به گزارش هاژه، از زمان شکلگیری شهر مهاباد، بخش مرکزی این شهر مرکز تجارت، خدمات برای شهرستان و سایر شهرهای همجوار بوده است.
در طول یک قرن معابر و شوارع آن دست خوش تغییر نبوده اما هر روز به تراکم ارائه خدمات و مراکز تجاری آن اضافه شده است.
اگرچه تجمع ارائه خدمات و تجارت در یک نقطه از نظر دسترسی راحت به نظر میرسد، اما ترافیک ایجاد شده در بخش مرکزی شهر مهاباد حالا به یک معضل تبدیل شده است.
بر اساس ضوابط شهرسازی بسیاری از مراکز تجاری و خدماتی بخش مرکزی مهاباد ازجمله بانکها، مدارس، پاساژها و... باید در خیابانهای فرعی قرار داشته باشند.
درحال حاضر امکان تعریض خیابانها و جراحیهای کالبدی در بخش مرکزی مهاباد وجود ندارد و نمیتوان مشکلاتی ترافیکی مهاباد را ریشه کن کرد، اما با برخی تغییرات میتواند مشکلات را به حداقل رساند.
علاوه بر ایجاد آلودگی و تراکم مراکز تجاری و خدماتی؛ پارک خودروها، خودروهای تک سرنشین، تخلفات پارک ممنوع و حتی نحوه رانندگی برخی شهروندان، از مشکلاتی هستند که بخش مرکزی مهاباد با آن روبرو است.
پارک خودروها در دو طرف خیابانهای باریک بخش مرکزی به رویهای ثابت تبدیل شده و پارکهای دوبل چند دقیقهای و چند ثانیهای برخی رانندگان در لحظه به یک گره ترافیکی تبدیل میشود.
اگرچه هزینه یک بار پارک خودرو در پارکینگ زیاد به نظر نمیرسد، اما برخی رانندگان و بازاریان قیمت آن را برای چندبار در روز بالا دانسته و از آن استقبال نمیکنند.
برخی رانندگان هم به استفاده از خودرو عادت گرفتهاند و هر کجا که کار داشته باشند، اقدام به پارک خودرو میکند.
این رویه غلط در حالی است که در بیشتر شهرهای جهان، استفاده از دوچرخه در بخش مرکزی شهر به یک فرهنگ تبدیل شده و پیادهرویهای چند دقیقهای برای آنها امری عادی است.
در بسیاری از شهرهای جهان ازجمله پاریس، هلسینکی، لندن و... تردد خودروها در بخش مرکزی مستلزم پرداخت مالیات است!
خیابان گردی با خودرو در خیابانهای شهر مهاباد از دیگر فرهنگهای غلطی است که در بین بسیاری از جوانان رایج است که عصرها به اوج خود میرسد.
خودروهایی که بدون هدف خاصی در خیابانهای بخش مرکزی سرگردانند و رژه میروند.
برخلاف تصور بیشتر افراد، رانندگی با سرعت بالا در بخش مرکزی خود به ایجاد ترافیک تبدیل میشود.
مدت زمانی که یک خودرو بدلیل سرعت بالا کامل توقف میکند و دوباره حرکت میکند از خودرویی که بصورت یکنواخت حرکت میکند زمان بیشتری مصرف میکند.
ترافیک روان و یکنواخت در بخش مرکزی شهر علاوه بر کاهش زمان رسیدن به مقصد و طی کردن مسافت نقش مهمی در آرامش روحی و روانی رانندگان و شهروندان دارد.
تراکم زدایی از مراکز تجاری و خدماتی بخش مرکزی وظیفهای است که مسوولان شهرستان باید آن را لحاظ کنند.
تغییرعادتهایی نظیر پارک دوبل، خیابان گردی و جایگزینی دوچرخه و پیادهروی بجای خودرو جز وظایفی است که شهروندان برعهده دارند و رسانههای جمعی و خانوادهها باید در این زمینه فرهنگسازی کنند.
افزایش نیروهای راهنمایی و رانندگی برای نظارت بیشتر و حذف پارک خودروها در خیابان در بازه زمانی چندماهه نیز میتواند نقش مهمی تغییر برخی رفتارها ایجاد نماید.
