دانشمندان میگویند، توانایی ملکه زنبورهای گرده شرقی(Bumblebee) در هنگام خواب زمستانی میتواند به آن کمک کند تا در برابر سیل مقاومت کند.
زنبورهای گرده ممکن است در محیطهای شهری و روستایی حضور داشته باشند، اما اکنون محققان دستکم یک گونه دیگر پیدا کردهاند که حتی سازگارتر از این محیط هاست و میتواند در زیر آب هم زنده بماند.
به نقل از گاردین، دانشمندان نشان دادهاند که ملکههای زنبور گرده شرقی معمولی، گونهای که در شرق آمریکای شمالی گسترده است، میتوانند در هنگام خواب زمستانی تا یک هفته در زیر آب دوام بیاورند.
با توجه به اینکه ملکههای زنبور عسل برای خواب زمستانی در خاک فرو میروند، محققان میگویند این پدیده میتواند به آنها کمک کند تا از سیل در طبیعت جان سالم به در ببرند. این گروه میگویند که اولویت بعدی آنها بررسی این است که آیا این نتایج را به سایر گونههای زنبور عسل میتوان تعمیم داد یا خیر.
دکتر سابرینا روندو(Sabrina Rondeau) از دانشگاه گوئلف در کانادا میگوید: ما میدانیم که در حال حاضر حدود یک سوم از همه گونههای زنبور عسل در حال کاهش هستند اما این مورد در مورد زنبور معمولی شرقی صدق نمیکند. آیا تحمل سیل میتواند در تابآوری آنها نقش داشته باشد یا خیر.
روندو و نویسنده همکارش، پروفسور نایجل رین(Nigel Raine)، اولین بار زمانی که یک اتفاق ناگوار در آزمایشگاه منجر به ورود آب به داخل ظروفی شد که در آن زنبورهای ملکه در خواب زمستانی بودند، این کشف را انجام دادند.
روندو میگوید: بعد از آن کنجکاوی راه را برای انجام یک آزمایش کامل با تکرارهای زیاد پیش برد.
دانشمندان در مقالهای در مجله Biology Letters توضیح میدهند که چگونه ۱۴۳ ملکه بیجفت و در خواب زمستانی را گرفتند و هر کدام را در لوله پلاستیکی حاوی خاک سطحی مرطوب قرار دادند. سپس لولهها با درپوشهای سوراخدار بسته شدند و به مدت یک هفته در یخچال تاریک نگهداری شدند.
پس از بررسی زنده بودن زنبورها، محققان ۱۷ لوله را به عنوان کنترل نگه داشتند و به ۱۲۶ لوله باقیمانده آب سرد اضافه کردند. در حالی که در نیمی از این لولهها ملکه اجازه داشت در بالای آب شناور شود، در باقی لولهها به زیر آب هل داده شد.
در هر دو وضعیت، یک سوم از لولهها هر کدام به مدت هشت ساعت، یک سوم به مدت ۲۴ ساعت و یک سوم به مدت هفت روز باقی ماندند و شرایط سیل متفاوت را شبیهسازی کردند. این تیم متعاقبا زنبورها را به لولههای جدید منتقل کردند و بقای آنها را زیر نظر گرفتند.
نتایج نشان میدهد که نرخ بقا صرفنظر از مدت زمان و شرایطی که ملکهها تحت آن قرار گرفتهاند مشابه بوده است و در واقع ۸۸ درصد از زنبورهای گروه شاهد و ۸۱ درصد از ملکههایی که به مدت یک هفته در آب غوطهور بودند، در طی هشت هفته هنوز زنده بودند. با این حال، ملکههایی با وزن بالاتر شانس بیشتری برای زنده ماندن داشتند.
روندو میگوید، احتمالا ملکههای دیگر گونههای زنبور عسل نیز در برابر سیل مقاوم هستند.
در میان زمینههای تحقیقاتی آتی، این گروه میگویند که بررسی مکانیسمهایی که تابآوری ملکهها در برابر سیل را تقویت میکند با در نظر گرفتن نیاز کم به اکسیژن آنها در طول خواب زمستانی از جمله عوامل مهم احتمالی، جالب خواهد بود.
پروفسور دیو گولسون(Dave Goulson)، کارشناس زنبور عسل از دانشگاه ساسکس که در این کار دخالتی نداشت، گفت که علاقهمندان به زنبور عسل از مدتها پیش گمان میکردند که افزایش باران زمستانی در بحبوحه بحران آب و هوا میتواند بسیاری از ملکههای زنبور عسل را که در زیر زمین به خواب زمستانی میروند، غرق کند.
او میگوید: به طرز شگفت انگیزی، این تحقیق جدید نشان میدهد که قرار گرفتن ملکه گرده در زیر آب در طول خواب زمستانی برای یک هفته تاثیری بر آنها نگذاشته است. به نظر میرسد این یکی از جنبههای کوچک تغییرات آب و هوایی است که ما نیازی به نگرانی در مورد آن نداریم.