با وجود هشدارهای مقامات روسی، فنلاند و سوئد تاکید کردند «اگر بخواهند» عضو ناتو می‌شوند. کرملین روز جمعه نسبت به پیوستن این دو کشور به این ائتلاف هشدار داد و گفت این اقدام «عواقب جدی نظامی و سیاسی» به دنبال خواهد داشت. در واکنش به این سخنان، هاویستو، وزیر خارجه فنلاند گفت که «پیش‌تر نیز چنین حرف‌هایی شنیده بودیم.»
روسیه نسبت به عضویت سوئد و فنلاند در ناتو، به دفعات هشدار داده است. با اینکه سوئد و فنلاند هر دو از سال‌های ۱۹۹۰ میلادی با ناتو همکاری نزدیک داشته‌اند، اما هرگز عضو این سازمان نبوده‌اند.
با وقوع حمله روسیه به اوکراین در اسفندماه سال گذشته، از مولداوی و گرجستان به عنوان دو کشور آسیب‌پذیر در برابر روسیه یاد می‌شد، حال همزمان با وخامت اوضاع و تشدید تنش‌ها بین کشورهای غربی و کرملین به نظر می‌رسد که دو عضو اتحادیه اروپا در منطقه اسکاندیناوی نیز در معرض تهدید روسیه قرار گرفته‌اند. چنان می‌نماید جنگِ پوتین آرامش در شمال اروپا را از بین برده و سوئد و فنلاند نیز احساس آسیب‌پذیری می‌کنند
بر اساس یک نظرسنجی که توسط تلویزیون دولتی سوئد انجام شد، ۴۱ درصد از شرکت‌کنندگان با پیوستن این کشور به ناتو موافق و ۳۵ درصد نیز مخالف بودند. ۲۴ درصد از شرکت‌کنندگان در نظرسنجی هم رای ممتنع دادند.
خاطرات تلخ
رویدادهای اوکراین، حسی آشنا و ناخوش برای فنلاندی‌ها به یاد می‌آورد. ارتش شوروی در سال ۱۹40 به فنلاند حمله کرد. اگرچه فنلاندی‌ها نگذاشتند کشورشان اشغال شود اما ۱۰ درصد از قلمرو خود را از دست دادند. فضای عمومی فنلاند با نگاه به این تجربه تاریخی ممکن است از خود بپرسند که با وجود مرز 1340 کیلومتری مشترک با روسیه آیا این اتفاق برای ما هم روی می‌دهد؟
در این بین سوئد نیز احساس خطر می‌کند. در چند سال گذشته هواپیماهای نظامی روسیه چندین بار حریم هوایی این کشور را نقض کرده‌اند. در سال ۲۰۱۴ گزارش‌هایی مبنی بر اینکه یک زیردریایی روسی در آب‌های کم عمق مجمع‌الجزایر استکهلم کمین کرده بود، سوئدی‌ها را متحیر کرد.
چرا فنلاند و سوئد می‌خواهند عضو ناتو باشند
پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو تغییر آنچنانی ایجاد نمی‌کند. این دو کشور از سال 1994 میلادی با این ائتلاف همکاری کرده‌اند و در چندین ماموریت مهم ناتو حضور داشته‌اند.
شاید مهم‌ترین دلیل برای عضویت اعمال «ماده ۵» ناتو باشد که حمله به یک کشور عضو را حمله به همه اعضا می‌داند. در این صورت فنلاند و سوئد برای اولین بار از کشورهای هسته‌ای ضمانت‌های امنیتی می‌گیرند.
آماده‌باش
در سال ۱۹۹۲ فنلاند ۶۴ هواپیمای جنگی آمریکایی خرید. سه سال بعد، فنلاند به همراه سوئد به اتحادیه اروپا پیوست. از آن زمان تاکنون هر دولتی در فنلاند گزینه ناتو را بازنگری کرده است. ارتش که به جمعیت ۵.۵ میلیون نفری خدمت می کند، دارای ۲۸۰ هزار سرباز در زمان جنگ و در مجموع ۹۰۰ هزار نیروی ذخیره است.
البته سوئد در دهه ۱۹۹۰ مسیر متفاوتی را در پیش گرفت و شمار نیروهای ارتش خود را کاهش داد و اولویت‌ها را از دفاع ارضی به ماموریت‌های حافظ صلح در سراسر جهان تغییر داد. اما همه چیز در سال ۲۰۱۴ و زمانی که روسیه کریمه را از اوکراین ضمیمه کرد، تغییر کرد. سربازگیری از سر گرفته شده و هزینه‌های دفاعی افزایش یافت. فنلاند قبلاً به هدف مورد توافق ناتو برای هزینه‌های دفاعی ۲ درصد تولید ناخالص داخلی رسیده است و سوئد نیز برنامه‌هایی را برای انجام این کار طراحی کرده است.
آیا روسی‌ها به فنلاند و سوئد حمله می‌کنند
پوتین حس خوبی به توسعه ناتو در مرزهایش ندارد و حمله به اوکراین را نیز به همین دلیل توجیه کرده است. پرواضح است پیوستن سوئد و فنلاند نیز به این ائتلاف به عنوان یک تحریک تلقی می‌شود. مرز زمینی مشترک روسیه با کشورهای عضو ناتو در حال حاضر نزدیک به 700 کیلومتر است زمانی که فنلاند به شکل رسمی به ناتو بپیوندد به بیش از 1900 کیلومتر خواهد رسید
وزارت خارجه روسیه می گوید که به هر دو کشور در مورد «پیامدهای» چنین اقدامی هشدار داده شده است. دمیتری مدودف، یکی از متحدان نزدیک رهبر روسیه، هشدار داده است که پیوستن به ناتو ممکن است مسکو را وادار به استقرار تسلیحات هسته‌ای در کالینینگراد، منطقه متعلق به روسیه و محصور بین لهستان و لیتوانی کند. آلکسی ژوراولیوف، معاون کمیته دفاعی کرملین نیز گفته فنلاند می‌تواند در ۱۰ ثانیه با موشک مافوق صوت شیطان۲ نابود شود و روسیه می تواند کشورهای بالتیک را «مثل بادام زمینی» درهم بشکند.
رفتارهای ناگهانی و دور از انتظار پوتین می‌گوید اگرچه کم، اما احتمال حمله به سوئد و فنلاند نمی‌تواند دور از ذهن باشد. نظم نوین جهانی در حال شکل است و باید انتظار هر واقعه‌ای را داشت.