تاریخ: ۱۳۹۹/۱/۱۶
ضرورت‌های احداث بیمارستان موقت مهاباد توسط خیرین
صلاح عزیزیان

جهان در حال حاضر با یکی از بزرگترین اپیدمی‌های تاریخ بشر دست به گریبان است به نحوی که شهروندان 200 کشور را با بحران زندگی و مرگ روبرو کرده است. در شرایطی که این ویروس بیشتر جوامع انسانی را تهدید می‌کند برخورداری از منابع مالی، امکانات و نظم نقشی تعیین کننده را برای حفظ سلامت شهندان ایفا می‌کند.

به گفته مقامات بلندپایه کشور از اوایل اسفندماه اولین مورد مثبت این ویروس در کشور درحالی ثبت شد که دولت اعتقادی به قرنطینه نداشت و همین امر موجب شد این ویروس از یک شهر کوچک به کشوری پهناور سرایت کند. بیشتر شهرهای کشور و حتی کلانشهرها با کمبود شدید امکانات و فضای بیمارستانی روبرو بودند و در این میان مهاباد به همت خیرین دست به ابتکاری جالب زد و آن ایجاد یک بیمارستان موقت برای پشتیبانی از بیمارستان اصلی شهر بود.

البته باید اعتراف کرد که ایجاد هر نوع زیرساخت و امکاناتی بصورت فوری نشان از کمبود و عدم توجه مدیریت در یک حوزه است، در واقع این بیمارستان موقت ناشی از عدم برخورداری امکانات کافی در شهر و در درجه اول عدم توجه دولت و مسوولان استانی به شهرستان مهاباد و در درجه دوم عملکرد ضعیف ستاد بحران و پدافند عامل و پدافند غیر عامل  شهر است که طی چندسال جلسات متعددی بدون تدوین برنامه‌‌های جامع و کلی برگزار می‌نماید.

زلزله‌های ویرانگر کرمانشاه، سیل، کیک‌های آلوده به قرص و تهدیدات نظامی کشورها و گروه داعش و... ازجمله مواردی بود که در قالب ستاد بحران ،پدافند عامل و غیرعامل مطرح می‌شود اما در خلال بیشتر این جلسات گزارشات روتین و تشریح و تعریف محض اصطلاحات بحران، پدافند عامل و غیرعامل مانع از پرداختن به بررسی وضعیت موجود، یافته‌ها و راهکارها می شد، به نحوی که تعداد بازرسی بهداشتی از مغازه‌ها، صدور اطلاعیه‌های سم‌پاشی و هواشناسی، ارسال کمک‌های نقدی و کالایی به شهرهای زلزله زده و ... به جای بررسی کمبود تخت بیمارستانی، تجهیزات مقابله با حملات شیمیایی و میکروبی، وضعیت قرارگیری منابع آلوده کنده آب شهر، چاه‌ها و استخرهای کشاورزی و مکانیابی برای بیمارستان صحرایی، اسکان موقت و ... مطرح می‌گردید، در چنین فضایی نمی‌توان به اجرای برنامه‌های کلان امیدوار بود.

بیمارستان فعلی مهاباد به عنوان یکی از چندین زیرساخت فرسوده شهر در طول چندین دهه به شهروندان ارائه خدمات داد بدون اینکه بیمارستانی جدید به آن اضافه گردد و یا خود بیمارستان توسعه یابد و این امر یکی از عمده ترین مشکلات در قبل از شیوع کرونا بود و هر کارشناس و مدیری به این امر واقف بود که با این بیمارستان و این امکانات مقابله به این ویروس عملا غیر ممکن خواهد بود.

نا گفته نماند فلسفه اصلی ایجاد بیمارستان جدید به کم کاری مسوولان استانی و کشوری گره خورده، در صورتی که مهاباد به عنوان یکی از شهرهای با پیشینه چند صد ساله اگرهمچون میاندوآب دارای 2 بیمارستان بود نیازی به ایجاد بیمارستان صحرایی نبود و خیرین مهاباد می توانستند آذوقه اقشار مختلف شهر را برای 1 ماه تأمین نمایند و قرنطینه خانی بسیار دقیق تر و موفق تر اجرا شود.

