به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی هاژه، از آلودگی تنها منبع آب شرب مهاباد بیش یک دهه می‌گذرد و هر ازگاهی منابع آلوده کننده این سد در جلسات شهرستان مورد بررسی قرار می‌گیرد.
سرازیر شدن فاضلاب روستاهای بالا دست به مخزن سد، پشم و فضولات حیوانی، سموم و کودهای شیمیایی و برهم خوردن اکوسیستم بدلیل نابودی گونه‌های ماهی بومی جلبک‌خوار و جایگزن شدن گونه‌های جدید ماهی سوف و میگو از دلایل عمده بروز آلودگی آب سد مهاباد است.
مسوولان شهرستان در یک دهه گذشته فعالیت شیلات در سدهای آب شرب را ممنوع اعلام کرده و خواستار انحلال تعاونی صیادان و ممنوعیت فعالیت آنها در این سد شده‌اند، اعضای تعاونی نیز خواستار جبران خسارات و یا جایگزینی مکان و مشاغل جایگزین شده‌اند.
رضا جهین مدیر امور آب شهرستان مهاباد، صبح امروز در آخرین جلسه شورای حفاظت از منابع آب شهرستان با بیان اینکه «آبزی پروری در آب شرب بازی با جان مردم است»، اظهار کرد: در سال 1389 تنش آبی بدلیل فعالیت آبزی پروری در سد مهاباد روی داد و بر اساس مطالعات صورت گرفته، آبزی پروری و یا فعالیت صیادی در مخزن سد مهاباد، یکی از عوامل اصلی ایجاد آلودگی در این سد می‌باشد.
وی با اشاره به برهم خوردن اکوسیستم دریاچه سد مهاباد، افزود: گونه‌های بومی این دریاچه ازبین رفته و 2 گونه سوف و میگو که گوشت خوار هستند به گونه غالب سد مهاباد تبدیل شده و همین امر موجب افزایش جلبک و دیاتومه در مخزن سد شده است.
جهین با بیان اینکه از سال 1383 هیچ گونه قرارداد و یا مبلغی در رابطه با فعالیت صیادان در این شهرستان اخذ نشده، تصریح کرد: برابر آخرین نامه وزارت نیرو، هرگونه آبزی پروری در منابع آب شرب ممنوع اعلام شده است.
قلی زاده رییس دفتر محیط زیست سازمان آب منطقه‌ای استان آذربایجان غربی نیز در این رابطه اظهار کرد: در سطح کشور تنها در 2 سد مهاباد و بوکان فعالیت آبزری پروری و صیادی صورت می‌گیرد و رییس سازمان شیلات کشور نیز در نامه‌ای فعالیت آبزی پروری در سدهای بوکان و مهاباد را ممنوع اعلام کرده است.
وی افزود: در سطح کشور حتی در سدهای مخزنی با گنجایش چند میلیارد متر مکعب آب نیز فعالیت آبزی پروری و صیادی انجام نمی‌شود و برای سد کوچکی همچون مهاباد که ظرفیتی کمتر از 200 میلیون متر مکعب دارد، هرگونه فعالیت آبزی پروری و یا صیادی توجیهی ندارد.
محمدباقر قریشی رییس اداره شیلات و آبزیان آذربایجان‌غربی در این جلسه اظهار کرد: بخش عمده آلودگی سد مهاباد مربوط به فاضلاب خانگی روستاهای بالادست و فاضلاب کشاورزی ازجمله سموم و کود شیمیایی است.
وی با بیان اینکه آبزی‌پروری و صیادی 2 مقوله جداگانه هستند، افزود: با حذف تعاونی صیادان مهاباد مشکل آلودگی سد مهاباد رفع نخواهد شد و علت مشکل به وجود آمده در اکوسیستم دریاچه، عدم رهاسازی گونه‌های بومی و جلبک خوار است.
قریشی تصریح کرد: مشکلی با انحلال تعاونی صیادان مهاباد نداریم ولی باید خسارت‌های ناشی از آن از محلی تأمین گردد.
نماینده تعاونی صیادان مهاباد نیز در این جلسه اظهار کرد: این تعاونی دارای 41 عضو اصلی و 51 نفر نیز بصورت غیر مستقیم از آن امرار معاش می‌کنند. در چند سال گذشته برای فعالیت با سازمان آب منطقه‌ای قرارداد داشته‌ایم و تمامی امور بر اساس مجوز صادر شده صورت گرفته است.
وی افزود: مگر می‌شود کسب و کار بیش از 100 نفر را بدون جبران خسارت ازبین برد، درحالیکه این افراد بیش از 2 دهه است با مجوز قانونی در این زمینه فعالیت می‌کنند.
وی با اشاره به کاهش شدید میزان صید در سد مهاباد، تصریح کرد: بسیاری از اعضای این تعاونی توان پرداخت بیمه، تأمین هزینه‌های زندگی خود را نداشته و شغلی دیگر برای امرار معاش سراغ ندارند.
وی با انتقاد از سیاست‌های سازمان آب منطقه‌ای و ستاد احیای دریاچه ارومیه اظهار کرد: علی‌رغم اخذ موافقت اصولی با ایجاد آبزی پروری در روستای قره‌داغ و صرف هزینه زیاد در سال 1395، تاکنون به نتیجه نرسیده است.
وی در پایان خواستار واگذاری بازارچه آبزیان مهاباد به اعضای تعاونی صیادان مهاباد برای جبران خسارت شد و گفت: واگذاری این بازارچه به اعضای تعاونی می‌تواند زمینه را برای شروع کسب و کاری جدید فراهم کند.
عارف خدرلو فرماندار مهاباد نیز در این جلسه اظهار کرد: به دنبال ضربه زدن به منابع درآمدی هیچ فرد و یا تعاونی نیستیم، اما حفظ سلامت تنها منبع آب شرب مهاباد در اولویت اصلی قرار دارد.
وی با بیان اینکه هم اکنون ۹۲ درصد آب شرب سطح شهر از محل تصفیه خانه جدید تامین می‌شود، گفت: تلاش می کنیم از ابتدای سال آینده آب شرب تمام نقاط شهری از محل تصفیه خانه جدید تامین شود تا مشکلات آب سالم به کمترین حد برسد.
خدرلو، در خصوص رفع تصرفات اراضی بالادست سد مهاباد نیز اظهار کرد: با تشکیل کارگروه رفع تصرفات و هماهنگی با دادستانی باید تمام تصرفات غیرمجاز توسط اداره امور آب شناسایی و اداره برق نیز لیست اماکن که دارای برق در این محدوده هستند، را به فرمانداری جهت جمع آوری و قطع آن ارائه کند.
به گزارش هاژه، تا به امروز مشخص نیست چرا و چگونه مجوز صیادی در تنها منبع آب شرب مهاباد صادر شده و بعد از چند دهه فعالیت با بروز مشکلات آلودگی، فعالیت صیادی و آبزی پروری به عنوان یکی از عوامل اصلی آلوده کننده ممنوع اعلام شده است.
با گذشت بیش از 2 دهه، فعالیت بیش از 40 صیاد مهابادی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و هر روز بر میزان آلودگی سد مهاباد افزوده می‌شود و معلوم نیست این روند تا زمانی ادامه خواهد داشت.