آلزایمر بیماری تخریب کننده سلول های بافت خاکستری مغز است.
شایع ترین بیماری های اختلال اعصاب بوده و با مرگ سلول های عصبی، از دست رفتن ارتباطات و در نتیجه کوچک تر شدن مغز باعث ایجاد فراموشی و حتی سایر آسیب های مغزی می شود.
در این نوع زوال عقل، اختلال حافظه به تدریج پیشرفت کرده و در یک هشتم افراد بالای 65 سال دیده می شود.
علائم هشدار دهنده مثل تغییر ناگهانی در حافظه و رفتار، اختلال در توانایی قضاوت، فراموش کردن نکات ساده و یا اعمال عادی در زندگی، اختلال در گفتار، نقص در حافظه کوتاه مدت، زیاد سوال پرسیدن در نتیجه ی ناتوانی در درک بعضی مسائل، سخت بودن یاد آوری کلمات و … .
برخی از عوامل سبک زندگی می توانند خطر ابتلا به زوال عقل را تحت تاثیر قرار دهند و در یک مطالعه جدید به مهمترین تهدیدات این روزهای شهروندان آمریکایی اشاره می کند که عبارتند از: چاقی، عدم تحرک بدنی و عدم اخذ مدرک دیپلم.
متخصصان دریافتند که تنها در دهه گذشته در ایالات متحده، تغییراتی در مهم ترین عوامل خطرزای زوال عقل مشاهده شده که البته این تغییرات مرتبط به سبک زندگی و قابل اصلاح هستند. در سال ۲۰۱۱، این سه عامل مهم عبارت بودند از عدم فعالیت بدنی، افسردگی و استعمال سیگار.
امروز، کم تحرکی همچنان در میان سه عامل اول قرار دارد اما چاقی در میانسالی و سطح پایین تحصیلات (عدم فارغ التحصیلی از مقطع دبیرستان) جایگزین دو فاکتور دیگر شده است.
همچنین این مطالعه نشان داد که سه فاکتور اصلی خطرزا برای همه یکسان نیست: عوامل خطرزای اصلی و قابل تغییر در بروز زوال عقل تا حدودی بسته به نژاد و قومیت متفاوت است.
چاقی عامل شماره یک در میان بزرگسالان سفیدپوست، سیاهپوست و بومیان آمریکا بوده در حالیکه ورزش نکردن بزرگترین تهدید برای آمریکایی های آسیایی تبار بود. در همین حال، در میان آمریکایی های اسپانیایی تبار، سطح پایین تحصیلات به عنوان مهم ترین عامل خطرزای قابل تغییر شناخته شد.
متخصصان آمریکایی اظهار داشتند: نتایج بررسی ها نشان می دهد که افراد ممکن است بتوانند خطر ابتلا به آلزایمر و انواع دیگر زوال عقل را با پیروی از یک سبک زندگی سالم کاهش دهند.
بزرگترین عامل خطر در بروز آلزایمر و سایر انواع زوال عقل، افزایش سن است که نمیتوان آن را تغییر داد. ژنتیک نیز یکی دیگر از فاکتورهای اصلی و غیرقابل تغییر است. به طور مثال، افرادی که دارای یک نوع ژن موسوم به APOE۴ هستند، نسبت به افراد دیگر بیشتر در معرض ابتلا به آلزایمر قرار دارند.
با این حال متخصصان تاکید دارند که حدود ۴۰ درصد از موارد زوال عقل در سراسر جهان را می توان به عوامل خطرزای قابل اصلاح نسبت داد که شامل سه مورد ذکر شده به علاوه عواملی مانند فشار خون بالا، دیابت، مصرف مواد الکلی و کاهش شنوایی است.