به گزارش هاژه به نقل از Financial Times ، تحقیقات نشان میدهند که از سال ۱۹۵۸ تا امروز میزان دی اکسید کربن در جو بیشتر شده است. سالها است که از قله آتشفشان «ماونا لوا» در ایالت هاوایی آمریکا که ۳۴۰۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار دارد، هر ثانیه میزان دی اکسید کربن اندازه گرفته میشود. اما حالا اتفاق جدیدی افتاده: دانشمندان به دنبال پاسخ این سوال هستند که با توجه به کند شدن جریان اقتصاد جهانی، آیا میزان دی اکسید کربن در جو کمتر شده است؟
تحقیقات نشان میدهد که گازهای حاصل از سوخت فسیلی همچنان در حال افزایش است. محققان و مدافعان محیط زیست امیدوارند که سالانه ۱۰ درصد از رشد این گازها در جو کاهش پیدا کند و این آرزو غیرممکن نیست. حالا با گسترش ویروس کرونا این آرزو در آستانه محقق شدن قرار گرفته است. حدود ۶/۲ میلیارد نفر در جهان در وضعیت قرنطینه هستند و این وضعیت ممکن است اثراتی جدی بر محیط زیست بگذارد. یکی از این اثرات کم شدن تولید گازهای حاصل از سوختهای فسیلی است.
با قرنطینه شدن طیبعاً حمل و نقل کاهش پیدا میکند، صنایع کمکار میشوند و در نتیجه تولید گازهای گلخانهای هم کمتر میشود. حالا در این شرایط با افت تولید دیاکسید کربن در جهان مواجه هستیم. در ایالات متحده میزان تولید این گاز در سال جاری ۶/۷ درصد کاهش داشته است، بعد از بروز کرونا در اروپا نیز با کاهشی ۵۸ درصدی نسبت به وضعیت قبل از کرونا مواجهیم که پدیدهای بیسابقه است. بررسی ایستگاههای سنجش آلودگی هوا هم نشان میدهد که کیفیت هوای کلانشهرها از دهلی گرفته تا پکن و لوس آنجلس از همیشه پاکتر است. هیچوقت چنین فرصتی وجود نداشته است که چنین آزمایشی با این وسعت درباره اثر انسانها بر تولید گازهای حاصل از سوخت فسیلی انجام شود.
یک فرصت تکرار نشدنی
در هر حال اثرات کرونا بر محیط زیست در کوتاه مدت هم مشخص شد. آب برخی کانالها در ونیز در حال شفاف شدن است چون قایقها دیگر آب را گلآلود نمیکنند و صدای ترافیک لندن جای خودش را به صدای آواز پرندگان داده است. اما بسیاری از فعالان محیط زیست میگویند برای خوشحالی خیلی زود است. وضعیت کرونا همیشگی نخواهد بود و دوباره فعالیتها از سر گرفته میشود و با وضعیتی که بر صنعت و تولید گازهای گلخانه ای حاکم است به این زودی تولید آلودگیها متوقف نمیشود. اما ارزش علمی این پدیده آنجا است که به دانشمندان فرصت داده تا در وضعیتی که آلودگیهای کمتری تولید میشوند وضعیت اتمسفر و جو را با شرایط زیر نظر داشته باشند و راهکارهای تولید کمتر آلودگیها را بررسی کنند. نکته مهم این است که شاید هیچوقت نمیتوانستند این وضعیت را در شرایط آزمایشگاهی بهوجود بیاورند.
اطلاعات رصدخانه ایالت هاوایی نشان میدهد که در ماه مارس تولید گاز دی اکسید کربن حاصل از فعالیت خطوط هوایی ۳۱ درصد کاهش داشته است. این میزان برابر با ۲۸ میلیون تن گاز یا سوخت ۶ میلیون ماشین در یک سال است.
ترافیک هوایی جهانی ۶۵ درصد کمتر از زمان مشابه در سال قبل است. در مراکزی جهانی مثل هنگکنگ، انگلستان و سوئیس این ترافیک تا ۹۰ درصد کمتر شده است. فروش بنزین در آمریکا ۴۸ درصد کاهش داشته است. تقاضای نفت جهانی روزانه ۲۰ میلیون بشکه کمتر شده است. جالب است بدانید که ۴۰ درصد آلودگیهای ناشی از دیاکسید کربن محصول سوختن نفت است.
پاکیزگی دوامی نخواهد داشت!
شیوع ویروس کرونا اجلاسهای جهانی و مذاکرات محیطزیستی در سراسر دنیا را لغو کرده است. برای مثال قرار بود در جریان این مذاکرات، اروپا تا سال ۲۰۵۰ انتشار دیاکسید کربن را به صفر برساند. حتی برنامه تنظیم آب و هوایی اتحادیه اروپا تا ۲۰۳۰ هم احتمالاً معلق شود. اثرات اقتصادی کرونا میتواند به این سمتوسو حرکت کند که کشورها برای جبران کسری تولید خود و بحران ناشی از کرونا میزان فعالیتهای صنعتی خود را بالاتر ببرند و همین میتواند تأثیری به شدت منفی بر محیطزیست بگذارد. فرضهایی وجود دارد که چین برای جبران خسارت کرونا به سمت تأسیس نیروگاههای جدید حرکت کند و آمریکا هم عمل به تعهدات زیستمحیطی را به تأخیر بیندازد و این مسئله دور از انتظار نیست.
منبع: ft.com