سرهنگ حاتم ابراهیمی رییس راهنمایی و رانندگی شهرستان در اینباره معتقد که مهاباد همواره سرآمد شهرهای فرهنگی کشور است اما با توجه به اینکه میزان تصادفات و مرگ و میرهای ناشی از آن در مهاباد در مقایسه با سایر شهرها بالاتر است، نیازمند فرهنگسازی در این زمینه میباشیم.
وی افزود: انجام حرکات نمایشی با خودرو و تردد خودروهای تک سرنشین و خیابان گردی که بیشتر در بین جوانان مهابادی مشاهده میشود، نیازمند فرهنگ سازی و نظارت بیشتر خانوادهها بر این موضوع است.
ابراهیمی تصریح کرد: حل مشکلات ترافیکی شهر با جریمه تعبیر اشتباهی است و راهکاری منطقی و کارآمد نیست.
وی با بیان اینکه ترافیک شهر مهاباد بر زندگی همه شهروندان تأثیر گذار است، اضافه کرد: درحال حاضر بخش مرکزی شهر شامل خیابانهای شهرداری، میدان آرد، ملاجامی، چهارراه، سه راه وفایی، میدان ساعت و ... با معضل ترافیک دست به گریبان هستند، به نحوی که ترافیک بخش مرکزی حتی شهروندان ساکن در شهرک کارمندان و حاشیه شهر را تحت تأثیر قرار داده است.
رییس راهنمایی و رانندگی شهرستان مهاباد در ادامه اظهار کرد: درحالیکه تمام مراکز خدماتی شهر مهاباد ازجمله ادارات، مدارس، بانکها، مراکز رفاهی و تجاری در مرکز شهر قرار دارند، ایجاد گره ترافیکی دور از انتظار نیست.
حاتم ابراهیمی افزود: تاریخ احداث خیابان ها به 50 سال قبل برمیگردد و در حال حاضر گنجایش این حجم از خودرو و ترافیک را ندارد.
وی تصریح کرد: حل مشکل ترافیکی مهاباد نیازمند اقدامی همه جانبه است و در کنار آن میتوان از ترکم زدایی از مرکز شهر با انتقال شعب بانک به محلات، تغییر رفتارهای رانندگی، استفاده از پارکینگ و فرهنگسازی برای مراجعه در زمان مناسب بصورت پیاده به بخش مرکزی استفاده کرد.
به گزارش هاژه، تمرکز زدایی در حوزه خدماتی شامل بانکها و کلینیک و مطبهای پزشکی یکی از مهمترین اقدامات اولیه میتواند باشد.
تجربههای ناموفقی در زمینه ورود مهندسین مشاور به برخی طرحهای شهری وجود دارد که در آن بجای استفاده از کارشناسان، دانشجویان و کارآموزان استثمار میشوند، لذا مشارکت کارشناسان بومی ،تهیه تدوین برنامه را کارآمدتر خواهد کرد.
برای نمونه درحالیکه تمامی مطبهای پزشکی در بخش مرکزی شهر در ساختمانهای متراکم، بلندمرتبه و بدون پارکینگ مکانیابی شدهاند، طبیعتا باید انتظار گره ترافیکی داشت، لذا طرحهای ابتکاری همچون پارکهای پزشکی و انتقال مراکز پزشکی به خارج از بخش مرکزی از اقداماتی است که شهرداری مهاباد را میتواند به الگویی برای سایر شهرها تبدیل کند.
بخش از ترافیک شهر ناشی از گردش تاکسیهاست که در بیشتر شهرهای کشور پارکسوار به عنوان یک راهحل کارآمد نتیجه داده است.
ایجاد لاین ویژه اگرچه به روان شدن ترافیک کمک کرده اما مخالفانی دارد که معتقدند که احداث آن منجر به بی روح شدن فضای جلو مغازه شده است.
درحالیکه عموما ضلع شرقی خیابان جمهوری به چهارراه آزادی به پارکهای غیرمجاز اختصاص یافته، برخی کارشناسان ایجاد لاینی ویژه برای عبور خودروهای اورژانسی و یا دوچرخه و موتورسیکلت را پیشنهاد میکنند، تا ضمن اینکه ار پارک خودرو جلوگیری میکند، ترافیک این خیابان را روانتر خواهد کرد، همچنین اجرای لاین ویژه را میتوان در مورد خیابان چهارراه آزادی به سه راه وفایی نیز اجرا کرد تا از بار ترافیکی آن بکاهد.