بعضی‌ها عادت دارند با فشار به انگشتان دست، حرکات سریع گردن یا فشار پا بر روی ستون فقرات کمری، قولنج‌شان را بشکنند. اما علت صدایی که هنگام شکستن قولنج می‌شونیم چیست؟ آیا شکستن قولنج عوارضی هم میتواند داشته باشد یا نه؟ در این مطلب با جدیدترین تحقیقات شما را در خصوص شکستن قولنج و موضوعاتی که پیرامون آن مطرح می‌شود آشنا می‌کنیم.
به گزارش هاژه، قدیم‌ترها به درد و کشیدگی در هر قسمت از بدن قولنج می گفتند، اما چیزی که امروزه بیشتر به کار می‌‌رود “قولنج عضلانی” است. البته قولنج عضلانی هم نشانه یک بیماری خاص نیست، طوری که گاهی علت آن گرفتگی و اسپاسم ناگهانی و دردناک گروهی از عضلات بدن است. عضلاتی که بیشتر دچار این حالت می شوند، عضلات اطراف ستون مهره ها و عضلات گردن هستند. در این حالت عضله نسبت به لمس دردناک و حساس می شود و به همین خاطر فرد نمیتواند مثل قبل، بدن خود را حرکت دهد.
تقریبا همه آدمها در طول زندگی خود گرفتگی عضلانی را تجربه می‌کنند. اسپاسم‌های عضلانی می‌توانند به علت کم آبی بدن پس از انجام ورزش‌های سنگین، استفاده زیاد و طولانی مدت از عضلات، آسیب‌های جسمی و همچنین کمبود بعضی مواد معدنی مثل منیزیم و کلسیم رخ دهند. علاوه بر این، اسپاسم عضلانی میتواند نشانه‌ای از یک بیماری اعصاب و روان باشد، مخصوصا اگر به طور متناوب و در شرایط خاص تکرار شود. هر چند اسپاسم عضلانی در اغلب اوقات ناشی از علل چندان خطرناکی نیست، اما در صورت تکرار باید وجود آسیب های مغزی، فشار روی نخاع در ستون فقرات و حتی بیماری هایی چون ام.اس را از نظر دور نداشت.
چه چیزی سبب شکستن قولنج می‌شود؟
تا همین چند وقت پیش محققان باور داشتند که صدای شکستن قولنج ناشی از یک حبابی است که در صورت جدا شدن بخشی از انگشت دست ظاهر می‌شود. اولین بار در سال 1971 دو دانشمند آلمانی، پس از وارد آوردن یک نیروی کششی به مفصل بین انگشت و کف دست، تشکیل حباب‌های گازی را در مفصل اثبات کردند. اما مطالعهی منتشر شده در سال 2015 این نظریه را به چالش کشید. محققان MRI انگشتان دست را حین شکسته شدن قولنج را انجام دادند و متوجه شدند که این صدا به دلیل شکل گیری حفره در مفاصل رخ می‌دهد.
آیا شکستن قولنج موجب آرتروز می‌شود؟
احتمالا شنیده‌اید که شکستن قولنج موجب آرتروز می‌شود، اما هیچ مدرک علمی این ادعا را تایید نمی‌کند. هر چند شکستن قولنج ممکن است منجر به مشکلات دیگری شود. در ادامه همراه ما باشید تا درباره این عادت و علت اینکه چرا باید شکستن قولنج را کمتر انجام دهید اطلاعات بیشتری کسب کنید.
تحقیقات در این خصوص چه می‌گویند؟
مطالعات متعددی برای پی بردن به رابطه بین شکستن قولنج و آرتروز انجام شده است اما تا به امروز هیچ ارتباطی در این زمینه کشف نشده است. در یک گزارش، محققان یک گروه 215 نفره را بررسی کردند. 20 درصد از این افراد اظهار کردند که به طور منظم قلنج خود را می‌شکنند.
نتایج نشان داد که 18.1 درصد از شرکت کنندگان که قلنج خود را می‌شکستند و 21.5 از افرادی که این کار را نمی‌کردند، در ناحیه دست دچار آرتروز بودند. محققان نتیجه گرفتند که احتمال ابتلا به آرتروز در هر دو گروه تقریبا یکسان بود.
در سال 1998 یک پزشک مطالعهی غیر رسمی را انجام داد که در مجله آرتروز و روماتیسم منتشر شد. به عنوان بخشی از آزمایش، پزشک قولنج دست چپ خود را دست کم دوبار در روز به مدت 50 سال می‌شکست، در حالی‌که قولنج دست چپ خود را برای اینکه امکان مقایسه فراهم شود، نمی‌شکست.
این پزشک تخمین زد که قولنج دست چپ او دست کم 36500 بار شکسته‌شدند. او به این نتیجه رسید که در هیچ کدام از دستانش علائم آرتروز دیده نشد و هیچ تفاوتی بین هر دو دست او وجود نداشت.
نتایج مطالعهی منتشرشده‌ای در سال 2017 با نتیجه‌گیری‌های این پزشک مطابق بود. محققان پی بردند که افرادی که قولنج خود را می‌شکنند، به اندازه افرادی که قولنج خود را نمی‌شکنند، عملکرد فیزیکی یکسانی دارند.
