«ترس» یکی از واکنش های هیجانی است که کودکان به مرور زمان میاموزند برخی از این ترس ها طبیعی و برخی حالت فوبیا پیدا می کنند و ممکن است امنیت زندگی افراد را در بزرگسالی به خطر بیاندازند.
واقعیت این است که همه مردم از یک سری مسائل طبیعی مثل زلزله، صدای مهیب یا ارتفاع می ترسند و این کاملا طبیعی است اما برخی دیگر ترس ها مثل پارس سگ از فاصله دور یا دیدن سوسک و حشرات دیگر غیر طبیعی و افراطی است که از نظر بقیه مردم غیرطبیعی و غیر منطقی است.
با هر نوع ترسی یک سری مکانیزم های فیزیکی در بدن به راه می افتد که واکنش جنگ و گریز را برای افراد فراهم می کند این مکانیزم ها مثل تپش شدید قلب، افزایش فشار خون و تعریق و در نهایت فرار است.
برخی بزرگسالان تصور می کنند که اگر در دوران کودکی برای ساکت کردن بچه ها یا انجام دادن برخی کارها بچه ها را از یک سری چیزها یا مکان ها بترسانند، اتفاقی برای آنها در بزرگسالی نمی افتد در حالیکه خیلی از این ترس ها فوبیا شده و در وجود بچه ها نهادینه می شود و تأثیر منفی روی رشد آنها می گذارد.
برخی موقعیت ها و موارد هستند که باعث تبدیل یک ترس طبیعی به غیر منطقی و فوبیا می شوند. به برخی از این موارد اشاره می کنیم:
۱- ترس از لولو
ترساندن کودک از موجودات خیالی که اصلاً وجود ندارند باعث تعمیم ترس شان به اژدها، دایناسور، روح و.....می شود.
۲-حشرات و حیوانات
وقتی کودکت را از حشرات و یا حیوانات خاصی مثل مورچه، مگس و یا زنبور می ترسانی کم کم کودکت از سایر حشرات و یا حیوانات هم خواهد ترسید.
۳-دزد
کودکان به اندازه کافی بعد از ۲/۵ سالگی دچار ترس هایی می شوند، شما لطفاً ترس هایی را وارد گنجینه ترس هایشان نکنید. وقتی کودکتان را با دزد می ترسانید و می گویید اگه نخوری آقا دزده میاد می خور،ه کودک همیشه ترس از گم شدن و دزدیده شدن خود را پیشاپیش خواهد داشت.
۴-بابا
«اگر حرفم و گوش نکنی میگم بابا حالتو جا بیاره»، بابای بیچاره از هیچ جا خبر نداره و فرزند کم کم به خاطر ترسی که با تهدید همراه شده ازش فاصله میگیرد.
۵- آقا پلیس
«اگر نخوابی آقا پلیس میاد و تو رو می بره ها». ترس از پلیس را توی وجود فرزندت راه نده ، بعد ها چه جوری میخوای بهش یاد بدی که اگر گم شدی برو پیش آقا پلیس!
۶- آقای دکتر
وقتی به هر دلیلی بچه ات را از دکتر می ترسونی به خاطر غذا خوردن و یا سرویس بهداشتی رفتن و.....، بعدها وقتی کودک مریض باشه و یا نیاز به دندانپزشکی داشته باشه مقاومت بیشتری می کنه.
۷- دستشویی و یا حمام
اگر برای اینکه کودک خود را مطیع کنید هی بهش می گید می ندازمت حموم و یا دستشویی .....، باعث می شید کودک تو دستشویی رفتن و یا حمام کردن دچار ترس بشه، مقاومت کنه و از محیط اونجا هم بترسد.
والدین بیشترین نقش را در ماندگاری ترس در ضمیر کودکان دارند ، والدینی که به خاطر ترس شخصی خود از یک چیز این ترس را در کودک خود به جا می گذارند، یا اینکه از تهدیدهایی برای تربیت فرزند یا آرام کردنش استفاده می کنند مثل «ما می ریم آمپول بزنیم، تو نیا»، «غذا بخور وگرنه گرگه میاد»، «می دم نون خشکی ببرتت اگر شیطونی کنی» یا «اگر نمره 20 نیاری تنبیه می شی» بچه ها را مستعد ترس و مشکلات روانی می کنند.
یکی از ترس های طبیعی بچه ها در سن دو سالگی ترس از جدایی از والدین است، این ترس با بزرگ شدن ممکن است شدت بگیرد این ترس گاهی با علائمی مثل سردرد یا معده درد همراه می شود. دیگر ترس بچه ها در گروه سنی دو تا پنج ترس از تنهایی است که می بایست توسط والدین درک و مدیریت شود تا سلامت عاطفی کودک تامین شود.
اگر احساس کردید کودکتان دچار ترس موقع خواب ، بیداری یا جدا شدن از شما است، با او صحبت کنید و به او بفمانید که او تنها کسی نیست که می ترسد و او را تشویق به کارهای پرهیجان کنید. یکی از بهترین راهکارها کتابخوانی برای بچه ها با شخصیت هایی است که به کودک کمک می کند ترس هایش را بشناسد و با آن کنار بیاید.
منبع: خبرگزاری فارس