عواملی که سبب بروز افسردگی در زمان تعطیلات می‌شود، می‌تواند شامل استرس، خستگی، انتظارات نامعقول و غیرواقعی، ایجاد حجم زیاد کاری، محدودیت‌های مالی یا عدم توانایی برای بودن در کنار خانواده و دوستان باشد.
سفر، مطالعه، تماشای فیلم و سریال، ورزش و... همگی جزء کار‌هایی هستند که با آمدن تعطیلات قصد انجام آن‌ها را داریم. اما شاید حال شما آن طور که باید و شاید خوب نباشد و احساس کنید مثل دیگران از تابستان لذت نمی‌برید. تعطیلات برای بسیاری از افراد سرشار از لذت و خوشگذرانی است، اما استرس و فشار در هر فصلی ممکن است باعث شود بسیاری از افراد هر احساسی را تجربه کنند جز احساس شادی و سرزندگی. اگر شما هم احساس خوبی در این رابطه ندارید شاید به علائم افسردگی فصلی مبتلا باشید. در اینجا به چند نکته مهم و مفید در ارتباط با نحوه پیشگیری از بروز غم و ناراحتی در تعطیلات اشاره کرده و به این مسئله می‌پردازیم که چطور می‌توان بر افسردگی تعطیلات غلبه کرد.
قرار نیست خودکشی کنید
این اشتباهی است که بسیاری از افراد حین تعطیلات مرتکب شده و اغلب در تعطیلات از خود زیاد کار می‌کشند. آن‌ها خود را ملزم می‌کنند تا در مهمانی‌های زیادی حضور یابند که بیش از حد توان آنهاست، هدایایی خریداری کنند که بیش از توان پرداخت مالی آن‌ها بوده و نسبت به آنچه می‌توانند یا نمی‌توانند در طول فصل تعطیلات به اتمام برسانند و کامل کنند، چندان واقع بین نبوده و انتظارات عجیب و غریب از آن دارند. سعی کنید با در نظر گرفتن اهداف واقعی و معقول برای خودتان در فصل تعطیلات، آن‌ها را مدیریت کنید تا قابل کنترل باشند، از طرفی برای زمان تان برنامه ریزی کنید و فهرست‌هایی تهیه کرده و در آن فعالیت‌های مهم تان را اولویت بندی کنید.
قرار است خوش بگذرد
اگر در طول فصل تعطیلات احساس می‌کنید که سردرگم و رنجور و خسته اید، به احتمال زیاد سرشار از استرس هستید و فراموش کرده اید که قرار است تعطیلات به شما خوش بگذرد. اگر متوجه شدید که دچار یکی از این وضعیت‌های سرشار از استرس هستید، باید برای خودتان وقت بگذارید. سعی نکنید که در مدت کوتاه تعطیلات کلی کار انجام دهید یا به خیلی از جا‌ها سر بزنید، خرید خود را به اتمام برسانید، تمام چیز‌هایی را که در برنامه تان نوشته اید تیک بزنید و آشپزی تان را تمام کنید. بهتر است درنگی کرده، نفس عمیقی بکشید و لحظاتی را به آرامش بگذرانید. اگر زمان آن را ندارید که کنار خانواده یا دوستان تان باشید و از همنشینی با آن‌ها و این فصل زیبا لذت ببرید، پس هدف تان از تعطیلات چه خواهد بود؟
کسانی که دوست شان دارید