شکستن قولنج چه زمانی موجب آرتروز می‌شود؟
در حالی‌که تحقیقات به طور مصمم ادعا می‌کنند که شکستن قولنج منجر به آرتروز نمی‌شود، موارد زیر میتواند خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهد:
وجود آسیب مفصلی از قبل
چاقی یا اضافه وزن
مسن بودن
سابقه خانوادگی ابتلا به آرتروز
خانم بودن
عوارض شکستن قولنج
قولنج شکستن سبب آرتروز نمی‌شود، اما برخی تحقیقات ادعا می‌کنند که این عادت کاملا بی‌خطر نیست. اگر مفصل حین شکسته شدن قفل شود، قولنج شکستن میتواند منجر به آسیب در ناحیه دست شود. مطالعه انجام شده در سال 1990 نشان داد که شکستن قولنج مزمن ممکن است بر سلامت دست اثر بگذارد. محققان 300 شرکت کننده را بررسی کردند و متوجه شدند که آنهایی که قولنج خود را می‌شکنند، به میزان بیشتری دچار التهاب و ضعف در گرفتن اجسام بودند. این یافته بحث برانگیز است. با این‌حال مطالعهی منتشر شده‌ی جدیدتر در سال 2017 به این نتیجه رسید شکستن قولنج بر روی قدرت دست در گرفتن اجسام اثر نمی‌گذارد.
اگر هنگام قولنج شکستن موارد زیر را تجربه کردید، باید به پزشک مراجعه کنید:
درد
التهاب و تورم
صدای غیرعادی
کاهش جنبش و تحرک
عوارض شکستن قولنج گردن چیست؟
شاید با شکستن قولنج انگشتان مشکلی پیش نیاید، اما این موضوع در مورد شکستن قولنج گردن صدق نمی‌کند. چرا که مکن است به شریان‌های گردن آسیب وارد کند و حتی باعث سایش به مرور مهره‌ها شود مگر اینکه این شکستن توسط متخصص انجام شود.
درمان عوارض جانبی قولنج شکستن
در صورتی که التهاب دست را تجربه کردید، به پزشک مراجعه کنید. از جمله روش‌های درمان التهاب دست عبارتند از:
گرما درمانی یا سرما درمانی
استحمام با نمک اپسوم
استراحت
ماساژ دادن
برخی داروهای مشخص
برای بهبود قدرت دست و مفاصل، ممکن است پزشک انجام برخی تمرینات مشخص را به شما توصیه کند که در آن باید ابزار مختلفی را در دست بگیرید.
با قولنج خود چه کنیم؟
اگر درد و محدویت حرکت شما ناشی از اسپاسم و گرفتگی عضلانی باشد، باید به شناخت علت و درمان آن پرداخت؛ مثلا برخی داروهای پایین آورنده کلسترول خون، داروهای فشار خون بالا ، داروهای ضد آلزایمر و ضد پارکینسون می توانند موجب گرفتگی‌های عضلانی شوند. اگر داروی خاصی را به طور مرتب مصرف می‌کنید و دچار گرفتگی عضلانی شده‌اید، شاید عاقلانه‌ترین کار ممکن، مراجعه به پزشک باشد.
این امر گاهی اوقات ممکن است به یک عادت وسواسی تبدیل شود. در این صورت باید با پزشک خود درباره روش‌های درمانی مختلف که میتواند به شما در کنترل شکستن‌قولنج کمک کند مشورت کنید. اگر شکستن‌قولنج در زندگی روزمرهتان تداخل ایجاد می‌کند، با یک متخصص مشورت کنید.
چگونه این عادت را ترک کنیم؟
اگر عادت به شکستن‌قولنج دارید و می‌خواهید این عادت را متوقف کنید، کارهای زیر را انجام دهید:
دستان خود را مشغول نگه دارید. یک مداد یا یک سکه را در دستتان بچرخانید تا دستتان مشغول شود و قولنج شکستن را فراموش کنید.
حواستان را پرت کنید. زمانی که می‌خواهید قولنج خود را بشکنید، کاری که در همان لحظه انجام می‌دهید را متوقف کرده و کار دیگری را انجام دهید.
از کش استفاده کنید. برخی افراد گزارش کردند که موفق شدند برخی عادات بد خود، نظیر قولنج شکستن را بوسیله بستن یک کش دور مچ دست خود ترک کنند.
به یک متخصص مراجعه کنید. اگر شکستن قولنج در زندگی روزمرهتان تداخل ایجاد کرد، احتمالا به کمک یک متخصص برای ترک این عادت نیاز پیدا خواهید کرد. یک پزشک یا درمانگر به شما برخی انواع رفتار درمانی را پیشنهاد کند.
نکته پایانی
اگر قولنج خود را می‌شکنید، بهتر است بدانید که هیچ مشکل جدی برای سلامتی‌تان بوجود نمی‌آید. در واقع برخی افراد گزارش می‌کنند که با شکستن قولنج احساس لذت و راحتی می‌کنند. اگر چه این عادت منجر به آرتروز نمی‌شود، اما ممکن است قدرت گرفتن اجسام در دستتان را تحت تاثیر قرار دهد. اگر این عادت روی زندگی روزمرهتان اثر گذاشت، با دکتر خود درباره رفتار درمانی مشورت کنید.