در آستانه سال نو میلادی و همان زمانی که ما در تدارک اولین یلدای کرونایی در ایران بودیم، بوریس جانسون، نخست وزیز انگلستان، طی بیانیه‌‎ای از انتشار نوع جدیدی از ویروس کرونا در لندن خبر داد. او گفت وقتی ویروس روش حمله‌اش را تغییر می‌دهد، ما هم باید روش دفاعی‌مان را تغییر بدهیم. این گفته‌های جانسون آغازگر دور جدیدی از قرنطینه‌های سخت‌گیرانه شد.

از فردای آن روز و بلافاصله کشورهای اروپایی مرزهایشان را بر روی انگلیسی‌ها بستند. در همین اثنا زمزمه‌هایی از گسترش انواع جدیدی از ویروس کرونا در برزیل و آفریقای جنوبی به گوش رسید. ویروس در انگلستان شیوع پیدا کرد و بر اساس گزارش‌های رسانه‌های انگلیسی تا دی‌ماه سال جاری دو سوم ابتلا در لندن از نوع جدید بوده است.

زمانی که یک نوع ویروس همه‌گیر می‌شود در این مدت دچار جهش‌های زیادی می‌شوند. هرچند که تعداد زیادی از این جهش‌ها اهمیت چندانی ندارند. اساسا، گونه‌های متفاوتی از این ویروس‌ها  با همدیگر در حال جدال هستند تا در نهایت یکی از آن‌ها گوی رقابت را ار دیگری برباید. در حال حاضر به نظر می‌رسد از میان تمام این ویروس‌ها، آن نوعی که در انگلستان شیوع پیدا کرده در حال حمله و یورش به تمام جهان است.

با شیوع بیشتر همه‌گیری و مصون شدن بیشتر آدم‌ها نسبت به ویروس و همچنین شروع واکسیناسیون، ویروس برای بقا ممکن است، جهش‌های مهم‌تر و قابل توجهی داشته باشد. این جهش ممکن است، آن را بیشتر از پیش مسری کند و یا به گونه‌ای باشد که سیستم ایمنی ما در مقابل آن نتواند کاری به پیش ببرد.

در میان بعضی از این ویروس‌های جهش یافته، مکانیسم اتصال ویروس به سلول‌های بدن تغییر پیدا کرده است. این جهش باعث شده که «پروتین خاری» دچار دگرگونی شود. پروتین خاری در واقع همان خارهایی است که در مدل شبیه‌سازی شده ویروس کرونا می‌توانید ببینید. مهمترین سلاح و ابزار ویروس کرونا برای اینکه به بدن ما نفوذ کند و بر روی آن قفل شود همین خارها هستند. به همین دلیل، جهش ویروس و تغییر پروتئین خاری آن می‌تواند توانایی‌های ویروس برای سرایت به سلول‌های ما را افزایش دهد.

از میان این ویروس‌های جهش یافته‌ی کرونا 3 تا از آن‌ها بیشتر مشهور شده‌اند:

اولی، نسخه‌ی بریتانیایی آن است که راحت‌تر و سریع‌تر گسترش می‌یابد و در مقایسه با سایر ویروس‌ها مرگبارتر است.

دومی، نسخه‌ی آفریقای جنوبی است که با نوع بریتانیایی هم اشتراکاتی دارد.

و نسخه‌ی سوم آن برزیلی است. این نوع به گونه‌ای جهش یافته که ممکن است بر توانایی بدن در تولید آنتی بادی تاثیر بگذارد.

بر اساس اعلام سازمان آمار ملی بریتانیا ، علائمی چون سرفه، گلودرد، خستگی، درد عضلات و تب بیشتر در افراد مبتلا به نوع بریتانیایی ویروس کرونا شایع است. با این حال افرادی که به نوع بریتانیایی کووید ۱۹ مبتلا می شوند، کمتر از نبود حس بویایی و چشایی شکایت دارند. هم چنین مطالعات این سازمان هیچ تفاوتی را در نوع شدید بیماری و بروز علائمی چون تنگی نفس و سردرد پیدا نکرده است.

پیش‌تر گفته می‌شد که اطلاعاتی مبنی بر کشنده بودن این ویروس جدید در دسترس نیست. اما بوریس جانسون گفته که مسئولان کشورش به شواهدی دست یافته‌اند که این ویروس علاوه بر کشنده‌تر بودن، سریع‌تر نیز شیوع می‌یابد.

به گزارش رسانه‌های آمریکایی این گونه با چنان سرعتی در سراسر آمریکا در حال گسترش است که مبتلایان مربوط به آن در هر 10 روز دو برابر می‌شود. در ایران نیز، کیانوش جهاندار رئیس روابط عمومی وزارت بهداشت می‌گوید ۱۷ نفر در ایران به این ویروس جهش‌یافته مبتلا شده‌اند که ۷ نفرشان در قزوین هستند.

به گفته دکتر کاترین اسملوود، عضو ارشد سازمان بهداشت جهانی در اروپا «جهش مدام ویروس امری اجتناب ناپذیر است، اما آنچه نگران کننده است نوع جدیدیست که چند هفته و چند ماه است در گردش است، این ویروس دوباره شروع به جهش می‌کند و جهش‌های جدید می‌تواند بر روی روش‌های پیشگیری و درمان تأثیر بگذارد. با این حال ما از نظر ایمنی و اثربخشی واکسن ها از پس ویروس برمی‌آییم».

با بررسی آرای متخصصان پزشکی در می‌یابیم که برای اینکه ویروس آن‌قدر تکامل یابد که واکسن‌ها را بی‌اثر کند، به سال‌ها و یا دست‌کم ماه‌ها زمان لازم دارد. هر چند که جهش رخ داده بر روی پروتئین خاری می‌تواند کار واکسن‌ها را دشوار کند. کار واکسن‌ها به گونه‌ای است که علیه همین پروتئین‌های خاری در بدن پادتن تولید کند. تاکنون واکسن‌های بیونتک فایزر و آکسفورد آستروزنکا در مقابل گونه‌ی بریتانیایی جوابشان را پس داده‌اند ولی در مقابله با نوع آفریقای جنوبی ناموفق بوده‌اند.

علیرضا رئیسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا می‌گوید تنها راه مقابله با ویروس کرونای انگلیسی همان رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی یعنی ماسک زدن، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، شست‌وشوی مداوم دست‌ها و تهویه مناسب در فضای بسته است.