تریپتانها داروهایی که اغلب برای تسکین میگرن تجویز میشود، ممکن است برای درمان چاقی موثر باشد. مصرف روزانه تریپتان منجر به کاهش مصرف غذا و کاهش وزن بیشتر در موشهای آزمایشگاهی شد.
به گزارش هاژه به نقل از ایسنا، گروه تحقیقاتی مرکز پزشکی ساوت وسترن دانشگاه تگزاس آمریکا گزارش کرد در مطالعات روی موشهای چاق دوز روزانه تریپتان حیوانات را به خوردن غذای کمتر و کاهش وزن در طول یک ماه ترغیب کرده است.
دکتر چن لیو، استادیار پزشکی داخلی و علوم اعصاب، محقق در موسسه مغز پیتر اودانل جونیور و سرپرست این تحقیق، گفت: در این پژوهش مشخص شد ظرفیت واقعی برای استفاده مجدد از این داروها که پیش از این بیخطر شناخته میشد، برای سرکوب اشتها و کاهش وزن وجود دارد.
چاقی بیش از ۴۱ درصد از کل بزرگسالان در ایالات متحده را تحت تاثیر قرار داده و خطر بیماری قلبی، سکته مغزی، دیابت و انواع خاصی از سرطان را افزایش میدهد. در حال حاضر بیشتر درمانهای چاقی بر عادات غذایی و فعالیت بدنی متمرکز است.
دانشمندان مدتهاست میدانند سروتونین یک پیامرسان شیمیایی است که در سراسر مغز و بدن یافت میشود. این ماده نقشی کلیدی در اشتها دارد. با این حال ۱۵ گیرنده مختلف سروتونین وجود دارد؛ مولکولهایی که سروتونین را دریافت میکنند، به سلولها علامت و رفتار خود را در پاسخ تغییر میدهند.
محققان برای درک نقش هر یک از گیرندههای سروتونین در اشتها تلاش کردهاند. داروهای قبلی از جمله فنفن و لورکاسرین(بلویک) که گیرندههای فردی خاص را هدف قرار میداد، به دلیل عوارض جانبی از بازار کنار گذاشته شد.
به گفته دکتر لیو تریپتانها که برای درمان میگرن حاد و سردردهای خوشهای استفاده میشود، با هدف قرار دادن گیرندهای متفاوت گیرنده سروتونین۱B (Htr۱b) که پیش از این در زمینه کاهش اشتها و کاهش وزن بهخوبی بررسی نشده بود، موثر عمل میکند.
برای این تحقیق جدید محققان ۶ تریپتان تجویزی را روی موشهای چاق که به مدت هفت هفته با رژیم غذایی پرچرب تغذیه شده بودند، آزمایش کردند. موشهایی که با ۲ مورد از این داروها تغذیه شده بودند، کم و بیش به همان میزان گذشته غذا خوردند اما موشهایی که با چهار داروی دیگر تغذیه شدند، کمتر غذا مصرف کردند.
پس از ۲۴ روز موشهایی که دوز روزانه دارو فرواتریپتان دریافت کرده بودند، به طور متوسط ۳.۶ درصد از وزن بدن خود را از دست دادند؛ در حالی که موشهایی که تریپتان دریافت نکرده بودند، به طور متوسط ۵.۱ درصد از وزن بدن خود را افزایش دادند.
دکتر لیو و همکارانش بعد از بررسی نتایج دستگاههایی که در حیوانات قرار داده شده بود تا میزان دوز ثابت فرواتریپتان را به مدت ۲۴ روز کنترل کند، نتایج مشابهی را مشاهده کردند.
دکتر لیو بیان کرد: ما در نتیجه این آزمایشات دریافتیم این داروها و به ویژه یکی از آن میتواند وزن بدن را کاهش دهد و متابولیسم گلوکز را در کمتر از یک ماه بهبود بخشد و بسیار موثر است.
از آنجایی که تریپتانها اغلب برای استفاده کوتاهمدت هنگام میگرن تجویز میشود، دکتر لیو گمان میکند بیماران در گذشته متوجه اثرات طولانیمدت آن بر اشتها و وزن نمیشدند.
برای تعیین دقیق چگونگی تاثیر فرواتریپتان بر مصرف غذا و وزن محققان موشها را طوری طراحی کردند که فاقد گیرنده سروتونین Htr۱b یا Htr۲c مورد هدف فنفن و لورکاسرین باشند. در موشهای بدون Htr۱b فرواتریپتان نمیتوانست اشتها را کاهش دهد یا باعث کاهش وزن شود؛ در حالی که قطع کردن Htr۲c هیچ تاثیری نداشت. این موضوع تایید کرد این دارو با هدف قرار دادن گیرنده سروتونین ۱B عمل میکند.
دکتر لیو افزود: این یافته میتواند برای توسعه دارویی مهم باشد. ما نه تنها ظرفیت استفاده مجدد از تریپتانهای موجود را مشخص بلکه توجه را به Htr۱b به عنوان کاندیدای درمان چاقی و تنظیم مصرف غذا جلب کردیم.
این گروه تحقیقاتی در ادامه نشان داد که به طور دقیق کدام نورونهای مغز برای نقش Htr۱b در میانجیگری اشتها مهمتر است و در گروه کوچکی از سلولهای هیپوتالاموس مغز قرار دارد.