این روزها آمار مرگومیر حین کار در کشور ما که متاسفانه سندیکاهای کارگری مستقل و فعال و قانون حمایتگر ندارد، بهسرعت در حال افزایش است. گرچه آمار مشخص و متقنی از حوادث کارگری در کشور وجود ندارد و آنچه اعلام شده بسیار کمتر از رقم واقعی است!
مرگ دلخراش دو کارگر ساختمان در ارومیه طی چند روز گذشته بهانهای است برای پرداختن چندباره به موضوع حوادث کار و صدمات جبرانناپذیر ناشی از آن که در برخی از شرایط، منجر به فوت کارگران میشود.
همواره شنیدن خبرهایی از جنس سقوط کارگران از بالای ساختمان های چند طبقه موجب رنجش خاطر شهروندان می شود و این امر باعث شده که بسیاری از حامیان حقوق کارگری بارها و بارها نسبت به توجه و رسیدگی به امنیت و ایمنی کارگران حین انجام کار واکنش نشان دهند.
این روزها کارگران برای اینکه در این شرایط سخت و بحران اقتصادی لقمه نانی بر سر سفره خود ببرند، از جانشان مایه می گذارند و تمامی خطرات کار در یک ساختمان چند طبقه را به جان خریده و بر روی داربستهای غیر ایمن در ارتفاعی چند ده متر بالاتر از سطح زمین، بدون بیمه و هیچ گونه تضمیی جهت حفاظت از جانشان مشغول به کار می شوند؛ چرا که یک روز کار نکردن آنها برابر ست با گرسنگی عزیزانشان....
متاسفانه در هفته گذشته ۲ تن از کارگران ساختمانی در شهر ارومیه بر اثر وزش تند باد از ساختمانی چند طبقه سقوط کرده و جان خود را از دست دادند، این دو کارگر که روزی امید و نان آور خانواده خود بودند، قربانی سهل انگاری کارفرما و نبود ایمنیهای لازم در حین کار شدند.
در واقع کار در ساختمان جزو مشاغل سخت محسوب میشود و سختتر از آن، نداشتن امنیت شغلی و جانی است. به اعتقاد بسیاری از فعالین کارگری نیاز است که دولت برای شغل هایی که زیان آور و سخت محسوب می شوند، مزیت هایی در نظر بگیرد و در مقابل این جان دادن ها و مرگ هزارن کارگر، حقوقی به خانواده آنها تعلق گیرد.
واقعیت امر این است که سالانه تعداد زیادی از کارگران به هنگام کار، به دلایل مختلف مصدوم، معلول یا حتی جانشان را از دست میدهند و در این میان براساس شواهد سهم کارگران ساختمانی از این حوادث بیشتر از کارگران بخشهای دیگر می باشد. متاسفانه، آمار حوادث در میان کارگران ساختمان آنقدر بالاست که کمتر کارگر ساختمانی با دو یا سه سال سابقه را میتوان مشاهده کرد که حادثه تلخی در حین کار را تجربه نکرده باشد.
حوادث کار که عمدتا در فصل گرما رخ میدهد، به ترتیب عبارت است از سقوط از بلندی، اصابت اجسام سخت، برق گرفتگی، سوختگی و خفگی ناشی از کمبود اکسیژن. سقوط از ارتفاع، برخورد مصالح ساختمانی با سر و کمر و در نهایت فلج شدن، از جمله خطراتی است که سلامت کارگران ساختمانی را همواره تهدید میکند.
به گفته بسیاری از فعالین کارگری یکی از علتهای حوادث کاری، دستمزدهای پایین است؛ زیرا کارگران مجبورند اضافه کاری کنند یا دو شغله و سه شغله شوند. بنابراین کارگری که مجبور است بعضا ۱۸ ساعت در روز کار کند، آسیب پذیری بیشتری در کار با دستگاهها پیدا میکند، چون تمرکز کمتری در کار دارد. افزون بر آن کارگری که احساس امنیت شغلی ندارد و از معاش فردای خود مطمئن نیست، بیشتر در معرض حوادث کاری قرار دارد. در این میان نباید از فقدان حداقل آموزش به کارگران و نبود امکانات ایمنی و بهداشتی را که درصد بالایی از حوادث را ناشی از عدم نظارت در محیط کار را شامل می شود فراموش کرد.
سخن آخر اینکه، وقوع حادثه حین کار از جمله مخاطراتی است که همواره جان کارگران را در همه مشاغل تهدید میکندکه می توان عدم کنترل مسئولان مربوطه در سیستمهای کاری و نبودن استانداردهای ایمنی در کار را از مهمترین علل بروز این حوادث قلمداد کرد. طبق قانون کار، کارفرمایان در همه مشاغل موظف هستند که برای تمامی کارگران شرایط ایمنی کار را فراهم کرده و برای آنان الزامات ایمنی مناسب تهیه کنند اما متاسفانه برخی کارفرمایان سودجو تنها به میزان درآمد و سود خود میاندیشند و جان کارگران کمترین ارزشی برای آنها ندارد و همین امر باعث بروز حوادث تلخ و داغدار کردن بسیاری از خانواده های این قشر مظلوم در جامعه میشود.