عصای سفید نماد استقلال افراد نابینا و روز جهانی عصای سفید، روز پاسداشت حقوق این افراد است. روزی کە بە جامعه یادآور می‌شود کە نابینایان نیز برای خود حق و حقوقی دارند، حق و حقوقی که نە از سر ترحم، بلکه از روی یک وظیفه قانونی، انسانی و اخلاقی باید برای آنان محفوظ بماند. باید برای آنان و حضورشان در جامعه ارزش قائل شد.

با نگاهی گذرا بە اطرافمان (بە عنوان مثال مهاباد) درخواهیم یافت کە بە چه میزان حقوق آنان رعایت شدە و بە چە نحوی حضور آنان را ارزشمند تلقی نمودەایم؟ میزان برخورداری آنان از فضای شهری بە چە میزان است؟ معابر، بانک‌ها، ادارات، خودپردازها، فضاهای ورزشی و حتی فضای مجازی برای آنان مناسب‌سازی شدە است؟ پاسختان صحیح است، بسیار کم. بە واسطه کم‌کاری قانون و مسوولان، دسترسی بە شهر و خدمات شهری برای آنان بسیار سخت است. عدم مناسب‌سازی فضای شهری برای نابینایان تا جایی پیش رفته که آنان قید حضور در اجتماع را زده و در کنج تنهایی خود خلوت گزیدەاند.

اگرچه در قانون به استفادە از معلولان و نابینایان در استخدامی‌های دولتی (سه درصد سهمیه) تاکید شدە اما در اجرای آن کوتاهی و اهمال‌هایی صورت گرفتە است. مدیران و صاحبان مشاغل، تاثیر نابینایی بر توانمندی فرد در انجام کار را شدید می‌پندارند و این ناشی ‌‌‌از تصورات غلط مبتنی بر اعتقادات و فرهنگ جامعه و القای آن بە ناخودآگاه افراد است.

طبق اظهارات مدیرعامل شبکه تشکل‌های نابینایان و کم‌بینایان کشور، در حال حاضر بیش از ۴۰ درصد دانشجویان معلول کشور نابینا هستند و سهم نابینایان در زمینه تحصیل در دانشگاه‌ها و فارغ‌التحصیلان بسیار بالاست.

اما نرخ بیکاری در میان نابینایان بە نقل از مقام فوق، "چهار برابر جامعه عادی‌است" کە همین آمار میزان مشکلات و محدودیت‌های آنان در زمینه اشتغال را نمایان می‌سازد.

نبود امکانات و عدم مناسب‌سازی باعث شدە است کە نابینایان از برخی حقوق سیاسی نیز منع شوند. بە عنوان مثال یکی از شروط کاندید شدن برای جلوس بر کرسی‌های مجلس شورای اسلامی، "صحت بینایی و شنوایی" است. این بدان معناست که نابینایان کە جمعیت آنان بە بالغ بر ٢٢٠هزارنفر در کشور می‌رسد، ‌نتوانند در مجلس وکیل داشته باشند.

با تمام تفاسیر فوق، بە نظر می‌رسد کە این جامعه است کە در قبال این قشر نابیناست. پانزدهم اکتبر نە روز آنان، بلکه روز ماست تا نسبت بە محدودیت‌ها و مشکلات این افراد بینا شویم. روز آن فرا رسیدە کە گامی بلند در راستای حفظ کرامت و سیانت از حقوق آنان از سوی جامعه و مسوولان برداشته شود تا بیش از پیش جهانشان تاریک نباشد.