یکم
مهرماه ١٣١٩ خورشیدی، در مشهد و در خانوادەای خوشصدا و البته مذهبی، کودکی چشم
باز کرد کە بعدها جان تازەای بە آواز بخشید. محمدرضا شجریان. پدربزرگش
از خوانندگان سرشناس مشهد و پدرش یکی از قاریان توانمند آن خطە بود. پدرش کلاسهای
تلاوت قرآن برپا میکرد و او نیز رفتە رفتە در این زمینه چیرە گشت.
برای اولینبار در سال ١٣٣١ صدای تلاوتش بە صورت رسمی از رادیو خراسان پخش شد. در سال ١٣٣٨ وارد دانشسرای مقدماتی مشهد شد. ورودش بە دانشسرا آغازی بود برای شروع رفاقتش با موسیقی. شجریان دیپلم دانشسرای عالی را میگیرد و به استخدام آموزش و پرورش در میآید و همزمان به تدریس در دبستان خواجه نظامالملک بخش رادکان میپردازد و نیز با سنتور آشنا میشود.
آشنایی با سنتور وی را بە فراگیری نت سنتور نزد جلال اخباری و شروع سنتورسازی و تحقیق برای بهتر کردن صدای سنتور سوق میدهد.
او نهایتا سال ١٣٤٦ بە رادیو رفت و صدایی کە برای تست از او ضبط شد در آذرماه همان سال بە صورت رسمی از رادیو منتشر شد.
او در اواخر دهه چهل نزد استادانی چون: احمد عبادی، اسماعیل مهرتاش، فرامرز پایور، عبداللە دوامی و نورعلیخان برومند اصول موسیقی را فرا گرفت. در سیویک سالگی ازدواج کرد کە نتیجه آن سه دختر و یک پسر است. او فرزندی دیگر نیز از همسر دوم دارد.
در سال ۱۳۴۹ همکاری خود با با برنامههای تلویزیون ملی ایران را آغاز میکند و همزمان به دریافت درجه خوشنویس ممتاز نایل میشود.
موسیقیدان، خوانندە موسیقی اصیل ایران، مبدع چند ساز موسیقی، بنیانگذار گروه موسیقی شهناز، رییس شورای عالی موسیقی ایران و... از عناوین و مناصبی است کە با نام او گره خوردە است. خوانندگان سرشناسی چون ایرج بسطامی، مظفر شفیعی، حسامالدین
سراج، حمیدرضا نوربخش، علی جهاندار و پسرش همایون از شاگردان شجریان بە شمار میروند.
در میان هواداران شجریان، بهار دلکش، مرغ سحر، رندان مست، آواز ابوعطا، دلشدگان، قاصدک، گلچهره و ربنای او محبوبیت بیشتری دارند. اجرای کنسرتهای شجریان به شهرهای ایران محدود نمیشود. او در بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکا هواداران بیشمار خود را بە سالن میکشاند.
وحید تاج از شاگردان او میگوید: در پشت تکتک تحریرهای استاد تفکر وجود داشت. شجریان معتقد بود موسیقی باید انسان را تفکر و اندیشیدن وا دارد. او در یک مصاحبه تلویزیونی میگوید: از نظر من موسیقی نە برای لذت آنی، بلکه برای واداشتن انسان بە اندیشە کردن است. بە همین جهت او در انتخاب شعر و آوازهایش نهایت وسواس را بە خرج میداد.
زندگی پر فراز و گرانسنگ محمدرضا شجریان پس از گذراندن دورەای طولانی از بیماری سرطان و مشکلات کلیوی در ١٧ مهرماه ٩٩ پایان یافت و امروز ١٩ مهرماه در شهر طوس بە خاک سپرده شد. شجریان رفت اما آثارش همچنان بە عنوان ارزشمندترین میراث موسیقایی ایران او را در قلب میلیونها هوادارش زندە نگه میدارد. بە قول حسین علیزاده، از نوازندگان و دوستان صمیمی او که در سوگش نوشت: «مهر با تو آمد، مهر با تو رفت. اما تو نمیروی و مهر با نام تو میماند. تو مهری و همه فصول مهربانی مهر تو، تو بزرگ بودی و بزرگ رفتی، اما چه کوچک،کوچکانی که چشم و گوش بستند و سیاه ماندند، تو تا ابد خواهی ماند... تو تا ابد خواهی خواند...»