پس از انفجارهای اسفند ماه سال گذشته دراستانبول که منجر به کشتهشدن ۵ تن و زخمی شدن ۳۶ تن دیگر شد اردوغان با انتقاد از رویکرد اروپاییها نسبت به تروریسم هشدار داده بود که چنین رویدادهایی بهزودی در شهرهای این قاره نیز به وقوع خواهند پیوست. دقیقاً چهار روز پس از هشدار اردوغان به اروپا، یعنی در ۲۲ مارس سال ۲۰۱۶ (۳ فروردین ۱۳۹۵) ، دو انفجار در فرودگاه «زاونتیم» بروکسل پایتخت سیاسی اروپا و یک انفجار در یکی از ایستگاههای قطار شهری رخ داد که در این انفجارها حداقل ۳۴ نفر کشته و ۱۳۶ نفر زخمی شدند.
در نشست سران اتحادیۀ اروپا و ترکیه در ۲٨اسفند۱۳۹٤ بروکسل طی تفاهم نامهای که به تصویب دو طرف رسید مقرر شد تردد پناهندگان به اروپا محدود و تحت کنترل در آید و در مقابل، ترکیه خواستار امتیازهای ویژۀ تجاری و تسریع در روند مذاکرات عضویت در اتحادیۀ اروپا و لغو روادید برای اتباع خود و چهار میلیارد دلار کمک مالی شد. برای جلب رضایت ترکیهای کە بە دلیل نقض حقوقات بینالمللی و بشری بە سرعت از جامعۀ جهانی فاصلە میگرفت، اروپا ناچار به دادن وعدۀ کمکھای مالی و امتیازھای تجاری میشد تا آن کشور را برای حل مشکلات بینالمللی با خود همراە کند.
ترکیه تصور می کرد پس از تصویب تفاهمنامۀ مزبور به مصونیت نظامی دست یافته و اتحادیۀ اروپا از کشتار جمعی کُردها توسط ارتش چشم پوشی میکند و این تفاهمنامە با اروپا را فرصتی برای سرکوب کُردها در داخل مرزهای خود میدید. چارلزمیشل، نخست وزیر بلژیک نیز با ابراز نگرانی از درگیریهای ترکیه با کُردها گفت: نمیتوانم مذاکراتی را بپذیرم که بیشتر شبیه باج دادن است.
پس از بحران در سوریه، هربار که روابط ترکیه با اتحادیۀ اروپا شکنندهتر میشد، اردوغان اتحادیۀ اروپا را تهدید به باز کردن مرزهایش برای عبور سیل پناهندگان به اروپا میکند و این یعنی احتمال تردد عناصر داعش به اروپا و در نتیجه حملات تروریستی. و هربار که تلاشهای ترکیه برای قطع کمکهای اروپا به کُردهای سوریه به شکست میانجامد، اردوغان از احتمال حملات انتحاری داعش در داخل شهرهای بزرگ اروپا سخن میگوید. و سرانجام پس از هر حملۀ انتحاری در اروپا، اردوغان در سخنرانیهایش تلاش میکند اروپا و ترکیە را در کنار ھم قربانی ترور بخواند و برای مقابلە با تروریسم، کُردھا و داعش را بعنوان ترور بینالمللی ترسیم میکند.
ھرچند کە سیاستهای داخلی و خارجی ترکیە در راستای سرکوب و مبارزه با کُردها بوده اما شکستهای سیاسی پی در پی این کشور در دو سال اخیر، نوعی آشفتگی سیاستورزی را در حاکمیت بوجود آورده است. واهمۀ ترکیه از مسئله کُرد باعث شده تا اختلافات خود را با روسیه و اسرائیل کنار گذاشته، با کشورهای عربی خلیج فارس وارد ائتلاف شود، بدون توجه به نزول اقتصادی و انزوای سیاسی کشور مردم خود را به توپ و تانک ببندد و عضویت در گروه کوچک شانگهای متشکل از چند کشور آسیایی را (به ناچار) جایگزین عضویت در اتحادیه اروپا کند.
در حالیکه بریتانیا به خارج شدن از اتحادیه اروپا میاندیشند، کشور ترکیه تلاش میکند بە عضویت در یکی از ائتلافات عربی، اتحادیه اروپا یا گروه شانگهای درآید. دستپاچگی در سیاست گذاریهای سران ترکیه و چرخشهای سریع سیاسی در چند سال اخیر که نظم و ثبات سیاسی را مشوش کرده باعث میشود در دراز مدت نتواند شریکی قابل اطمینان برای کشورها باشد.
روابط ترکیه و اروپا به سردی گراییده و مذاکرات برای عضویت این کشور در اتحادیه به حالت تعلیق در آمده است. پس از تصمیم اروپا برای تعلیق مذاکرات پیوستن ترکیه به این اتحادیه، رجب طیب اردوغان روز جمعه اتحادیه اروپا را تهدید کرد مرزهای ترکیه را برای ورود مهاجران غیرقانونی به کشورهای اروپایی باز خواهد کرد. اروپا متوجە است کە تهدیدات ترکیه بە هجوم آوارگان جنگ زده ختم نمیشود زیراکە با در نظر گرفتن ملایمات و ابھام در روابط ترکیه با داعش، بیم آن دارند عناصر انتحاری این گروە تروریستی به اروپا سرازیر شوند و ترکیە، عملیاتھای تروریستی این گروە در اروپا را همچون اهرم فشاری برای خواستهایش بکار بگیرد.
اکنون کە اتحادیه اروپا در آستانۀ سال نو میلادی و برگزاری جشنھایی با تجمعات بزرگ قرار دارد، ترکیه باز کردن مرزها به روی پناهجویان را همچون کارت فشار خود بر اروپا بکار میگیرد. به نظر می رسد کشور ترکیه و گروه تروریستی داعش در فرازو نشیبها به کمک همدیگر میشتابند تا بە پیشبرد اهداف یکدیگر کمک کنند و باید دید که تاکتیک آنھا در واکنش بە تصمیم اخیر اروپا چە خواھد بود.