سوم بهمن یادآور سال یاد استادنامدار، ترانه سرا و هنرمند نامدار کورد شادروان محمد ماملی است.
محمد ماملی سال 1304 در مهاباد از خانواده ای نجیب و میهن پرست و مذهبی و از مریدان خانواده شیخ گیلانی بدنیا آمده و در سن 74 سالگی بتاریخ 3/11/1377 چشم از جهان فرو بسته است. ایشان ترانه سرای پرآوازه، مشهور و تراز اول موسیقی کوردی بودند و از این خواننده نامدار صدها آهنگ و آواز همچو میراثی گرانبها بجا مانده است و میتوان گفت ایشان یکی از ستارگان درخشان و شناسنامه های موسیقی کوردی محسوب میشود. استاد محمد ماملی در زمینه های موسیقی عرفانی فلکلور و اجرای آهنگ های از خود و آهنگهای برگرفته از فارسی و ترکی کارکرده است. آهنگ و سروده های فلکلور را از منطقه منگور، مامش، پیران و مکریان و... میگرفت و دارای سبک و سیاق منحصر بخود بودند و چنان آهنگ ها را آراسته میکرد که همه به سروده هایش عشق و تکریم می ورزیدند.
این هنرمند نامدار کوردستانی علیرغم فراز و نشیب های سخت روزگار هرگز خسته نمی شد و به هنر و پیشه اش عشق می ورزید و بر همین اساس در کنار کارهای فرهنگی و آوارخوانی، فردی صاحب منصب و در امورات مردم داری و مردم دوستی جایگاه دوست داشتنی و ویژه ای داشته و با مشاهیر و مفاخر کورد و سایر اقوام دیگر و افراد شاخص و سرشناس منطقه مکریان و فراتر از آن نیز عرق خاصی داشته است و همین ارتباط معنوی با مردم و مشاهیر و مفاخیر آن را پرآوازه و در بسیاری از مسایل اجتماعی، فرهنگی و دینی نقش برازنده ای ایفا نموده و در کنار این مواردی در زمینه های هنری، سیاسی، آهنگ سازی بهره جستن از ارکستهای موسیقی و ترانه سرای ستاره درخشان مکریان شد.
رابطه این استاد فرهیخته و محبوب با مردم چنان صمیمی بود که به هنگام فوت ایشان؛ ضمن حضور هزاران نفر و میتوان گفت اجتماع بی نظیر در مراسمات به خانواده این هنرمند کورد ابراز میداشتند استاد تنها متعلق به خانواده محترمش نیست بلکه متعلق به ما نیز می باشد. در مراسم تشیع پیکر او در میان حضور با شکوه مردم کوردستان و دوستدارانش که فراموش نشدنی است همه به وجود مبارکش ارج گذاشتند.
ماملی جدا از شعر و مقامهای خودش از شعر و مقام شاعران نامدارکورد ((وفایی؛ هیمن و هه ژار مکریانی)) در آهنگ های بیاد ماندنی بهره برده است و چندین آهنگ فارسی و ترکی نیزخوانده است. ایشان گاها با هنرمندانی همچون حسن زیرک، سروان ناهید، عزیزشاهرخ، ملاحسین عبدالله زاده، رشید فیضی نژاد و جعفر ماملی و فرزندانش ترانه سرائی داشته است. همچنان که مستحضر هستید شادروان استاد سعید ماملی پدراستاد محمد ماملی نیز از خواننده های برجسته و خوش صدای مکریان بوده و شادروان میرزا عبدالرحیم وفایی مهابادی عارف و شاعر و آهنگ ساز نامور و ... مجذوب صدای دلنشین سعید ماملی میشوند. مرحوم سعید ماملی از مریدان خاندان شیوخ گیلانیزاده بوده اند و با اجرای آهنگ های عرفانی خانقاه شمزینان را دو چندان رونق می بخشند. آهنگ های ((زولف و ڕووخسار؛ له باخان ئاه و ناڵین دێ؛ گا دەسوتیم و گا دهگرێم؛ لایه لایه؛ هاتبووم ببمه ئاوالی و دایه مەگری بۆ ڕۆڵەت؛ دەنگی قورینگان دێ له ههوار)) میراث بیاد ماندنی سلسه خوش آواز و صدای دلنشین این خانواده محترم میباشد و بر همین اساس استاد احمد قاضی فرموده کسی نیست در مکریان و کردستانات آهنگ های سلسله خانواده ماملی را زمزمه نکرده باشد. جا دارد از خداوند منان و سبحان برایشان آرزوی فردوس برین مسئلت نمایم و یاد و خاطره این هنرمند بزرگ را گرامی میداریم و امید است در سال آتی به همت مسئولین و خصوصا استاندار محترم و ادارات فرهنگ و ارشاد و بخش های فرهنگی استان و شهر مشاهیر و مفاخیر و هنرمندان مهاباد عزیز در سوم بهمن ماه شاهد برگزاری همایش و کنگره ارج نهادن به این هنرمند نامدار کورد باشیم.
انورحسینی
رئیس شورای اسلامی شهرستان و
کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای پیرانشهر