از سوی دیگر، همه ما می‌دانیم که با گذشت زمان، تعطیلات جنبه تجاری و کاری بیشتری پیدا می‌کند و بسیاری از اموری که افراد خود را موظف و ملزم می‌کنند تا آن را در فصل تعطیلات انجام دهند، می‌تواند به راحتی به منشا استرس آن‌ها تبدیل شود. استِیسی مورای یکی از روان درمانگران علت این مسئله را می‌داند که چرا تعطیلات و افسردگی اغلب ارتباط نزدیکی با هم دارند. او در این باره می‌گوید: «ممکن است تعطیلات این مسئله را به شما یادآوری کند که از چیز‌هایی که عمیقا دوست شان دارید بسیار دورید یا مثلا آن طور که باید و شاید و انتظارش را دارید، پول درنمی آورید و تصور کنید پیوند عاشقانه چندان عمیقی بین شما و همسرتان وجود ندارد تا عشق و محبت خود را با او سهیم شوید و البته در کنار تمام اینها، اندوه خود در فصل تعطیلات هم می‌تواند اعصاب تان را به هم بریزد.» نکته مهم اینجاست که بتوانید این مسئله را تشخیص دهید. بسیاری از مردم مانند شما در چنین وضعیتی هستند؛ درواقع هر کسی نسبت به این مسئله که چقدر می‌تواند زمان سپری کند یا در چند مهمانی شرکت کند، محدودیت‌هایی دارد. سعی کنید برای خودتان آشپزی را هیجان انگیز کنید، برای دوستان و اعضای خانواده تان هدیه‌های کوچک بخرید، تنها در مهمانی‌هایی شرکت کنید که از اعماق وجود در آن‌ها شاد و خوشحال خواهید بود. بی خود یاد بدهی‌های تان نیفتید تا احساس بدبختی و غم و غصه سراغ تان بیاید و سعی کنید دور و برتان از افرادی که صادقانه دوست ندارید تعطیلات تان را با آن‌ها بگذرانید، خالی باشد.
به احساسات تان احترام بگذارید
این تعطیلات، هرقدر هم پر از خوشی باشد، می‌تواند زمینه استرس زیادی را برای شما فراهم آورد. در واقع این احساس که شما در خیلی از چیز‌ها تنها نیستید و بسیاری از افراد در جهان هم مثل شما دچار استرس هستند، می‌تواند کمک حال تان باشد تا بتوانید بر افسردگی تعطیلات غلبه کنید. دکتر مورای در این باره می‌گوید: «اگر نمی‌توانید آن طور که دوست دارید برای همسر تان هدیه بخرید یا بیش از آنچه در توان تان هست دور و برتان را با کار شلوغ کرده اید، این مسئله باعث خستگی و استرس در شما خواهد شد. نکته مهم اینجاست که بدانید و تشخیص دهید که چنین احساسی را هم در کنار سایر احساسات داشته باشید و فکر کردن به آن چیز‌ها هم در این موقع از سال، اصلا چیزی غیرعادی و غیرطبیعی نیست.»
شما تنها نیستید
افراد زیادی هستند که حتی هنگام تعطیلات هم نمی‌توانند به خانه بروند؛ چرا که در خارج از شهر و دیارتان مستقر هستند، در واقع نمی‌توانند از محل کارشان مرخصی بگیرند یا به سادگی قادر به پرداخت هزینه بازگشت به خانه و بودن نزد خانواده خود در تعطیلات نیستند. ارزش قائل شدن برای احساس تعلق و تنهایی و درک و شناخت این مسئله و پذیرش این احساسات در طول دوران تعطیلی برای آن دسته از افرادی که با افسردگی تعطیلات به خاطر دور بودن از خانواده خود در کشمکش و تقلا هستند، می‌تواند کمک بزرگی باشد. وب سایت MHA از آن دسته از افرادی که با این احساسات در کشمکش و چالش هستند خواست تا به خاطر بیاورند که فصل تعطیلات باعث نفی احساس غم و تنهایی نمی‌شود و می‌توان فضایی را به این احساسات اختصاص داد، حتی اگر برخی افراد خاص ترجیح بدهند که این احساسات را بروز ندهند. باید با احساسات تنهایی یا دلتنگی خود رو به رو شوید، آن را بپذیرید و سعی کنید راه‌هایی برای حل آن بیابید.
