آبله‌چیست؟
آبله، (به انگلیسی: smallpox) یک نوع بیماری واگیر است که یکی از دو ویروس آبله درشت یا آبله ریز آن را تشکیل می‌دهند. آخرین نمونهٔ طبیعی ویروس آبله در اکتبر ۱۹۷۷ تشخیص داده شد و سازمان جهانی بهداشت ریشه‌کن کردن بیماری را با انجام عمل پیش‌گیری آبله‌کوبی «از سطح زمین» در ۱۹۸۰ تأیید کردند. احتمال مرگ پس از ابتلا به بیماری حدود 30 درصد بوده که این رقم در نوزادان حتی بالاتر بوده است. معمولا کسانی که از این بیماری نجات پیدا می کردند زخم های پوستی زیادی را برای ادامه زندگی به همراه داشته اند و حتی گاهی فرد دچار نابینایی میشده است.

علائم ابتدایی این ویروس شامل تب و استفراغ است. به دنبال این علائم زخم هایی در دهان و روی پوست ایجاد می‌شود. پس از چند روز این زخم های پوستی تبدیل به تاول های پر از مایع با مرکزی فرورفته می‌شوند. سپس این برجستگی ها پوسته پوسته شده و می‌افتند و زخمی از خود به جای می گذارند. این بیماری بین افراد یا از طریق اشیا آلوده پخش می‌شود. پیشگیری این بیماری عمدتا به کمک واکسن آبله میسر می‌شود. پس از گسترش بیماری استفاده از داروهای ضد ویروس هم گاهی تاثیر گذار می‌باشد.

منشا بیماری آبله نامعلوم بوده اما اولین شواهد این بیماری در مومیایی های مصری و مربوط به قرن سوم پیش از میلاد است.

ویروس آبله در رگ‌های ریز پوست، دهان و گلو جای‌گیری می‌کند.

آبله میمون چیست؟

«آبله میمون» یک بیماری جدید، نادر و شبیه به آبله است. این بیماری بیشتر در کشورهایی با جنگل‌های بارانی در آفریقای‌مرکزی و غربی دیده می‌شود. عامل این بیماری ویروسی کمیاب از نوع ارتوپوکس است؛ این ویروس‌ها بیضی شکل هستند و یک لایه لیپوپروتئین به همراه لوله‌ها یا رشته‌هایی دارند که DNA ویروسی را می‌پوشانند. انواع زیادی از این جنس ویروس وجود دارند؛ از جمله گونه‌هایی مانند آبله گاوی، آبله شتر، آبله خرگوش و سایر گونه‌ها. آبله میمون با علائمی چون نشانه‌های آنفولانزا خود را بروز می‌دهد. این بیماری بثورات پوستی ایجاد می‌کند که در صورت و بدن گسترش می‌یابد. آبله میمونی شبیه به آبله انسانی است. این بیماری در بسیاری از مناطق جهان سال‌ها است که ریشه‌کن شده است. آبله میمون یک عفونت ویروسی و سرایت‌پذیر است.؛ البته متخصصان می‌گویند شدت سرایت آن کم است، اما نوعی از ویروس آبله میمون هم می‌تواند کشنده باشد.

علائم آبله میمونی

تب، سردرد، درد عضلات، کمردرد، تورم غدد لنفاوی، لرز و خستگی از علائم اولیه آبله میمونی است. بثورات و بیرون‌زدگی‌های پوستی نیز از علائم این بیماری بوده که ممکن است اغلب در صورت ظاهر شود و سپس به سایر قسمت‌های بدن سرایت کند؛ این بثورات در نهایت یک دلمه تشکیل می‌دهد و از بین می‌رود.

راه‌های انتقال ویروس آبله میمونی

این ویروس می‌تواند از طریق گاز گرفتن حیوان آلوده یا تماس با خون، مایعات بدن یا زخم و ضایعات آن منتقل شود. همچنین افراد ممکن است با خوردن گوشت حیوان آلوده که به درستی پخته نشده، به این بیماری مبتلا شوند. انتقال بین انسان‌ها بیشتر از طریق قطرات تنفسی بزرگ صورت می‌گیرد. ازآنجاکه این قطرات نمی‌توانند مسافت زیادی را طی کنند، تماس چهره به چهره طولانی‌مدت برای انتقال این بیماری نیاز است. یک مطالعه نشان می‌دهد که پیش‌تر فقط حدود هشت الی ۱۵ درصد از عفونت‌ها از طریق انتقال انسان به انسان و در میان اعضای نزدیک خانواده رخ داده است.

مقامات بهداشتی اسپانیا و پرتغال ضمن اعلام هشدار سلامت ملی یادآور شده‌اند که این بیماریِ نادر در میان انسان‌ها قدرت سرایت بالایی ندارد و تا به حال راه درمانی نیز ندارد در نتیجه افراد مبتلا باید منتظر باشند این بیماری به مرور زمان و خود به خود درمان شود.

دوره نهفتگی آبله میمون

دوره کمون آبله میمون (فاصله از عفونت تا شروع علائم) بین شش تا ۱۳ روز است البته دوره نهفتگی آن می‌تواند بین پنج تا ۲۱ روز نیز باشد.

آیا بیماری آبله میمون کشنده است؟

یکی از انواع ویروس آبله میمون کشنده است و می‌تواند تا ۱۰ درصد افراد مبتلا را به کام مرگ بکشاند.

واکسن آبله

طبق تحقیقات، واکسیناسیون علیه آبله می‌تواند حدود ۸۵ درصد در جلوگیری از آن مؤثر باشد. بنابراین؛ واکسیناسیون آبله‌ای که در دوران کودکی انجام شده احتمالاً منجر به بروز بیماری خفیف‌تری می‌شود. با این حال واکسن در دسترس برخی افراد نیست و هنوز هم درمانی وجود ندارد.

در حال حاضر ۸۰ مورد ابتلا به این بیماری در ۱۲ کشور جهان مشاهده شده است؛ کارشناسان می‌گویند که احتمال سرایت این بیماری کم است