تاریخ: ۱۴۰۰/۱۰/۱۷
آب را دریابیم
سردار صدیقی (نویسنده و پژوهشگر)

مهم ترین عامل تمرکز جمعیت در یک منطقه آب است، درست همان گونه که در قدیم می گفتند هر جا آب هست، آبادانی هم هست. نظام های اقتصادی براساس اشتغال افراد در فعالیت هایی که به تولید کالا و خدمات منجر می شوند، شکل گرفته اند و این افراد اگر قرار است مولد باشند برای سلامت، بقا و سبک زندگی به آب نیاز دارند. سیستم های کشاورزی می توانند در نتیجه تغییرات حوزه آبی فلج شوند. فصل رشد محصول در برخی مناطق تغییر می کند و همراه خشک سالی، آب وهوای سخت و فقدان برف های انباشته، افزایش تنوع حیوانات خانگی، کاهش منابع آب های زیرزمینی و مناطق جنگلی، به کاهش محصولات کشاورزی و دام در سراسر جهان منجر می شود. آب هم به صورت مستقیم در تولید کالاها، هم کشاورزی و هم صنعتی کاربرد دارد. حتی فناوری اطلاعات و سیستم های ارتباطی پیشرفته برای تولید انرژی و خنک سازی سرورهای رایانه ای که جهان آنلاین به آن وابسته است، به آب متکی هستند. آب یکی از ملزومات اساسی برای تولید کالا و ارائه خدمات است که به شدت تحت تاثیر اقلیم کاهش یافته است. کاهش سطح زیر کشت و تولید محصولات زراعی و باغی، کاهش بارندگی، کاهش حاصلخیزی جنگل ها و مراتع، افزایش مرگ ومیر دام ها و کاهش سطح فضای سبز نمونه هایی از اثرات و پیامدهای مستقیم کاهش آب است. کاهش سطح زیر کشت و تولید محصولات زراعی، باغی و دامی می تواند به کاهش درآمد کشاورزان، باغداران، دامداران و شاغلین این بخش، مهاجرت دائم فصلی، افزایش قیمت غذا، رشد بی کاری، کاهش درآمدهای مالیاتی ناشی از کاهش مخارج مصرفی، افزایش جرائم دعوی و مشکلات حقوقی در زمینه تاخیر در بازپرداخت وام های بانکی منجر شود که این موارد هم از اثرات غیرمستقیم تغییر اقلیم است. کمبود آب می تواند تاثیر چشمگیری بر زندگی روستائیان بگذارد و سبب مهاجرت آنها به شهرها شود که این پدیده در فرایند صنعتی شدن کشورها ظاهر شد و می توان گفت که بسیاری از تحولات اجتماعی جوامع ناشی از همین پدیده است. همراه با صنعتی شدن شهرها جذب جوانان جویای کار مازاد در بخش کشاورزی از روستا به شهر به نفع فعالیت های صنعتی و خدماتی آغاز شد. تولیدات در مناطقی که تاثیر بیشتری از تغییرات اقلیمی می پذیرند کاهش پیدا کرده و با از دست رفتن مشاغل، مهاجرت و تخلیه شدت خواهد گرفت و از آنجایی که کشاورزی منبع اصلی اشتغال در بسیاری از روستاهای ماست، تغییر اقلیم سبب افزایش محرومیت و مهاجرت روستائیان به شهرها خواهد شد. کمبود آب یک مسئله مشترک است که تمامی کشورهای جهان را به چالش می کشد. آب در فعالیت های کشاورزی برای تولید مواد غذایی به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد، درحالی که بارش ها در طول این مدت سیر نزولی داشته است. کارشناسان تاکید می کنند که مشکل کمبود آب در آینده به دلیل تغییرات آب وهوا و مصرف بیش از حد آب تشدید خواهد شد. آیا شهروندان در مورد مباحث مربوط به آب پاک آگاهی دارند و از پیامدهای کمبود آن آگاهی بیشتری پیدا می کنند؟ آیا به دلیل کمبود آب درگیری ها بروز خواهند کرد؟ آیا شهرهای بزرگ و شرکت های جهانی نقش برجسته تری در تامین آب خواهند داشت؟ دیجیتالی شدن چه تاثیری بر زنجیره ارزش آب پاک دارد؟ در مورد مقررات چطور؟ اینها سوالاتی است که ذهن پژوهشگران و کارشناسان را به خود متوجه کرده و برای رسیدن به پاسخ این سوالات، به تحقیقات بیشتری نیاز است.