اگر از خانه دور هستیم، چه کنیم؟
سایر توصیه‌هایی که می‌تواند برای چنین افرادی مفید و موثر باشد شامل وقت گذرانی با افراد حامی و دلسوز، تماس با سایر افراد و دوست پیدا کردن یا تماس با دوستی که خیلی وقت است از او خبری ندارید و... است. همه ما این جمله را زیاد شنیده ایم که می‌گویند، تاثیر خنده از هر دارویی بیشتر است، بنابراین دوستان قدیمی و دوستان جدید هم می‌توانند در پیشگیری از بروز افسردگی یا برطرف کردن آن در دوران تعطیلات تاثیر زیادی داشته باشند.
اوضاع را بدتر نکنید
اگر از افسردگی تعطیلات رنج می‌برید، احتمالا مستعد این مسئله هم هستید که در بسیاری از جنبه‌های ناسالم و غیرضروری دیگر در فصل تعطیلات هم افراط کنید؛ مثلا در خوردن غذا‌های چرب یا ولخرجی و وقت گذرانی بیش از حد توان برای آنکه نسبت به شرایط احساس بهتری داشته باشید. عمل به این شیوه‌ها را اغلب «واکنش‌های استرس» می‌نامند، با این حال حضور در این فعالیت‌ها در فصل تعطیلات که تا حد زیادی به منظور از بین بردن استرس انجام می‌گیرد، فقط باعث بدتر شدن اوضاع خواهد شد.
آرام بگیرید
تعطیلات بهترین فرصت برای رهایی از استرس‌ها و فشار‌های روزمره است. بهتر است این فرصت را برای یوگا و مدیتیشن از دست ندهید. از روش‌های مراقبه و تمدد اعصاب کمک بگیرید.
نکته مهم اینجاست که به شیوه درست و موثری بتوانید با افسردگی تعطیلات روبه رو شوید برای اینکه اگر این کار را نکنید، افسردگی بیشتری در انتظارتان خواهد بود. بسیاری از افراد، بعد از تعطیلات احساس یأس و انزوا را تجربه می‌کنند و این بدان معناست که انواع ناامیدی طی ماه‌های قبل آمیخته با خستگی مفرط و استرس بوده است که این افراد به خاطر بدهی زیاد، اضافه وزن یا وابستگی شدید یک دوست نزدیک به موادمخدر دچار آن شده اند. هیچ چیز بدتر از فکر کردن زیاد به افسردگی، باعث تشدید افسردگی تعطیلات نمی‌شود. به جای تمرکز و مشغول کردن ذهن با چیز‌هایی که نمی‌توانید تغییر دهید یا تاسف خوردن به حال خود در دوران تعطیلات، سعی کنید کاری انجام دهید که احساس خلاقیت و پرباری و مثبت بودن را در شما تقویت می‌کند.
دکتر مورای پیشنهاد می‌دهد که بروید در پارک نزدیک محل سکونت تان بدوید، فرزندتان را بیرون ببرید، کار‌های تعطیلات را با فرزندان تان انجام دهید و... همه اینها کار‌هایی فوری، سالم و مفید برای دور کردن ذهن از استرس و چیز‌های بی خود و ایجاد حس خوب است. یا مثلا می‌توانید در سازمان‌های خیریه عضو شوید یا کار‌های ساده دیگری مثل کمک به دوستی که نیازمند است، انجام دهید. شما به راحتی می‌توانید خود را درگیر روزمرگی کنید و همه ما می‌توانیم بگوییم که در یک زمان یا زمانی دیگر، گناه مان این بود که معنای حقیقی این فصل را فراموش کرده و تنها به چیزی چشم دوختیم که بسیاری از افراد نیازمند آن را چیز‌های لوکس و گران قیمت تلقی می‌کنند.
موبایلت را نبر خواهشا!
موفق‌ترین افراد برای مدت کوتاهی هم که شده از خواندن ایمیل‌ها یا پیام‌های تلگرامی خود دوری می‌کنند. نه اینکه کل تعطیلات، هیچ یک از ایمیل‌های خود را چک نکنید، ولی حداقل وقتی برای پیاده روی بیرون می‌روید، تلفن همراه خود را نبرید تا کمی احساس آزادی کنید.