. بر اساس تفکر و درک شخصی، این مهارت به
دانش آموز در تعیین چگونگی درک دنیای اطرافش کمک خواهد کرد. پرورش تفکر انتقادی در دانش آموزان، آنها را
تشویق می کند تا بین مفاهیم گوناگون با یکدیگر، ارتباط برقرار کرده و با خلاقیتی دو چندان مسائل رو حل کنند.
بنابراین پروش تفکر انتقادی نه تنها برای موفقیت در همه زمینه های موضوعی، بلکه برای زندگی روزمره دانش
آموزان نیز حیاتی است.
عدم قدرت انتقال مباحث گوناگون از طرف معلمان به دانش آموزان:
کار اصلی معلم آموزش است. یکی از علل مهم شیمی هراسی در مدارس ایران، عدم قدرت انتقال مباحث گوناگون از
طرف معلمان به دانش آموزان است. یکی از راه های کاهش دادن برخی از مشکلات مربوط به یاددهی مباحث شیمی به
دانش آموزان، پرسیدن سوال به هنگام تدریس در کلاس است. پرسیدن سوال از دانش آموزان در ضمن تدریس دارای
فوایدی هم چون؛ تاکید بر نکات و موضوعات مهم، پاسخ دادن به این سوالات منجر به تکرار مطالب آموزش داده شده
معلم از سوی یادگیرندگان می شود، این سوالات از حواس پرتی یادگیرندگان جلوگیری می کند و غیره. معلم می تواند
از دانش آموزان بخواهد تا از توضیحات او یادداشت تهیه نمایند. یادداشت برداری دانش آموزان از مطالب سخنرانی معلم
آنها را از حالت غیر فعال خارج ساخته و به شرکت در فعالیت کلاسی وا می دارد، پس می تواند در انتقال مباحث به
دانش آموزان موثر باشد. حرکت و جنب جوش معلم به هنگام آموزش نشان دهنده اشتیاق و علاقه او به کارخود و
پیشرفت دانش آموزان است و یکی از عوامل مهم سطح اثر بخشی آموزش معلم است. راه رفتن حرکت بدنی برقراری
تماس چشمی با فرد فرد دانش آموزان، بالا و پاین بردن صدا و موارد دیگری از این قبیل معرف معلمان علاقه مند و
پرتحرک است. این فعالیت های معلم موجب جلب توجه دانش آموزان به درس و افزایش سطح یادگیری آنها می باشد.
نامناسب بودن محتوای کتاب های درسی شیمی:
مفاهیم کتاب های درسی شیمی کاملاً واگرا هستند. در این کتاب ها، نظریه ها و مدل های شیمی طوری ارائه شده اند
که دانش آموزان نمی دانند چرا یک نظریه از پس نظریه دیگر آمده است و اصلاً چه نیازی به این کار بوده است. این
امر به طور وسیعی سبب کاهش انگیزه دانش‌آموزان برای مطالعه مفهومی و عمیق علم شیمی شده است. برای
فعال‌کردن دانش‌آموزان در فرایند یادگیری، باید مفاهیم طوری بیان شوند که برای آنان جذاب و معنی دار باشند. در
برنامه های درسی جدید شیمی باید از زمینه هایی استفاده شود که دانش‌آموزان اهمیت مفاهیم آموخته شده را در این
زمینه ها ببینند و برای گسترش دانش خود در جهات گوناگون، انگیزه داشته باشند. به علت وسعت زیاد مباحث طرح
شده در برنامه درسی شیمی و حجم محدود کتاب های درسی، بیشتر مواقع مطالب کتاب های درسی به صورت
خلاصه و نسبتاً محدود تدریس می شوند که ارتباط طولی و عرضی اندکی با هم دارند. در این وضعیت، علاوه بر اینکه
آموزش اثربخش و جامع شیمی در کلاس درس برای معلم دشوار خواهد بود، دانش‌آموزان نیز نمی‌توانند از علم شیمی
تصویری جامع به دست آورند.
ترس عمومی از شیمی و مواد شیمیایی می تواند باعث ایجاد ترس و درک منفی از شیمی شود که باید در ارتباطات این
علم با دانش آموزان مورد توجه قرار گیرد. شیمی هراسی می‌تواند بر لذت افراد از شیمی در طول تحصیل تأثیر
بگذارد، بر انتخاب های تحصیلی یا شغلی تأثیر بگذارد.
در پایان، از دیگر علت های شیمی هراسی می توان به کمبود دانش شیمی معلمان، تدریس این درس مهم توسط افراد
غیر متخصص که دانش پایه این علم را ندارند، عدم دسترسی به منابع علمی معتبر توسط معلمان، عدم تعامل معلمان
با اساتید بزرگ این علم و فدا کردن کیفیت در برابر کمیت توسط مدارس غیرانتفاعی و دولتی دانست.