در شرایطی که بحران به شهر وارد شده و جان شهروندان را بصورت جدی تهدید می‌کند نمی توان به تحلیل نبود عدالت در برخورداری از امکانات پرداخت و از همان ابتدا نیز هم دولت و هم دانشگاه علوم پزشکی با اعلام اینکه منابع مالی و امکانات کافی در اختیار ندارد آب پاکی را بر روی دستان مدیریت شهرها ریختند و همچون گذشته مدیریت بدون پول را برا مقابله با ویروس کشنده پیشنهاد کردند! از سویی دیگر تنها خیرین شهر بودند که نمی توانستند مرگ شهروندان را نظاره گر باشند و همین امر موجب شد تا دست به ابتکار بزنند و بیمارستان موقت را برای حفظ سلامت شهروندان مهاباد پیشنهاد کنند.

ایجاد بیمارستان چه دائم و چه موقت اگرچه وظیفه اصلی و ذاتی دولت است اما وقتی بهر دلیلی دولت و دانشگاه علوم پزشکی از آن شانه خالی می کنند جان شهروندان در خطر می افتد و در چنین شرایطی یا باید مسوولان را به باد انتقاد گرفت و شاهد مرگ عزیزان بود و یا دست به اقدامی موثر زد و بعد از آن در فکر اصلاح امور بود، لذا اقدام خیرین شهرستان را نباید به عنوان همکاری و پوشاندن ایرادات مسوولان کشوری واستانی تعبیر کرد بلکه باید آن را اقدامی جهت صیانت از جان شهروندان تعبیر و تفسیر نمود.

تمام هزینه‌های صورت گرفته از سوی خیرین تأمین شده و بودجه عمومی شهر و شهرستان را صرف نکرده‌اند، لذا نمی توان به کار نیک خیرین خرده گرفت چراکه کم نیستند بسیاری از خیرین که علی رغم تکمیل شدن ظرفیت احداث مساجد و کمبود مدرسه و بیمارستان و ... بازهم بر ایجاد مسجد تأکید دارند.

بودجه یک میلیارد و سیصد میلیون تومانی بیمارستان موقت صرف تجهیزاتی شده که در آینده نیز قابلیت استفاده و ارائه خدمات دارند به نحوی که شاید در چند سال آینده بیش از 2 برابر آن را باید هزینه کرد.

به لطف احداث این بیمارستان برخی زیرساخت‌های فرسوده و معیوب سالن 2 هزار نفری شهرستان نیز اصلاح شده و شاید اگر این بیمارستان در آن احداث نمی‌شد سال‌ها و شاید دهه‌ها باید منتظر تزریق بودجه برای آن بود.

مدیرکل ستاد بحران استان آذربایجان غربی 2 سال قبل از تزریق اعتبار 200 میلیون تومانی به ناوگان راهداری برای تعمیر وسایل برفروبی خبر داد اما تاکنون این امر صورت نگرفته و این خود نشان می دهد یا تزریق اعتبارها قطره چکانی است و منابع کافی برای ضروری‌ترین امور وجود ندارد و یا عدالتی در توزیع بودجه و اعتبارات وجود ندارد. تدبیر ویژه هیأت امنا برای احداث یک مکان جهت انبار و ایجاد انبار استراتژیک برای شهر کاری است که سال‌ها پیش ستاد بحران و یا هلال احمر که بیش از اداره و ارگان دولتی در این شهر زمین دارد باید صورت می‌گرفت اما این اقدام خیرین ستاد بحران را از نظر امکانات و نزدیک به استانداردها بسیار کمک کرد.

بسیار واضح است که اقدام خیرین مهاباد در احداث بیمارستان موقت را تنها باید با احداث بیمارستان موقت ووهان چین مقایسه کرد، کاری که در خاورمیانه بندرت روی می‌دهد و اگر شهروندان منتظر احداث بیمارستان از سوی دولت و یا دانشگاه علوم پزشکی ارومیه بودند نه تنها 1 هفته بلکه دهها و صدها هفته منتظر می‌ماندند.

لازم به ذکر است که اقدامات خیرین شهرستان را نباید تنها در ایجاد بیمارستان موقت خلاصه کرد بلکه بسیاری از سازمان‌های مردم نهاد ازجمله تولید مواد ضدعفونی کننده و گندزدایی از شهر توسط شرکت شروین، شرکت کیوان مرغ پرطلای مهاباد، پتروشیمی، ستاد همیاری شهرستان، ستاد یاری رسانان بهمن، هیأت امنای بازاریان مهاباد و سایر سازمان‌های مردم نهاد و خیریه شهر از اولین روزهای بحران وارد عمل شده و اقدامات خوبی را انجام دادند به نحوی که درحال حاضر دغذغه‌های بهداشتی و تجهیزاتی در مهاباد تا حدود بسیار زیادی رفع شده و حال خیرین تهیه بسته‌های معیشتی و غذایی را برای اقشار آسیب پذیر در دستور کار قرار داده‌اند.